Việc đa dạng hóa hình thức truyền thông “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Dự án 8 đã góp phần không nhỏ vào việc đẩy lùi, xóa bỏ định kiến về giới, thúc đẩy bình đẳng giới trong cộng đồng các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Thôn Trà Trẩu, xã Bảo Thắng là địa bàn sinh sống của hơn 100 hộ đồng bào dân tộc Dao. Nhiều năm về trước, tư tưởng “trọng nam khinh nữ” vẫn còn nặng nề trong nhận thức của người dân. Đó là tảo hôn trong cộng đồng vẫn xảy ra; nhiều gia đình rơi vào cảnh nghèo đói bởi suy nghĩ phải sinh con trai.
Theo chị Bàn Thị Thêm - Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ, thành viên Tổ truyền thông cộng đồng thôn: Để giúp người dân thay đổi nhận thức, truyền thông là giải pháp hữu hiệu và đang ngày càng phát huy hiệu quả. Chi hội thường xuyên thông tin về BĐG, phòng, chống bạo lực gia đình, kế hoạch hóa gia đình… đến hơn 90 hội viên thông qua các buổi họp, sinh hoạt chi hội, nhóm Zalo chung để chị em tiếp cận. Cùng với đó, chi hội thường xuyên, kịp thời nắm tình hình ở thôn, trong hội viên, phụ nữ và trẻ em gái.
Đặc biệt, kể từ khi thành lập Tổ truyền thông cộng đồng, công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức về bình đẳng giới ở thôn ngày càng được đẩy mạnh. Nhờ đó, trong 3 năm trở lại đây, thôn không xảy ra tình trạng tảo hôn, nhiều cặp vợ chồng không còn áp lực phải có con trai mà cùng nhau chăm sóc, nuôi dạy con cái.
Tại vùng cao Y Tý, địa bàn sinh sống của đông đồng bào dân tộc thiểu số, một trong những cách thức truyền thông đang được đẩy mạnh trong thời gian gần đây là tổ chức tuyên truyền tại các phiên chợ vùng cao.
Bà Chu Gì Xú - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Y Tý cho biết: Hoạt động truyền thông ở chợ phiên thuộc Dự án 8 là một trong những cách thức tuyên truyền sáng tạo, sinh động, hấp dẫn, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Hình thức này góp phần mở rộng đối tượng tiếp cận thông tin, nâng cao nhận thức của người dân về phòng, chống mua bán phụ nữ và trẻ em; bình đẳng giới; phòng, chống bạo lực gia đình; xóa bỏ định kiến giới.
Tại các buổi truyền thông ở chợ phiên, người dân được thông tin, tuyên truyền về Luật Bình đẳng giới; hành vi vi phạm pháp luật về bình đẳng giới; Luật Phòng, chống bạo lực gia đình; giải pháp giảm thiểu bạo lực gia đình… Để các nội dung chuyển tải đến gần với đồng bào, dễ hiểu, dễ nhớ, các kiến thức pháp luật được lồng ghép trong các tiểu phẩm có liên hoan đến bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực gia đình; sử dụng hình ảnh trực quan, tương tác với người xem thông qua hoạt động hỏi - đáp. Trong thời gian tới, hình thức truyền thông này sẽ tiếp tục được địa phương quan tâm thực hiện, qua đó, từng bước tháo gỡ định kiến về giới, nâng cao nhận thức cho người dân.
Triển khai thực hiện Dự án 8, các cấp hội phụ nữ trên địa bàn tỉnh đã có nhiều giải pháp, cách làm trong công tác tuyên truyền, vận động để thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em.
Tại các thôn, bản được thụ hưởng Dự án 8, các tổ truyền thông cộng đồng đều được thành lập. Thành viên của tổ gồm bí thư chi bộ, trưởng thôn, trưởng ban công tác mặt trận, tổ chức đoàn thể, người có uy tín… Đây là những người có năng lực truyền thông, có tinh thần đổi mới, đi đầu và có khả năng tập hợp, tuyên truyền, vận động đồng bào. Sau khi thành lập, được hướng dẫn cách vận hành, các tổ truyền thông phát huy hiệu quả, mỗi thành viên là một tuyên truyền viên tích cực trong cộng đồng, làng bản để đưa chủ trương của Đảng, Nhà nước về bình đẳng giới đến gần hơn với đồng bào.
Cùng với đó, hội phụ nữ các địa phương tổ chức nhiều chiến dịch/buổi chiến dịch truyền thông xóa bỏ định kiến và khuôn mẫu giới; tổ chức Hội thi tìm hiểu Luật Bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình; Hội thi các mô hình sáng tạo, hiệu quả thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết với phụ nữ và trẻ em...
Việc đa dạng hóa các hình thức truyền thông trong những năm qua đã góp phần không nhỏ trong đẩy lùi, xóa bỏ định kiến về giới, là “chìa khóa” để mở ra những thay đổi trong nhận thức của cộng đồng các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Quỳnh Trang