Ê kíp thay máu cho trẻ qua đường động mạch-tĩnh mạch rốn. Ảnh: BVCC
Trước đó, khoa Hồi sức tích cực sơ sinh - Nhi sơ sinh, Trung tâm Nhi đã tiếp nhận trẻ sơ sinh tên Trần T. Đ. T., sinh ngày 7/11/2024, từ Lệ Xá, Mai Thủy, Lệ Thủy, Quảng Bình. Trẻ vừa chào đời đã xuất hiện dấu hiệu vàng da sớm. Các bác sĩ khẩn trương thăm khám, cho xét nghiệm chuyên sâu, kết luận trẻ mắc phải tình trạng tan máu nghiêm trọng do bất đồng nhóm máu Rhesus giữa mẹ và con. Khi mẹ của trẻ có nhóm máu B Rh(-) và kháng thể anti-D (+), trẻ có nhóm máu B Rh +, kết quả test Coombs dương tính ở mức cao. Do đó, sau chào đời, da trẻ bị vàng da nhanh đến tận lòng bàn chân, kèm theo thiếu máu nặng, chỉ số bilirubin tăng vọt báo động.
Các bác sĩ thực hiện nhiều biện pháp khẩn cấp: Trẻ được chiếu đèn tích cực liên tục, truyền hồng cầu rửa nhóm O, truyền Immunoglobulin và plasma tươi. Mặc dù đã nỗ lực, tình trạng của trẻ tiếp tục diễn tiến phức tạp, mức bilirubin vượt ngưỡng thay máu (bilirubin TP/TT 388/48 umol/L).
Đội ngũ bác sĩ từ khoa Hồi sức tích cực sơ sinh-Nhi sơ sinh, khoa Huyết học lâm sàng cùng Ban Giám đốc Trung tâm Nhi hội chẩn khẩn cấp, đưa ra quyết định thay máu cho trẻ khi bé mới chỉ được 50 giờ tuổi qua đường động mạch-tĩnh mạch rốn.
Kỹ thuật thay máu được thực hiện với sự thuần thục và tập trung cao độ. Sau hai giờ thay máu không ngừng nghỉ, từng nhịp hồi sinh quý báu dần trở lại. Việc thay máu cho trẻ thành công, không xảy ra biến chứng. Trẻ tiếp tục được chiếu đèn cùng truyền Immunoglobulin, dần dần, mức bilirubin đáng lo ngại đã giảm xuống dưới ngưỡng. Bé Đ. T hồi phục từng ngày. Đến nay trẻ tỉnh táo, linh hoạt, mức bilirubin ổn định và được trở về với gia đình.
Trẻ được phục hồi sức khỏe và trở về trong vòng tay gia đình
Với ca bệnh này, mỗi giây đều là cuộc đua sinh tử cứu lấy sinh mạng trẻ. Nếu không được điều trị ngay, bệnh có thể gây thiếu máu nặng, suy tim, tổn thương não không thể hồi phục… Người nhà bệnh nhi chia sẻ: “Chúng tôi rất căng thẳng, lo lắng trước những diễn biến bất thường của bé khi sinh ra. Rất may nhờ đội ngũ y bác sĩ chẩn đoán bệnh kịp thời, điều trị chuyên nghiệp, tận tình nên bé đã thoát cửa tử. Gia đình không biết nói gì ngoài gửi đến các bác lời biết ơn sâu sắc nhất”.
Theo các chuyên gia huyết học, bất đồng yếu tố Rh là một nguyên nhân hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm, có thể gây vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh. Nếu trẻ sinh ra không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tỷ lệ tử vong là 24%. Bệnh lý vàng da tiến triển nhanh, 13% các trẻ này bị vàng da nhân, 83% trong số đó có nguy cơ tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
Tình trạng này xảy ra khi người mẹ có yếu tố Rh(-), trong khi bố và đứa trẻ mang yếu tố Rh(+). Trong quá trình mang thai, một số hồng cầu Rh(+) của thai nhi có thể lọt vào máu người mẹ Rh(-), kích thích cơ thể mẹ sinh ra kháng thể chống lại Rh(+). Các kháng thể này có thể xuyên qua nhau thai vào cơ thể thai nhi, phá hủy hồng cầu và dẫn đến tình trạng tan máu nặng. Tình trạng này có thể gây nên thiếu máu nặng, vàng da nặng từ đó có nguy cơ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho trẻ về sau.
L. GIANG