Đã đến lúc bỏ barie trạm thu phí ETC theo lộ trình đã công bố

8 giờ trướcBài gốc

Mô hình thu phí tự động không dừng (ETC) hiện nay dựa trên việc kiểm tra có tiền trong tài khoản thì mới mở barie cho xe qua. Đây là mô hình "trả trước - có barie" để kiểm tra từ đầu vào, tương ứng với giai đoạn 1 trong lộ trình triển khai ETC gồm 3 giai đoạn đã được Bộ Giao thông Vận tải trước đây (nay là Bộ Xây dựng) đưa ra trong năm 2023.

Khi áp dụng mô hình tài khoản giao thông từ ngày 1-10-2025 theo Nghị định 119/2024, tài khoản thu phí được thay bằng tài khoản giao thông và phí sử dụng sẽ được trừ trực tiếp từ ví điện từ liên kết với tài khoản này. Theo mô hình mới cách kiểm tra tài khoản có tiền hay không sẽ không còn áp dụng nữa. Đây là thời điểm phải chuyển sang giai đoạn 2 và 3 của lộ trình triển khai ETC nói trên với mô hình "trả sau - không barie".

Cuối năm 2023, đại diện Cục Đường bộ (Bộ Giao thông Vận tải cũ, nay là Bộ Xây dựng) cho biết, sau khi Luật Đường bộ có hiệu lực cộng với các nghị định hướng dẫn thì dự kiến năm 2025, việc thu phí trả sau và bỏ barie ở trạm thu phí sẽ được triển khai đồng thời (1).

Từ giữa năm 2024, hai đoạn Nha Trang - Cam Lâm và Cam Lâm - Vĩnh Hảo thuộc cao tốc Bắc Nam phía Đông (CT.01) đã thí điểm mô hình thu phí ETC đầu vào không có barie, đầu ra có barie hoạt động ổn định cho đến hiện tại.

Baochinhphu.vn ngày 24-7-2024 dẫn thông tin từ báo cáo của Cục Đường bộ gởi Bộ Giao thông Vận tải (cũ) cho biết, dự kiến lộ trình triển khai hệ thống thu phí ETC sẽ qua 3 giai đoạn: Giai đoạn 1, thực hiện từ năm 2016 - 2023, các trạm thu phí vẫn có barie, tài khoản có đủ tiền, barie mới mở.

Giai đoạn 2 thực hiện từ năm 2024 - 2025, không còn barie, xe lưu thông đơn làn tự do qua trạm thu phí. Giai đoạn 3 từ năm 2026 trở đi, tại trạm thu phí chỉ còn giá long môn với thiết bị thu phí gắn bên trên, xe lưu thông đa làn tự do qua trạm thu phí (2).

So với lộ trình nói trên, mô hình thu phí ở hai đoạn cao tốc Nha Trang - Cam Lâm và Cam Lâm - Vĩnh Hảo mới ở mức tiệm cận giai đoạn 2 vì chỉ bỏ barie ở đầu vào nhưng vẫn còn barie kiểm soát ở đầu ra.

Tuy nhiên, sau mô hình thí điểm này, việc thu phí "trả sau - không barie" lại dậm chân tại chỗ, không được triển khai thêm. Nếu đối chiếu với lộ trình đã được Bộ Giao thông Vận tài (cũ) công bố, việc triển khai thu phí ETC giai đoạn 2 đang bị chậm vì đã gần hết năm 2025, đại đa số trạm thu phí vẫn đang dùng mô hình của giai đoạn 1.

Với quy định của Nghị định 119/2024, điều kiện về trả sau của tài khoản giao thông đã có. Để sớm chuyển qua khai giai đoạn 2 thu phí ETC, cần giải quyết vấn đề lỗi kỹ thuật khiến xe qua trạm nhưng không trừ được tiền và chế tài đối với các chủ xe cố tình không thanh toán nợ phí.

Hiện nay, tài khoản giao thông chỉ cho phép kết nối đến một nguồn tiền, phổ biến nhất là ví điện tử. Nếu xảy ra lỗi kỹ thuật từ phía nhà cung cấp ví điện tử, việc thanh toán sẽ không thể thực hiện dù trong ví điện tử vẫn có đủ tiền và không phải do lỗi chủ xe.

Do đó, cần có thêm quy định về thời hạn tối đa phải thanh toán sau khi xe qua trạm nếu không trừ được tiền do lỗi kết nối. Sau thời hạn này, việc chậm thanh toán sẽ bị xử phạt vì đây được xem là lỗi vi phạm. Với thông tin định danh trên tài khoản giao thông, có lẽ không mấy ai muốn "xù" nợ phí vì khó mà tránh được việc bị truy phạt.

Việc bỏ barie tại các trạm thu phí đường bộ sẽ giúp dòng xe thông suốt và cần triển khai đồng bộ với biện pháp chế tài khi chủ xe cố tình nợ phí ETC. Hai cải tiến này đi kèm với tài khoản giao thông sẽ mang lại thuận tiện cho người đi xe, tiết kiệm chi phí nhân sự vận hành các trạm thu phí và góp phần giảm ùn tắc vẫn thường xảy ra tại các trạm thu phí ETC như hiện nay.

-------------------------------

(1) https://vovgiaothong.vn/newsaudio/nam-2025-se-chuyen-thu-phi-khong-dung-sang-giai-doan-2-va-3-d36659.html
(2) https://baochinhphu.vn/lam-the-nao-nhan-rong-mo-hinh-cao-toc-khong-barie-102240724170311568.htm

Mục Nhĩ

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/da-den-luc-bo-barie-tram-thu-phi-etc-theo-lo-trinh-da-cong-bo/