Một góc thủ đô Warsaw của Ba Lan - Ảnh: Bloomberg.
Các biện pháp nhằm khuyến khích tăng trưởng dân số đang được nước này triển khai, bao gồm cả những sáng kiến độc đáo từ khu vực tư nhân.
Một trong những biện pháp đáng chú ý là từ chuỗi khách sạn lớn nhất của Ba Lan, Arche, với một chiến dịch khuyến khích các cặp đôi thụ thai trong thời gian lưu trú tại khách sạn của họ. Đây là một phần trong nỗ lực nhằm đảo ngược xu hướng giảm tỷ lệ sinh của quốc gia này.
Arche, với 23 khách sạn trên toàn quốc, đã đưa ra một đề nghị hấp dẫn: tổ chức miễn phí một bữa tiệc rửa tội hoặc lễ kỷ niệm cho 10 người nếu các bậc cha mẹ có thể xuất trình hóa đơn khách sạn có ngày khoảng 9 tháng trước khi đứa trẻ chào đời. Ngoài ra, công ty còn cung cấp một khoản tiền thưởng 10.000 zlotys (khoảng 2.170 euro) cho nhân viên của mình khi nếu họ sinh con.
Ông Wladyslaw Grochowski, chủ sở hữu của Arche, nói với tờ báo Financial Times rằng sáng kiến này vừa là một chiêu tiếp thị hài hước, vừa là một phản ánh nghiêm túc về mối quan tâm của ông đối với xu hướng nhân khẩu học đang xấu đi của đất nước.
Mức sinh của Ba Lan hiện nay là 1,2 trẻ em trên mỗi phụ nữ, một trong những mức thấp nhất trong Liên minh châu Âu (EU), chỉ đứng sau Malta, Tây Ban Nha và Lithuania. Điều này đặt Ba Lan vào tình thế đặc biệt khó khăn so với các nước EU khác.
Ông Grochowski nhấn mạnh rằng Ba Lan không chỉ cần thêm trẻ em mà còn cần thêm người nhập cư để bù đắp cho lực lượng lao động đang già hóa và thu hẹp. Ông cũng chỉ ra rằng các thông điệp chống nhập cư của các chính trị gia không có ý nghĩa khi nhiều công ty, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm lao động.
Chính phủ Ba Lan đã có những động thái nhằm cải thiện tình hình. Chính quyền của Thủ tướng Donald Tusk đã mở rộng chương trình phúc lợi dành người nuôi con nhỏ, tăng trợ cấp từ 500 lên 800 zlotys mỗi tháng cho mỗi trẻ em đến 18 tuổi. Tuy nhiên, giống như nhiều quốc gia châu Âu khác, các chính sách này vẫn chưa đủ để nâng mức sinh lên mức 2,1 trẻ em trên mỗi phụ nữ - mức cần thiết để dân số có thể duy trì từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định sinh con của các cặp vợ chồng ở Ba Lan là vấn đề nhà ở. Theo ông Piotr Szukalski, giáo sư nhân khẩu học tại Đại học Lodz, việc tiếp cận nhà ở hạn chế là trở ngại lớn nhất hiện nay. Giá nhà cao so với thu nhập cũng ảnh hưởng đến những người có thể đang cân nhắc việc có con thứ hai hoặc thứ ba.
Thực trạng này càng làm trầm trọng thêm áp lực nhân khẩu học, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, nơi dân số đang giảm nhanh chóng và khoảng cách kinh tế với thủ đô Warsaw ngày càng rộng.
Sự suy giảm dân số thậm chí đã dẫn đến việc đóng cửa khoa sản ở nhiều bệnh viện của Ba Lan, như ở thành phố Zory, nơi khoa sản của bệnh viện đã phải đóng cửa vào tháng &. Zory có 62.000 cư dân, nhưng khoa sản của bệnh viện chỉ xử lý 352 ca sinh trong năm ngoái, giảm từ 445 ca vào năm 2023 và 875 ca vào năm 2022. Ông Wojciech Maroszek, một ủy viên hội đồng thành phố Zory, cho biết việc đóng cửa khoa sản là "một sự mất mát cảm xúc, nhưng là một nhu cầu kinh tế vì không thể duy trì dịch vụ đầy đủ chỉ cho một ca sinh mỗi ngày".
Ngoài ra, Ba Lan còn có một trong những quy định nghiêm ngặt nhất của EU về quyền sinh sản. Lệnh cấm phá thai gần như hoàn toàn được ban hành bởi Đảng Luật pháp và Công lý (PiS) vào năm 2021 vẫn còn hiệu lực. Việc đông lạnh trứng chỉ được phép vì lý do y tế, chẳng hạn như khi một phụ nữ cần hóa trị.
Sáng kiến khuyến khích sinh đẻ của Arche đã được triển khai trong tháng này và đã ghi nhận sự gia tăng trong lượng khách đặt phòng. Mặc dù đây chỉ là một biện pháp nhỏ trong bức tranh tổng thể, nhưng cho thấy sự sáng tạo và cam kết của khu vực tư nhân trong việc giải quyết vấn đề nhân khẩu học của Ba Lan.
Điệp Vũ