Gương mẫu đi đầu trong các phong trào
Một trong những điển hình tiêu biểu là cựu chiến binh Nghiêm Đắc Vương (sinh năm 1961), trú tại thôn Bến Trăm, xã Bố Hạ. Dù đã ngoài 60 tuổi, ông vẫn nhanh nhẹn, quyết đoán như những ngày còn khoác áo lính.
Cựu chiến binh Nghiêm Đắc Vương (bên phải) trực tiếp chỉ đạo làm đường nối thôn Bến Trăm với thôn Trại Mới.
Cơn bão số 11 vừa qua khiến đoạn đường dài 150 m nối thôn Bến Trăm với thôn Trại Mới (xã Đồng Kỳ) bị sạt lở nghiêm trọng, giao thông gần như tê liệt, học sinh phải đi đường vòng gần 6 km để đến trường. Không đành lòng, ông Vương tự nguyện viết đơn xin chính quyền địa phương cho phép được ứng kinh phí cá nhân để thuê máy móc, san lấp đường tạm. Chỉ sau vài ngày thi công khẩn trương, dưới sự chỉ đạo sát sao của ông, tuyến đường đã được hoàn thành, hơn 7.000 m³ đất đá được san lấp, mở lối đi thuận tiện cho người dân. Khi được hỏi về con đường, ông Vương chỉ cười hiền bảo: “Góp sức làm con đường cho dân đi lại là việc cần làm, không nên chần chừ”.
Anh Vũ Văn Đông, người dân địa phương, chia sẻ: “Nhà tôi có cháu nhỏ học lớp 4, con đường đến trường bị nước lũ cuốn trôi. Ngay khi hay tin, ông Vương là người đầu tiên có mặt. Ông không chỉ chi tiền, mà còn trực tiếp ra công trường theo dõi, chỉ đạo từng công đoạn để sớm hoàn thành con đường. Người dân trong làng ai cũng quý trọng, xem ông như người thân”.
Không chỉ tích cực với cộng đồng, ông Vương hiện là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Phú Cầu - chuyên sản xuất ván gỗ ép công nghiệp phục vụ xuất khẩu. Với tư duy nhạy bén, ông đầu tư ba dây chuyền hiện đại, tạo việc làm ổn định cho hơn 100 lao động, thu nhập từ 9 - 15 triệu đồng/tháng. Ba năm gần đây, doanh thu công ty luôn vượt mốc 160 tỷ đồng/năm, đóng góp hàng tỷ đồng thuế vào ngân sách nhà nước.
Song song đó, ông tích cực hưởng ứng phong trào “Cựu chiến binh giúp nhau làm kinh tế giỏi”, hỗ trợ vốn, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất cho nhiều hội viên. Riêng trong chương trình xây dựng nông thôn mới, ông và doanh nghiệp đã đóng góp hơn 10 tỷ đồng làm hơn 7 km đường giao thông, hỗ trợ hộ nghèo, tôn tạo di tích, tu sửa đường làng, tổ chức các hoạt động thiện nguyện thiết thực.
Tại phường Kinh Bắc, cựu chiến binh Nguyễn Văn Vũ, Chủ nhiệm Hợp tác xã Thủ công mỹ nghệ Khúc Xuyên lại chọn một hướng đi khác để phát huy phẩm chất người lính, đó là gây dựng sinh kế cho đồng đội.
Nhập ngũ năm 1976, ông từng tham gia chiến đấu tại Tây Nguyên và biên giới phía Bắc. Năm 1984, phục viên trở về quê nhà, ông bắt tay vào phát triển kinh tế gia đình, đặc biệt chú trọng nghề truyền thống - sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ. Tuy nhiên, những năm gần đây, nghề thủ công nhỏ lẻ gặp không ít khó khăn do sự cạnh tranh mạnh từ ngành nhôm kính. Để giữ nghề, chiếm lĩnh lại thị trường, buộc phải đổi mới mẫu mã, nâng cao chất lượng và tối ưu chi phí.
