Cuộc đua gay cấn của 'bộ tứ tư nhân' (Bài 2): Techcombank vượt VPBank vươn lên dẫn đầu tỷ lệ CAR, ACB ghi nhận CAR xuống dưới trung bình ngành

8 giờ trướcBài gốc

Lợi thế bộ đệm vốn tạo nền tảng vững chắc cho sự mở rộng hoạt động

Bên cạnh kết quả kinh doanh và chất lượng tài sản, bộ đệm vốn cũng là câu chuyện 'nóng' của ngành ngân hàng trong những tháng gần đây. Nhất là trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 14/2025 có hiệu lực từ 15/9/2025 thay thế Thông tư 41/2016; với một số thay đổi quan trọng nhằm chuyển đổi quy định về tỷ lệ an toàn vốn từ chuẩn Basel II sang tiệm cận Basel III.

Trước xu hướng tiếp tục mở rộng tín dụng nhằm hỗ trợ nền kinh tế và hệ sinh thái tài chính; các nhà băng, đặc biệt là nhóm 'bộ tứ' với định hướng tăng trưởng tín dụng cao và kế hoạch hoàn thiện hệ sinh thái, được kỳ vọng sẽ tiếp tục củng cố tỷ lệ an toàn vốn (CAR) trong thời gian tới.

Ảnh: T.D tổng hợp từ BCTC hợp nhất

So với nhóm ngân hàng gốc quốc doanh hay ngân hàng quy mô vừa và nhỏ, 'bộ tứ tư nhân' sở hữu lợi thế lớn hơn về bộ đệm vốn, với CAR bình quân 4 ngân hàng tại kỳ công bố tháng 6/2025 đạt 12,95%, cao hơn tương đối so với CAR bình quân của nhóm quốc doanh (10,7%) và nhóm các ngân hàng TMCP còn lại (11%), dù đã giảm từ mức 13,6% vào cuối năm 2024 do tăng trưởng tài sản có rủi ro (RWA) vượt tốc độ tăng trưởng của vốn.

Tại kỳ công bố tháng 6/2025, Techcombank đã vượt qua VPBank, vươn lên vị trí dẫn đầu 'bộ tứ' về tỷ lệ an toàn vốn. Ảnh: T.D tổng hợp từ BCTC hợp nhất

Hai ngân hàng Techcombank và VPBank với CAR tính đến 30/6/2025 thuộc nhóm cao nhất hệ thống, được kỳ vọng sẽ hưởng lợi về khả năng tăng trưởng tín dụng, đặc biệt là khi cơ chế “room” tín dụng có khả năng sẽ được thay đổi trong tương lai.

Trong khi đó, ACB và MB với CAR khoảng 11%, thấp hơn trung vị ngành, sẽ có ít lợi thế hơn. Tại MB, tỷ lệ an toàn vốn tính đến kỳ công bố tháng 6 đã giảm so với cuối năm ngoái xuống 11,4%. Còn tại ACB, tỷ lệ này thậm chí giảm xuống dưới 11%, nằm trong top 10 nhà băng có CAR thấp nhất tính đến hết quý II.

Tuy vậy nhìn chung, nếu so với nhóm các ngân hàng TMCP quy mô vừa và nhỏ, 4 ngân hàng trong 'bộ tứ' được đánh giá ít chịu áp lực vốn hơn do nhiều yếu tố bao gồm khả năng sinh lời tích cực, chất lượng tài sản ổn định, khả năng huy động vốn... Tính đến quý III/2025, ROA bình quân tại top 4 ngân hàng tư nhân đạt khoảng 2,1%, cao hơn tương đối so với mức ROA bình quân chỉ xấp xỉ chỉ 0,9% của nhóm các ngân hàng tư nhân còn lại trong hệ thống.

