Cách "lách luật" để nhận hối lộ của cựu Giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia
Theo lịch xét xử, ngày mai (23/6), TAND Tp.HCM sẽ mở phiên xét xử sơ thẩm đối với 22 bị cáo trong vụ án Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia (gọi tắt là Trung tâm LLTP- Bộ Tư pháp) và các đơn vị liên quan.
Cáo trạng cáo buộc bị cáo Hoàng Quốc Hùng (cựu Giám đốc Trung tâm); Lương Nhân Hòa (cựu Phó Giám đốc); Nguyễn Đình Cảnh (cựu Phó trưởng phòng hành chính tổng hợp) và Phạm Quang Hậu (từng là cộng tác viên Công ty Luật Vicco) về cùng tội Nhận hối lộ.
Hoàng Quốc Hùng - cựu Giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia lúc còn đương nhiệm.
Các bị cáo: Nguyễn Xuân Thọ (đại diện Văn phòng giao dịch Công ty Luật TNHH Vicco); Nguyễn Ngọc Cường (biên tập viên Nhà xuất bản Tư pháp, Bộ Tư pháp); Nguyễn Văn Hướng (Giám đốc Công ty CP Đầu tư Quốc tế Gia Hợp); Nguyễn Thị Ngọc (chuyên viên thuộc Đảng bộ Sở Tư pháp TP.Hà Nội); Nguyễn Thị Thu Hiền (cựu cán bộ Vụ Pháp chế Bộ KH&CN); Nguyễn Phương Nam (cựu Phó trưởng Phòng Bổ trợ Tư pháp thuộc Sở Tư pháp Tp.Hà Nội) cùng một số người khác bị cáo buộc tội Đưa hối lộ.
Các bị cáo Lương Minh Sơn (nhân viên nghiệp vụ Văn phòng công chứng Nguyễn Lâm); Trương Thị Nga (Trưởng Văn phòng Công chứng Trương Thị Nga); Lại Hồng Khánh và Vũ Nam (đều là cựu công chứng viên) bị truy tố Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Theo cáo trạng, từ năm 2011 đến tháng 2/2025, Trung tâm LLTP là đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ Tư pháp, có chức năng xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp (LLTP) trong phạm vi cả nước. Trong đó, có thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp cho người nước ngoài cư trú tại Việt Nam và người Việt Nam không xác định được nơi thường trú hoặc tạm trú.
Tiếp nhận hồ sơ, Trung tâm LLTP phối hợp với Cục hồ sơ nghiệp vụ, Bộ Công an và các đơn vị liên quan tra cứu, xác minh thông tin án tích. Khi đủ thông tin, trung tâm sẽ cấp phiếu với lệ phí 200.000 đồng/lần/người.
Từ tháng 2/2015 đến tháng 7/2023, bị cáo Hoàng Quốc Hùng được bổ nhiệm làm Giám đốc Trung tâm LLTP, có thẩm quyền ký Phiếu lý lịch tư pháp.
Đầu năm 2019, Hoàng Quốc Hùng nhiều lần được Phạm Quang Hậu (người từng là lái xe riêng của Hùng) nhờ xin cấp Phiếu LLTP cho người quen. Nhận thấy có thể trục lợi từ việc này, bị cáo Hùng đã bàn bạc và thỏa thuận với Hậu để Hậu làm đầu mối nhận hồ sơ từ những người có nhu cầu xin cấp Phiếu LLTP.
Bị cáo Hùng hướng dẫn Hậu khi làm hồ sơ để trống thông tin nơi thường trú, nơi tạm trú, quá trình cư trú trên Tờ khai để đảm bảo thẩm quyền cấp Phiếu LLTP tại Trung tâm. Đồng thời, sử dụng Hộ chiếu thay CCCD, vì trên hộ chiếu không thể hiện thông tin nơi cư trú của người xin cấp Phiếu LLTP.
Bị can Hùng yêu cầu Hậu giữ bí mật việc làm dịch vụ và không được liên hệ, thỏa thuận với viên chức tại Trung tâm làm dịch vụ cấp Phiếu LLTP.
Hùng sau đó yêu cầu các bộ phận chức năng cấp dưới phải tiếp nhận, tra cứu và cấp phiếu cho hồ sơ không ghi nơi thường trú, tạm trú. Bị cáo này còn cấm cán bộ của Trung tâm trực tiếp làm dịch vụ cấp phiếu để cho Hậu làm trung gian nhận hồ sơ từ người có nhu cầu.
Về chi phí, Hùng lấy 700.000 đồng/hồ sơ/phiếu. Còn Hậu làm đầu mối nhận hồ sơ, tự thỏa thuận giá với khách hàng và quyết định phần hưởng lợi của mình. Định kỳ chiều thứ Sáu hàng tuần, dựa trên số lượng hồ sơ được giải quyết cấp phiếu, Hậu đưa hối lộ cho Hùng bằng cách chuyển khoản hoặc trực tiếp đưa tiền mặt tại phòng làm việc.
