Cuộc chiến thép toàn cầu đang nóng lên

8 giờ trướcBài gốc

Thị trường thép toàn cầu đang lao vào một cuộc chiến trên nhiều mặt trận khi các chính trị gia theo đuổi các biện pháp bảo hộ và ngăn chặn việc nhập khẩu thép. Hàn Quốc và Việt Nam đã áp thuế chống bán phá giá, Liên minh châu Âu đang thắt chặt các biện pháp bảo vệ, trong khi các nhà máy ở Mỹ Latinh đang tìm kiếm sự bảo hộ nhiều hơn.

Rủi ro đối với các nhà sản xuất thép trên toàn thế giới là thuế quan của Tổng thống Trump sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng cung vượt cầu, gây áp lực lên các nhà sản xuất vào thời điểm nhu cầu thép đang suy giảm.

"Nếu có rào cản vào Mỹ thì ít nhất một phần thép đó sẽ bị chuyển hướng, ít nhất là trong ngắn hạn… Nhiều nhà máy sẽ tìm kiếm các thị trường khác", Tomas Gutierrez, nhà phân tích tại công ty tư vấn Kallanish Commodities cho biết.

Thép là nền tảng của nền kinh tế thế giới. Hầu hết các quốc gia lớn đều mong muốn có ngành công nghiệp thép phát triển mạnh và các mối liên hệ chính trị cố hữu của ngành đã khiến ngành này dễ bị bùng nổ chủ nghĩa bảo hộ từ thế kỷ 19 trở đi. Đối với các chính trị gia, ngành thép là biểu tượng của sức mạnh sản xuất.

Thuế quan 25% của Tổng thống Trump đối với tất cả các mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu sẽ có hiệu lực vào 12/3. Mặc dù chưa rõ chi tiết, nhưng điều này đã củng cố các biện pháp thương mại được đưa ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, xóa bỏ các miễn trừ cho nhiều quốc gia và mở rộng sang các danh mục sản phẩm mới.

Các rào cản thương mại mới nhất này có quy mô lớn nhất kể từ năm 2015 - 2016 và có nguy cơ đẩy chi phí sản xuất lên cao, dẫn tới sự xáo trộn và mất việc làm trong các ngành phụ thuộc vào thép. Trong khi các động thái trước đây đã được nhắm mục tiêu, thì vòng hiện tại sử dụng các biện pháp bao trùm, ảnh hưởng đến khối lượng lớn hơn và các tuyến thương mại chính.

Các nhà sản xuất thép lo ngại rằng, kết quả sẽ là chuyển hướng nguồn cung dư thừa thậm chí còn nhiều hơn từ Trung Quốc và các nơi khác sang các thị trường vốn đã chịu nhiều tổn thất.

Đó là điều khiến các nhà sản xuất thép châu Âu lo lắng. Theo Hiệp hội Thép châu Âu (Eurofer), trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, cứ 3 tấn không cập cảng Mỹ thì có 2 tấn đã đến châu Âu.

"18 triệu tấn mà Mỹ hiện đang nhập khẩu với các điều kiện miễn trừ, họ sẽ phải tìm một thị trường khác. Họ đang tìm kiếm một thị trường mở, đó là Liên minh châu Âu", Axel Eggert, Tổng giám đốc Eurofer cho biết.

Thời điểm không thích hợp

Một điểm then chốt trong lập luận áp thuế quan toàn diện của Tổng thống Trump là Trung Quốc. Ông lập luận rằng, thép của Trung Quốc đang tràn ngập các quốc gia khác và thúc đẩy họ vận chuyển nhiều hơn đến Mỹ, trong đó Brazil, Mexico và Argentina đã bị cho là nguyên nhân chính.

Tổng thống Trump cũng cho rằng, các quốc gia khác đã không làm đủ để giải quyết ngành thép phình to của Trung Quốc.

Ngành công nghiệp thép đã mở rộng mạnh mẽ trong hai thập kỷ đầu tiên của thế kỷ này để giúp xây dựng các thành phố và sức mạnh sản xuất của Trung Quốc. Trong khi nhu cầu đã giảm trong 5 năm qua, một phần là do hậu quả của đại dịch và cuộc khủng hoảng bất động sản, sản lượng hàng năm vẫn ở mức trên 1 tỷ tấn - đẩy kim ngạch xuất khẩu lên cao hơn.