Trong một dự báo mới đây, FiinRatings cho rằng để cân bằng giữa tăng trưởng tín dụng và ràng buộc về vốn, nhóm ngân hàng TMCP lớn sẽ tiếp tục kết hợp giữa giữ lại lợi nhuận và phát hành trái phiếu cấp 2 linh hoạt, hỗ trợ tăng trưởng có chọn lọc. Trong khi đó, Big4 quốc doanh có thể sẽ tập trung tăng CET1 thông qua giữ lại lợi nhuận và duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng vừa phải; còn các ngân hàng TMCP nhỏ hơn có thể chọn giữa phát hành thêm cổ phần mới hoặc giảm tốc tăng trưởng tín dụng nhằm đảm bảo an toàn vốn.

Liên tục những bước đi hoàn thiện hệ sinh thái tài chính

Trên cơ sở lợi thế về bộ đệm vốn, cũng như nỗ lực tìm kiếm các động lực tăng trưởng mới để giảm bớt sự phụ thuộc vào hoạt động tín dụng truyền thống, nhiều ngân hàng trong hệ thống - đặc biệt là 'bộ tứ' - đang nỗ lực phát triển những mảnh ghép mới trong hệ sinh thái tài chính của mình.

Tính đến cuối năm 2024, trong top 4 ngân hàng tư nhân, MB là nhà băng gần như đã hoàn thiện hệ sinh thái từ lâu khi sở hữu công ty quản lý quỹ (MB Capital), công ty tài chính (Mcredit), công ty chứng khoán (MBS), công ty bảo hiểm nhân thọ (MBLife) và công ty bảo hiểm phi nhân thọ (MIC). Tuy vậy, trong một nước đi táo bạo, MB gần đây đang nghiên cứu mở rộng sang lĩnh vực kinh doanh tài sản số thông qua hợp tác với đối tác top 3 thế giới trong lĩnh vực này.

Không nằm ngoài cuộc chơi, cả 3 ngân hàng còn lại trong 'bộ tứ tư nhân' là Techcombank, VPBank và ACB cũng đang cho thấy những nỗ lực hoàn thiện hệ sinh thái tài chính.

Techcombank hồi tháng 7 vừa qua đã chính thức được cấp phép thành lập CTCP Bảo hiểm Nhân thọ Kỹ thương (TCLife) với mức vốn điều lệ 1.300 tỷ đồng. TCLife do Techcombank nắm 80% vốn (1.040 tỷ đồng vốn góp) và Vingroup là cổ đông lớn thứ hai.

Ngoài ra, công ty chứng khoán thuộc ngân hàng là TCBS hồi tháng 5 qua cũng đã cùng các cổ đông thành lập CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Techcom (TCEX) với vốn điều lệ ban đầu 3 tỷ đồng (sau tăng lên 101 tỷ đồng vào tháng 8). Chủ tịch HĐQT TCBS Nguyễn Xuân Minh đồng thời là Tổng giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của TCEX, sở hữu phần lớn cổ phần.

Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025 hồi tháng 4 qua, ban lãnh đạo VPBank cũng đã xin ý kiến cổ đông về việc thành lập công ty bảo hiểm nhân thọ với vốn điều lệ 2.000 tỷ đồng. Trong khoảng 2 năm gần đây, VPBank liên tục cho thấy động thái mở rộng hệ sinh thái, từ việc mua lại, tăng vốn mạnh và tiến hành kế hoạch IPO CTCK VPBankS cho đến việc lấn sân sang mảng bảo hiểm, hay thông qua công ty con là VPBankS tiến vào thị trường tài sản mã hóa như những tiết lộ gần đây.

Còn tại ACB, ngân hàng này hiện đang lấy ý kiến cổ đông về việc thành lập công ty con hoạt động trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ có tên là Công ty TNHH Bảo hiểm Phi Nhân thọ ACB (ACBI) với vốn điều lệ dự kiến 500 tỷ đồng. Ban lãnh đạo đặt mục tiêu ACBI sẽ đạt thị phần trên 1,5% về doanh thu bảo hiểm phi nhân thọ sau 5 năm, góp phần nâng cao vị thế cạnh tranh của ngân hàng trên thị trường tài chính Việt Nam.

Những bước đi hoàn thiện hệ sinh thái tài chính là một phần trong nỗ lực mở rộng quy mô tăng trưởng dựa trên nền tảng vững chắc của ngân hàng mẹ, cũng như gia tăng tỷ trọng các nguồn thu nhập ngoài lãi, giảm phụ thuộc vào tín dụng trong bối cảnh nguồn thu từ lãi tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức.

