Cuộc chiến khốc liệt tại thị trường xe điện Thái Lan

7 giờ trướcBài gốc

Xe ôtô điện bên trong nhà máy của hãng BYD ở Rayong (Thái Lan). (Ảnh: Reuters/TTXVN)

Cuộc cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực xe điện của Trung Quốc đang lan sang Thái Lan, thị trường lớn nhất của nước này ở châu Á, khi các nhà sản xuất nhỏ hơn chật vật cạnh tranh với hãng xe hàng đầu BYD đe dọa các kế hoạch sản xuất nội địa đầy tham vọng.

Hãng xe điện Neta, một trong những thương hiệu xe điện Trung Quốc đầu tiên vào Thái Lan năm 2022, là một ví dụ điển hình về việc các hãng xe gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu của chương trình ưu đãi khắt khe từ chính phủ nhằm thúc đẩy sản xuất xe điện tại Thái Lan.

Theo chương trình này, các nhà sản xuất ôtô được miễn thuế nhập khẩu nhưng có nghĩa vụ sản xuất trong nước với số lượng tương đương xe nhập khẩu trong năm 2024.

Do doanh số bán chậm lại và điều kiện tín dụng thắt chặt, các nhà sản xuất ôtô đã đề nghị chính phủ điều chỉnh chương trình, và phần sản lượng thiếu hụt của năm 2024 đã được dời sang năm nay.

Theo một vị quan chức phụ trách về thuế, Neta thừa nhận không thể sản xuất đủ xe tại Thái Lan như đã hứa, vì vậy chính phủ đang giữ lại một phần trợ cấp của họ. Bên cạnh đó, 18 đại lý bán xe đã đệ đơn kiện Neta khi hãng nợ họ hơn 200 triệu baht (6,17 triệu USD).

Theo đơn kiện, Neta đã cam kết trả tiền để hỗ trợ các đại lý xây dựng phòng trưng bày và lo dịch vụ sửa chữa, bảo hành cho khách hàng, nhưng cuối cùng lại không trả các khoản tiền này.

Theo truyền thông nhà nước, công ty mẹ của Neta là Zhejiang Hozon New Energy Automobile đã tiến hành thủ tục phá sản tại Trung Quốc vào tháng trước.

Thị phần sụt giảm

Theo dữ liệu của công ty nghiên cứu thị trường Counterpoint Research, thị phần của hãng xe điện Neta trên thị trường xe điện Thái Lan đạt đỉnh khoảng 12% vào năm 2023 khi ngành này đang phát triển, trong khi hãng xe BYD chiếm 49% thị phần trong năm đó.

Tại Thái Lan, một trung tâm sản xuất và xuất khẩu ôtô của khu vực, các thương hiệu Trung Quốc thống trị thị trường xe điện với tổng thị phần hơn 70%. Số lượng thương hiệu xe điện Trung Quốc đã tăng gấp đôi trong năm qua lên 18 thương hiệu.

Điều này gây áp lực lớn lên các hãng nhỏ hơn, vốn không có tầm ảnh hưởng và quy mô như BYD, hãng đã vượt qua hãng xe điện Tesla để trở thành nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới.

Theo dữ liệu của chính phủ, trong 5 tháng đầu năm nay, số lượng xe Neta đăng ký mới - một chỉ số đại diện cho doanh số - đã sụt 48,5% so với cùng kỳ năm ngoái và thị phần đăng ký xe điện của hãng giảm xuống còn 4%.

Nhà phân tích Abhik Mukherjee, tại công ty nghiên cứu thị trường Counterpoint Research, nhận định sự sụt giảm của hãng xe điện Neta tại Thái Lan phản ánh sự mong manh của các thương hiệu xe điện hạng hai của Trung Quốc cả ở trong nước và quốc tế.

Ông cho rằng cạnh tranh gay gắt về giá và lợi thế quy mô của các nhà sản xuất hàng đầu đã khiến các công ty nhỏ hơn ngày càng khó tồn tại, đặc biệt tại các thị trường xuất khẩu, nơi biên lợi nhuận mỏng và dịch vụ hậu mãi vững chắc là điều cần thiết.