Tổng khối lượng thép Trung Quốc bị kiện chống bán phá giá đã lên tới hơn 30 triệu tấn vào cuối tháng 2 – tương ứng hơn 25% lượng xuất khẩu của năm ngoái.

Sự gia tăng xuất khẩu đã gây ra làn sóng phản đối từ các đối tác thương mại. Việt Nam và Hàn Quốc đã áp thuế đối với thép cuộn cán nóng - sản phẩm được sử dụng rộng rãi và chiếm tỷ trọng lớn trong dòng chảy toàn cầu. Đài Loan (Trung Quốc) cũng đã tiến hành điều tra chống bán phá giá và Bộ Thương mại của Ấn Độ đã khuyến nghị áp dụng thuế quan rộng đối với thép nhập khẩu.

“Các nhà sản xuất sản phẩm thép của Thái Lan sẽ phải đối mặt với những thách thức khó khăn hơn nhiều. Chúng tôi đã phải trải qua một giai đoạn khó khăn với dòng sản phẩm thép của Trung Quốc ngay cả khi chính phủ áp dụng một số biện pháp chống bán phá giá để bảo vệ các nhà sản xuất trong nước… Một mối quan ngại khác là thuế quan đối với sản phẩm thép của các quốc gia khác cũng có thể thúc đẩy các quốc gia khác ngoài Trung Quốc bán tháo sản phẩm của họ sang Thái Lan”, Petrung Maesincee, Chủ tịch Hiệp hội ống kim loại và thép cán nguội Thái Lan cho biết.

Trong khi đó, EU đang xem xét lại các biện pháp kiểm soát nhập khẩu sau khi dòng chảy từ các điểm đến bất thường tăng lên trùng với sự sụt giảm nhu cầu của châu Âu.

Công ty nghiên cứu Shanghai Metals Market ước tính, tổng khối lượng thép Trung Quốc bị kiện chống bán phá giá đã lên tới hơn 30 triệu tấn vào cuối tháng 2 – tương ứng hơn 25% lượng xuất khẩu của năm ngoái.

Trung Quốc đã từng vượt qua tình trạng xuất khẩu khó khăn trước đây bằng cách chuyển sang các sản phẩm thép khác hoặc tìm kiếm điểm đến mới. Nếu lần này không thể làm như vậy, ngành công nghiệp thép trong nước sẽ phải chịu một đòn nặng nề.

Theo Viện Nghiên cứu và Quy hoạch Công nghiệp Luyện kim Trung Quốc, hơn 30 vụ kiện chống bán phá giá mới đã được ghi nhận vào năm 2024, đồng thời cảnh báo về tình hình xuất khẩu ngày càng xấu đi.

Công ty tư vấn hàng hóa CRU Group dự kiến, lượng thép xuất khẩu của Trung Quốc sẽ giảm tới 17% trong năm nay, một phần là do sự phản kháng của toàn cầu.

Tất cả những điều này đang làm tăng thêm áp lực buộc ngành thép của Trung Quốc phải kiềm chế sản xuất dư thừa. Tại các cuộc họp Quốc hội thường niên tuần trước, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đã cam kết cắt giảm tình trạng dư thừa công suất trong ngành thép và các ngành công nghiệp khác.

Trong khi đó, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Singapore, Gan Kim Yong đã cảnh báo hôm 12/3 rằng, một loạt hành động từ Mỹ và các quốc gia khác có nguy cơ làm suy yếu tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

"Nhiều người trong chúng ta ở đây tại châu Á đang theo dõi với sự lo lắng về mức thuế quan của Tổng thống Donald Trump đối với ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ và các kế hoạch của ông ấy đối với nhiều đối tác hơn nữa", ông cho biết.

Ngay cả khi không phải toàn bộ châu Á bị ảnh hưởng trực tiếp, tác động của việc tăng thuế quan và chiến tranh thương mại có thể gây ra sự gián đoạn lớn đối với chuỗi cung ứng và làm chậm dòng chảy thương mại và đầu tư. Điều đó sẽ "làm chậm đáng kể sự tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu".

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài

Nguồn ĐTCK : https://tinnhanhchungkhoan.vn/cuoc-chien-thep-toan-cau-dang-nong-len-post365163.html