Trong một nhận định gần đây, ông Lê Khánh Tùng chuyên gia từ Chứng khoán HSC nhận định các hoạt động đầu tư và dịch vụ tài chính trong hệ sinh thái ngân hàng lại nổi lên như một hướng tăng trưởng mới trong bối cảnh mảng ngân hàng truyền thống đang dần ổn định.

Đặc biệt, các công ty chứng khoán trực thuộc ngân hàng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị tài chính, nhất là ở mảng tư vấn và phát hành trái phiếu doanh nghiệp – kênh huy động vốn trung, dài hạn đang được khôi phục sau giai đoạn trầm lắng. Những động lực từ thị trường chứng khoán sau nâng hạng cũng củng cố thêm bức tranh lợi nhuận tích cực của các CTCK, đồng thời gia tăng đóng góp vào kết quả chung của ngân hàng mẹ.

Ông Tùng cho rằng, trong dài hạn chuyển đổi số và phát triển tài chính số sẽ là động lực then chốt cho ngành tài chính - ngân hàng. Theo các định hướng trong Nghị quyết 05/2025/NQ-CP và Luật Công nghiệp số, khung pháp lý cho tài sản mã hóa, thanh toán điện tử và hạ tầng tài chính số đang được hoàn thiện, mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm đầu tư và dịch vụ ngân hàng số trong nước. “Nếu các chính sách khuyến khích được thực thi hiệu quả, đây sẽ là một “làn sóng tăng trưởng mới”, giúp các ngân hàng mở rộng hệ sinh thái, đa dạng hóa nguồn thu và gia tăng khả năng cạnh tranh với khối công nghệ tài chính (fintech)”, chuyên gia từ HSC nhấn mạnh.

Thực tế, tại VPBank và Techcombank, trong những quý gần đây, các công ty con, đặc biệt là CTCK, đang ngày càng đóng góp tỷ trọng đáng kể vào kết quả kinh doanh ngân hàng hợp nhất.

Tính đến quý III/2025, VPBank ghi nhận tỷ trọng đóng góp của các công ty con lên tới 30% LNTT III/2025, mức cao nhất trong nhiều quý trở lại đây (chưa tính điều chỉnh nội bộ), chủ yếu nhờ sự bứt phá của VPBankS cũng như sự hồi phục tại FE Credit. Tại nhiều quý trước đó, ngân hàng mẹ thường 'gồng gánh' trên 90% lợi nhuận hợp nhất, đặc biệt trong giai đoạn FE Credit lỗ ròng lớn.

Tại Techcombank, ước tính các công ty con cũng đóng góp trên 20% vào lợi nhuận hợp nhất 9 tháng đầu năm, đặc biệt trong bối cảnh công ty con TCBS lãi kỷ lục hơn 5.000 tỷ.

Trong khi đó, tại MB, đóng góp của các công ty con trong lợi nhuận hợp nhất dù chưa thực sự rõ rệt nhưng đang dần tăng lên. Tính đến hết nửa đầu năm, MBS báo lãi 490 tỷ đồng, Bảo hiểm MIC lãi 231 tỷ đồng trong khi Mcredit lãi bán niên 60 tỷ..., tăng mạnh so với cùng kỳ và đóng góp khoảng 3% LNTT hợp nhất.

Tại ACB, lợi nhuận từ ngân hàng riêng lẻ vẫn chiếm khoảng 98% tổng lợi nhuận hợp nhất 9 tháng đầu năm, 2% còn lại chủ yếu từ công ty con chứng khoán ACBS khi hệ sinh thái tài chính của nhà băng này vẫn còn nhiều dư địa phát triển.

Diên Vỹ

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/cuoc-dua-gay-can-cua-bo-tu-tu-nhan-bai-2-techcombank-vuot-vpbank-vuon-len-dan-dau-ty-le-car-acb-ghi-nhan-car-xuong-duoi-trung-binh-nganh.html