Cùng tìm hiểu về bầu cử Tổng thống Mỹ trước 'giờ G'

3 giờ trướcBài gốc

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh Getty Images.

Cử tri phổ thông

Tại Mỹ, công dân cần có được những tiêu chí rất cơ bản để được đi bầu cử, như họ phải là công dân Mỹ, sinh sống tại một bang nhất định nơi họ đăng ký đi bỏ phiếu và phải đủ 18 tuổi trở lên.

Tư cách của cử tri cũng được quy định khác nhau tại mỗi bang, đặc biệt khi có liên quan đến tiền án tiền sự hay cáo buộc hình sự. Ví dụ, các cá nhân có tiền án có thể sẽ bị hạn chế ở một số tiểu bang, thậm chí sẽ bị tước quyền bỏ phiếu vĩnh viễn.

Cuộc bầu cử năm nay có khoảng 160 triệu cử tri Mỹ đủ điều kiện đi bầu. Trong cuộc bầu cử gần nhất vào năm 2020, tỷ lệ cử tri đi bầu là khoảng 66%, cũng là mức cao nhất trong vòng một thế kỷ qua.

Quá trình bầu cử

Chính trường Mỹ bị chi phối bởi hai đảng, đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa; các ứng cử viên tiềm năng xuất hiện từ cả hai đảng để tranh cử đề cử tổng thống. Để chọn ra ứng cử viên của mình, đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa tổ chức các cuộc bầu cử sơ bộ hoặc họp kín tại mỗi tiểu bang, người chiến thắng chấp nhận đề cử tại Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa hoặc đảng Dân chủ. Cuộc đua hiện nay đang rất sít sao giữa cựu Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Kamala Harris.

Tổng thống Joe Biden ban đầu tái tranh cử, tuy nhiên, ông đã bỏ cuộc vào tháng 7 sau một cuộc tranh luận không thành công, làm dấy lên câu hỏi về khả năng điều hành của ông trong nhiệm kỳ 4 năm tiếp theo.

Ngoài ra còn có các ứng cử viên của đảng thứ ba hoặc độc lập, chẳng hạn như Jill Stein của đảng Xanh, Chase Oliver của đảng Tự do và học giả phản chiến Cornel West.

Trong giai đoạn bầu cử, các ứng cử viên tổng thống chỉ định những người bạn đồng hành của mình. Bà Kamala Harris lựa chọn Thống đốc Minnesota Tim Walz và ông Trump chọn Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa từ Ohio JD Vance, những người sẽ trở thành phó tổng thống nếu ứng cử viên được đề cử thành công. Sau đó, cử tri bỏ phiếu bầu tổng thống và phó tổng thống, và kết quả của cuộc bỏ phiếu này sau đó được chuyển qua đại cử tri đoàn.

Từ năm 1845, các cuộc bầu cử ở Mỹ đã được tổ chức vào thứ Ba đầu tiên của tháng 11. Tuy nhiên, cử tri cũng có thể bỏ phiếu sớm ở hầu hết các tiểu bang và hơn 52 triệu phiếu đã được bỏ cho đến nay.

Đại cử tri đoàn

Không giống như các thành viên của Quốc hội Mỹ, những người được cử tri trực tiếp lựa chọn, Tổng thống Mỹ không được bầu bằng cách bỏ phiếu toàn quốc trực tiếp. Thay vào đó, khi người Mỹ bỏ phiếu, họ đang chọn một danh sách “đại cử tri” từ tiểu bang của họ, những người cam kết bỏ phiếu cho các ứng cử viên tổng thống và phó tổng thống cụ thể, dựa trên số phiếu bầu trong tiểu bang cho mỗi ứng cử viên. Sau khi số phiếu được kiểm và xác nhận, những đại cử tri này sẽ chính thức bỏ phiếu.

Mỗi ứng viên cần giành ít nhất 270 phiếu đại cử tri để chiến thắng trong cuộc bầu cử, chiếm đa số trong tổng số 538 phiếu đại cử tri có sẵn.

Hệ thống này có thể tạo ra những kết quả bất ngờ: một ứng cử viên có thể giành chiến thắng về số phiếu phổ thông trên toàn quốc nhưng lại mất đại cử tri đoàn, điều này đã xảy ra 5 lần trong lịch sử Mỹ. Trường hợp gần đây nhất là vào năm 2016, khi ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống trước bà Hillary Clinton mặc dù ít hơn về số phiếu phổ thông.

Ảnh minh họa Getty Images.

Cuộc đua sít sao giữa ông Trump và bà Harris

Khi Ngày bầu cử đang đến gần, hai ứng viên Kamala Harris và Donald Trump đang cạnh tranh quyết liệt để giành quyền kiểm soát các tiểu bang dao động quan trọng.

Bà Harris đang dẫn trước sít sao 1,5 phần trăm điểm trên toàn quốc, theo công cụ theo dõi cuộc thăm dò của FiveThirtyEight, mặc dù ông Trump đã gần như thu hẹp khoảng cách. Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos cho thấy bà Harris chỉ dẫn trước một điểm phần trăm.

Các tiểu bang dao động như Pennsylvania, Georgia và Arizona cho thấy biên độ sít sao. Mặc dù các cuộc thăm dò toàn quốc ủng hộ bà Harris, nhưng kết quả của đại cử tri đoàn vẫn chưa chắc chắn, phản ánh sự khó lường của cuộc bầu cử.

Đến nay, rất khó xác định ai có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử. Thậm chí, khó có khả năng người chiến thắng sẽ được xác định vào đêm bầu cử. Tuy nhiên, điều đó không phải là không thể. Theo truyền thống, người chiến thắng sẽ được công bố vào đêm hoặc sáng hôm sau cuộc bầu cử.

Khi các điểm bỏ phiếu trên khắp cả nước đóng cửa vào Ngày bầu cử, các phương tiện truyền thông sẽ đưa tin về kết quả theo thời gian thực. Tổng số phiếu cuối cùng có thể không có ngay, đặc biệt là khi lượng phiếu bầu qua thư và phiếu bầu vắng mặt tăng lên. Quá trình này có thể dẫn đến sự chậm trễ ở một số tiểu bang, đặc biệt là những tiểu bang có biên độ sít sao.

Nếu không có ứng cử viên nào giành được 270 phiếu đại cử tri, một cuộc bầu cử bất thường sẽ diễn ra. Hạ viện bầu Tổng thống, với mỗi tiểu bang bỏ một phiếu, và Thượng viện bầu Phó Tổng thống. Một ứng cử viên do Hạ viện bầu cần có đa số (ít nhất 26 tiểu bang) để giành chiến thắng. Quá trình hiếm hoi này đã xảy ra lần cuối vào năm 1824 khi ông John Quincy Adams được Hạ viện bầu trong khi đối thủ Andrew Jackson giành được nhiều hơn về số phiếu phổ thông và phiếu đại cử tri nhưng không đạt được đa số.

Tiến Minh

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/binh-luan-quoc-te/cung-tim-hieu-ve-bau-cu-tong-thong-my-truoc-gio-g--i748830/