Tháng 8/2022, ông Vũ cùng các cựu chiến binh trong vùng bàn bạc, quyết định thành lập Hợp tác xã Thủ công mỹ nghệ Khúc Xuyên. Những ngày đầu, hợp tác xã chật vật duy trì hoạt động, doanh thu không đủ trả lương. Nhưng ông Vũ không nản chí, chủ động vận động xã viên vay vốn, đầu tư máy móc hiện đại, ứng dụng công nghệ tự động hóa cao vào sản xuất.
Các loại máy móc hiện đại như máy tiện gỗ CNC, máy bào, máy phay… được đưa vào vận hành, giúp cải thiện rõ rệt hiệu quả sản xuất. Đến năm 2024, doanh thu của Hợp tác xã đạt 10 tỷ đồng. Hiện đơn vị có 50 lao động thường xuyên, thu nhập trung bình khoảng 15 triệu đồng/người/tháng. Các sản phẩm của Hợp tác xã gồm tranh gỗ, bàn ghế, cửa, đồ nội thất mang họa tiết truyền thống như: Lý ngư vọng nguyệt, tứ linh… ngày càng được thị trường ưa chuộng.
Ông Vũ chia sẻ: “Làm kinh tế cũng là một mặt trận. Ngày xưa cầm súng bảo vệ Tổ quốc, giờ cầm máy, cầm gỗ giữ lấy nghề, tạo việc làm cho anh em đồng đội, đó cũng là cách mình góp phần dựng xây quê hương”.
Lan tỏa phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ
Toàn tỉnh Bắc Ninh hiện có hơn 180 nghìn hội viên cựu chiến binh, sinh hoạt tại 100 tổ chức hội cơ sở. Trên mọi lĩnh vực, từ sản xuất, kinh doanh, xây dựng nông thôn mới đến các hoạt động thiện nguyện - phong trào “Cựu chiến binh gương mẫu” đã trở thành động lực thôi thúc các cựu chiến binh tiếp tục đóng góp tích cực cho cộng đồng.
Ông Nguyễn Đức Thuận, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh, cho biết: Phong trào thi đua “Cựu chiến binh gương mẫu” tạo sự gắn bó giữa hội viên và tổ chức hội, góp phần xây dựng tổ chức trong sạch, vững mạnh. Hội viên phát huy tốt vai trò nêu gương trong gia đình, cộng đồng; giúp nhau phát triển kinh tế, giảm nghèo; tích cực đóng góp xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Ngoài những gương mặt tiêu biểu như ông Vương, ông Vũ, trên địa bàn tỉnh còn hàng nghìn cựu chiến binh thầm lặng cống hiến. Hiện có hơn 3.000 hộ gia đình hội viên làm kinh tế trang trại; 148 hợp tác xã; gần 4.600 cơ sở kinh doanh dịch vụ và 374 doanh nghiệp do cựu chiến binh làm chủ, tạo việc làm cho hơn 33.000 lao động. Tỷ lệ hộ hội viên nghèo giảm rõ rệt, từ 0,6% năm 2024 xuống còn 0,45% năm 2025. Riêng trong năm 2025, các cấp hội đã vận động được hơn 1,2 tỷ đồng, hỗ trợ xóa 23 nhà tạm, trao hàng nghìn suất quà cho hội viên có hoàn cảnh khó khăn, bệnh tật.
Phong trào còn gắn bó chặt chẽ với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Hội viên toàn tỉnh đã tự nguyện hiến hơn 75.000 m² đất, đóng góp khoảng 6,3 tỷ đồng cùng hàng chục nghìn ngày công để xây dựng, nâng cấp 140 km đường giao thông, lắp đặt 12.000 camera an ninh và gần 400 km đường điện chiếu sáng nông thôn.
Không chỉ là lực lượng nòng cốt trong phát triển kinh tế - xã hội tại cơ sở, nhiều cựu chiến binh còn tham gia tích cực vào công tác Đảng, chính quyền, làm cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh Nguyễn Đức Thuận khẳng định: “Từ phong trào thi đua, chất lượng tổ chức hội được nâng lên rõ rệt. Tỷ lệ gia đình hội viên đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa” hiện đạt trên 99,8%. Lực lượng cựu chiến binh Bắc Ninh thật sự là điểm tựa vững chắc trong mọi phong trào tại cơ sở”.
Bài, ảnh: Trung Anh