Tại Thái Lan, thị trường quốc tế lớn nhất của Neta, hãng bán ba mẫu xe, với mẫu rẻ nhất Neta V-II Lite có giá 549.000 baht (16.924 USD) trước khi giảm giá, trong khi mẫu Dolphin cơ bản của hãng dẫn đầu thị trường BYD có giá 569.900 baht.

Thị trường ôtô nội địa Thái Lan ngày càng trở nên cạnh tranh trong bối cảnh nền kinh tế trì trệ.

Chuyên gia Rujipun Assarut, trợ lý giám đốc điều hành của viện nghiên cứu KResearch, một đơn vị của ngân hàng Kasikornbank Thái Lan, cho biết một số thương hiệu Trung Quốc đã giảm giá hơn 20% khi giá cả đã trở thành chiến lược chính để kích thích sức mua.

Tình trạng dư thừa công suất và cuộc chiến giá cả xe điện ở Trung Quốc đã thúc đẩy các nhà sản xuất ôtô mở rộng ra nước ngoài, nhưng các thị trường như Thái Lan đang phản ánh chính những áp lực cạnh tranh khốc liệt, đẩy các công ty nhỏ hơn vào những rủi ro tương tự.

Triển vọng chưa sáng

Ba năm trước, Thái Lan đã công bố một kế hoạch đầy tham vọng nhằm chuyển đổi ngành công nghiệp ôtô, vốn từ lâu do các hãng lớn của Nhật Bản như Toyota và Honda thống trị, để đảm bảo ít nhất 30% tổng sản lượng ôtô của nước này là xe điện vào năm 2030.

Thái Lan, vốn xuất khẩu khoảng một nửa sản lượng ôtô, đã thu hút hơn 3 tỷ USD đầu tư từ một loạt nhà sản xuất xe điện Trung Quốc, bao gồm cả Neta, những đơn vị bị thu hút bởi chương trình ưu đãi của chính phủ.

Ông Ben Kiatkwankul, một đối tác tại công ty tư vấn Maverick Consulting Group có trụ sở tại Bangkok, cho rằng trường hợp của Neta nên khiến các nhà hoạch định chính sách Thái Lan phải dừng lại suy ngẫm.

Tháng 12 năm ngoái, sau một đợt sụt giảm doanh số mạnh, Ủy ban Đầu tư Thái Lan đã cho phép các nhà sản xuất xe điện gia hạn thời gian sản xuất nội địa ban đầu để tránh tình trạng dư cung và một cuộc chiến giá cả tồi tệ hơn.

Theo quy định ban đầu, cứ mỗi chiếc xe mà hãng nhập về bán trong khoảng thời gian từ tháng 2/2022 đến tháng 12/2023, thì đến năm 2024, hãng đó phải sản xuất một chiếc xe tương ứng ngay tại Thái Lan.

Nếu không làm được, họ sẽ bị phạt rất nặng.Các nhà sản xuất ôtô đã tránh được các khoản phạt đó nhờ việc gia hạn, chuyển phần sản lượng chưa đáp ứng được sang năm nay, nhưng với tỷ lệ cao hơn là 1,5 lần số lượng xe nhập khẩu.

Ủy ban Đầu tư Thái Lan cho biết trong một tuyên bố với hãng tin Reuters hôm 5/7 rằng các vấn đề của Neta liên quan đến tình hình tài chính của công ty mẹ và không ảnh hưởng đến ngành công nghiệp xe điện Thái Lan trong dài hạn.

Cơ quan này khẳng định chính phủ Thái Lan vẫn cam kết với lĩnh vực ôtô và tiếp tục thúc đẩy các chính sách hỗ trợ ngành công nghiệp xe điện và các công nghệ liên quan.

Ông Siamnat Panassorn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Xe điện Thái Lan, cho biết các vấn đề của Neta là đặc thù của công ty và không phản ánh những thiếu sót trong chính sách hay thị trường của Thái Lan.

Tuy nhiên, ông nói thêm rằng các cú sốc từ bên ngoài, bao gồm căng thẳng địa chính trị và nguy cơ bị áp thuế cao hơn, đã làm gia tăng áp lực mà ngành này đang cảm nhận./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/cuoc-chien-khoc-liet-tai-thi-truong-xe-dien-thai-lan-post1048232.vnp