Sau khi thỏa thuận xong, Hậu móc nối, liên hệ với 11 bị cáo và một số cá nhân thỏa thuận làm dịch vụ cấp phiếu LLTP. Kết quả điều tra xác định, từ tháng 1/2019 đến tháng 7/2023, Hậu giúp sức cho Hùng nhận hối lộ hơn 32 tỷ đồng để giải quyết 40.089 hồ sơ cấp Phiếu LLTP.
Nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng
Do Hùng nghiêm cấm viên chức, người lao động của Trung tâm làm dịch vụ cấp Phiếu LLTP nên bị cáo Lương Nhân Hòa đã thông qua Phạm Quang Hậu và thỏa thuận với Hậu để tham gia làm dịch vụ. Sau khi chốt xong với Hậu, Hòa móc nối, thỏa thuận nhận tiền từ nhiều cá nhân để xin cấp Phiếu LLTP. Để hưởng lợi cá nhân, Hòa thu thêm từ 50-100 nghìn đồng mỗi hồ sơ.
Tổng cộng, Hòa nhận hối lộ hơn 8 tỷ đồng để giải quyết 10.946 hồ sơ. Trong số tiền này, bị cáo Hòa đưa cho Hậu 7,6 tỷ đồng để Hậu đưa cho Hùng. Hòa hưởng lợi cá nhân hơn 547 triệu đồng.
Tương tự như bị cáo Hòa, bị cáo Nguyễn Đình Cảnh đã thỏa thuận với Hậu để làm dịch vụ cấp Phiếu LLTP. Do Cảnh là cán bộ Trung tâm (cùng cơ quan với vợ Hậu) và trước đây có mối quan hệ thân thiết nên Hậu quyết định không hưởng lợi cá nhân đối với hồ sơ dịch vụ của Cảnh.
Cơ quan điều tra xác định, Cảnh đã nhận hối lộ số tiền 3,5 tỷ đồng để giải quyết 4.678 hồ sơ cấp Phiếu LLTP. Trong đó, bị cáo Cảnh hưởng lợi 233 triệu đồng và đưa cho Hậu 3,2 tỷ đồng để Hậu đưa cho Hoàng Quốc Hùng.
Cùng thời điểm, Nguyễn Xuân Thọ (đại diện Văn phòng giao dịch Công ty Luật Vicco) tìm người hỗ trợ xin cấp Phiếu LLTP. Lúc này, Hậu tiếp cận, giới thiệu mình có thể làm dịch vụ và được Thọ nhận làm cộng tác viên của văn phòng công ty luật để tạo uy tín.
Thông qua mạng xã hội và qua các mối quan hệ quen biết, Hậu đã móc nối, thỏa thuận nhận tiền từ 11 bị cáo, gồm: Nguyễn Xuân Thọ, Nguyễn Quốc Huy, Nguyễn Ngọc Thư, Nguyễn Thị Thu Trang, Nguyễn Ngọc Cường, Nguyễn Lê Thành, Tạ Thị Trang, Đinh Văn Dư, Hà Thanh Hằng, Nguyễn Văn Hướng và Nguyễn Tú Anh để làm hồ sơ xin cấp Phiếu LLTP.
Cáo trạng xác định, từ tháng 1/2019 đến 7/2023, bị cáo Hùng được sự giúp sức của Hậu, Hòa, Cảnh đã nhiều lần nhận hối lộ từ 14 bị cáo và một số cá nhân, doanh nghiệp với tổng tiền 43,9 tỷ đồng để cấp 55.713 Phiếu LLTP trái quy định, qua đó Hùng hưởng lợi gần 39 tỷ đồng, Hậu hưởng 4,1 tỷ đồng; Lương Nhân Hòa hưởng lợi 547 triệu đồng.
Quá trình giải quyết vụ án, ông Hoàng Quốc Hùng đã tự nguyện nộp hơn 37 tỷ đồng trong số tiền gần 39 tỷ đồng hưởng lợi để khắc phục hậu quả. Phạm Quang Hậu tự nguyện nộp 1 tỷ đồng và Lương Nhân Hòa nộp lại toàn bộ số tiền hưởng lợi.
Để phục vụ việc xét xử, TAND Tp.HCM triệu tập đại diện Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia và hơn 100 cá nhân, tổ chức có liên quan.
Có 28 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo. Đại diện VKSND Tp.HCM tham gia phiên tòa theo sự phân công của VKSND Tối cao, gồm: Ông Phạm Quốc Cảnh; bà Nguyễn Thị Châm, Nguyễn Thị Lan Hương, Hồ Thị Ánh và một kiểm sát viên dự khuyết là bà Trần Thị Liên.
Phiên tòa do thẩm phán Phạm Lương Toản làm chủ tọa, dự kiến kéo dài từ ngày 23 – 30/6.
Võ Công Thư