Trong khi từ thông dụng này có nhiều nghĩa khác nhau ở Trung Quốc để ám chỉ một cuộc chạy đua xuống đáy, thuật ngữ này đã được đề cập trong báo cáo công tác thường niên của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường vào tháng 3. Cuộc họp của cơ quan quản lý thị trường vào tháng trước cũng kêu gọi “sửa chữa toàn diện tình trạng cạnh tranh thoái hóa”.
Bloomberg cũng mới đưa tin rằng, các giám đốc điều hành cấp cao của một số nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã được triệu tập đến Bắc Kinh để ‘tự điều chỉnh’ vào đầu tuần này.
Theo các nguồn tin, các quan chức đã yêu cầu các nhà sản xuất xe điện "tự điều chỉnh" và không nên bán xe dưới giá thành hoặc giảm giá vô lý. Các quan chức cũng giải quyết các vấn đề như xe "không đi được quãng đường nào" và nợ của các nhà cung cấp gia tăng đang bóp nghẹt dòng tiền dọc theo chuỗi cung ứng và hoạt động như hình thức tài trợ nợ cho các nhà sản xuất ô tô.
Các nhà sản xuất ô tô đã cố gắng chuyển tác động từ cuộc chiến về giá sang các nhà cung cấp, yêu cầu giảm giá phụ tùng và trì hoãn thanh toán trong nhiều tháng. Một yêu cầu giảm giá của BYD đối với một trong những nhà cung cấp của họ vào cuối năm ngoái đã thu hút sự đưa tin và giám sát của giới truyền thông về cách BYD có thể sử dụng khoản tài trợ cho chuỗi cung ứng để che giấu khoản nợ đang tăng vọt.
Tuy nhiên, những người trong ngành và các nhà phân tích đã dự đoán, sự cạnh tranh sẽ chỉ theo chiều hướng tăng.
“Một nhà sản xuất ô tô nhất định đã đi đầu trong việc tung ra các đợt giảm giá đáng kể và nhiều công ty đã làm theo, gây ra một đợt hoảng loạn chiến tranh về giá mới”, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM) cho biết.
Không chỉ đích danh BYD, CAAM đã đưa ra một tuyên bố rằng, động thái của một công ty nào đó đã bắt đầu một vòng "hoảng loạn chiến tranh giá cả" mới đang đẩy ngành này vào một "vòng luẩn quẩn" và đe dọa đến an ninh chuỗi cung ứng.
"Cuộc chiến giá cả hỗn loạn làm gia tăng sự cạnh tranh khốc liệt, làm giảm thêm biên lợi nhuận của công ty", Hiệp hội cho biết, đồng thời kêu gọi các công ty cần tuân thủ cạnh tranh công bằng và không độc quyền thị trường hoặc bán phá giá với giá thấp hơn giá thành sản xuất.
“Cuộc chiến về giá sẽ không có người chiến thắng, càng không có tương lai”, tờ Nhân dân Nhật báo trích dẫn lời của Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc. Bộ này cho biết, sẽ tăng cường quản lý cạnh tranh không hiệu quả và hợp tác với các cơ quan khác để thực thi luật thúc đẩy cạnh tranh công bằng.
Thoái hóa hay tiến hóa?
Các nhà phân tích lưu ý rằng, đợt giảm giá mới nhất của BYD thực chất là chính thức hóa các khoản chiết khấu mà người tiêu dùng có thể đã nhận được trước đây theo chương trình trợ cấp đổi xe cũ của Trung Quốc, nhằm mục đích thúc đẩy tiêu thụ. Mặc dù chiếm gần 30% thị phần, BYD cũng phải đối mặt với áp lực cạnh tranh.
BYD đã báo cáo mức tăng trưởng doanh thu 14% vào tháng 5 so với cùng kỳ, chậm lại so với mức tăng trưởng 19% trong tháng 4.
Theo các nhà phân tích của Nomura: "Với tình hình cung vượt cầu hiện tại trên thị trường ô tô Trung Quốc, chúng tôi tin rằng giai đoạn cạnh tranh gay gắt nhất vẫn chưa xảy ra, cho đến khi chúng ta có thể thấy sự hợp nhất thị trường có ý nghĩa trong tương lai".
Zhong Shi, nhà phân tích của Hiệp hội đại lý ô tô Trung Quốc cho biết, các quốc gia khác cũng đang theo dõi sự cạnh tranh về giá gay gắt trên thị trường ô tô Trung Quốc và ý nghĩa của nó đối với ngành công nghiệp ô tô trong nước của họ.
Đối với doanh số bán ô tô của Trung Quốc sang Đức, giá xuất khẩu trung bình cho mỗi xe đã giảm xuống còn 21.000 USD tính đến năm nay, từ mức 30.000 USD vào năm 2023. Tại Mexico, điểm đến hàng đầu cho xuất khẩu ô tô của Trung Quốc, lại là một ngoại lệ khi mức giá trung bình tăng lên 13.000 USD, tăng so với mức 12.000 USD trong năm 2023.
Theo Nomura trích dẫn dữ liệu ngành từ Viện nghiên cứu Autohome, giá bán lẻ ô tô tại Trung Quốc trung bình đã giảm khoảng 19% trong hai năm qua, xuống còn khoảng 165.000 nhân dân tệ (22.900 USD).
Bên cạnh đó, có những dấu hiệu khác cho thấy sự đổ xô vào xe điện đã tạo ra tình trạng cung vượt cầu.
“Một hiện tượng kỳ lạ là những chiếc ô tô cũ chưa chạy được quãng đường nào đã được bán”, Chủ tịch Great Wall Motor Wei Jianjun nói và cho biết thêm, đang có khoảng 3.000 - 4.000 người bán những chiếc xe như vậy trên các nền tảng xe hơi của Trung Quốc.
Chỉ mới bắt đầu
Thị trường xe chạy bằng pin và xe hybrid đang phát triển nhanh chóng của Trung Quốc đã chứng kiến một số đợt giảm giá trong hai năm qua.
Theo He Xiaopeng, CEO của công ty khởi nghiệp xe điện Xpeng, cuộc chiến về giá vẫn chưa đạt đến đỉnh điểm và "cạnh tranh sẽ trở nên khốc liệt hơn trong năm năm tới.
"Đây chỉ là 'món khai vị' cho những gì sắp tới", ông nói và cho biết, thay vì cạnh tranh về giá, Xpeng sẽ cạnh tranh về công nghệ và mở rộng ra ngoài Trung Quốc đến phần còn lại của thế giới.
Xpeng đã tập trung vào việc biến hệ thống hỗ trợ người lái thành điểm bán hàng và đã giao hơn 30.000 xe mỗi tháng trong bảy tháng qua. Tuần trước, Xpeng đã tung ra phiên bản Max của Mona 03 với giá 129.800 nhân dân tệ (18.020 USD), rẻ hơn gần 17% so với thời điểm mẫu xe giá rẻ này được tiết lộ lần đầu vào tháng 8.
Giống như hầu hết các công ty khởi nghiệp về ô tô điện, Xpeng báo cáo khoản lỗ vào khoảng 90 triệu USD trong quý I/20205, trong khi Nio báo cáo khoản lỗ 949,6 triệu USD.
Tuy nhiên, Xiaomi đã dự đoán mảng xe điện của họ sẽ có lãi vào nửa cuối năm. Xiaomi đã bước vào thị trường xe điện vào năm ngoái với mẫu xe sedan SU7 có giá rẻ hơn Model 3 của Tesla và dự kiến sẽ cạnh tranh với Model Y bằng mẫu xe SUV YU7 vào mùa hè năm nay.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài