Đặc khu Côn Đảo chuyển đổi giao thông theo mô hình xanh – bền vững – thông minh

5 giờ trướcBài gốc

Phát triển giao thông xanh để xây dựng khu vực không khí sạch

Tại hội thảo, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng (GTCC) Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh Phạm Vương Bảo có tham luận “Giải pháp chuyển đổi giao thông xanh tại Côn Đảo”. Theo ông Phạm Vương Bảo, Trung tâm được TP giao quản lý hoạt động vận tải công cộng trên địa bàn, như: xe buýt, xe taxi, buýt đường thủy, metro và các loại hình GTCC khác.

Tàu du lịch ra đặc khu Côn Đảo, TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Thế Kỳ

Trung tâm cũng được giao nghiên cứu đề án kiểm soát khí thải đối với các phương tiện giao thông trên địa bàn, đề án gồm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1, triển khai chuyển đổi xe buýt từ nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu diesel) sang sử dụng điện, năng lượng xanh; Giai đoạn 2, đưa ra các chính sách để chuyển đổi, phát triển giao thông xanh đối với các phương tiện cơ giới còn lại và phương tiện phi cơ giới. Đề án phát triển giao thông xanh tại Côn Đảo là một phần nghiên cứu thuộc đề án nêu trên.

Côn Đảo là quần đảo du lịch – tâm linh – sinh thái đặc thù, hơn 80% diện tích thuộc Vườn quốc gia Côn Đảo, có vị trí chiến lược về môi trường sinh thái, quốc phòng và tiềm năng phát triển du lịch bền vững và kinh tế biển.

Hiện nay, Côn Đảo đang đối mặt với sự gia tăng dân cư, khách du lịch dẫn đến tăng nhu cầu giao thông, gây áp lực lên môi trường sống, hệ sinh thái và đa dạng sinh học. Có hơn 95% xe cơ giới sử dụng nhiên liệu hóa thạch; cơ sở hạ tầng vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) không đáng kể, giao thông phi cơ giới gần như vắng bóng; ô nhiễm không khí, phát thải CO₂ và bụi (PM 2.5) gia tăng, đặc biệt tại các điểm du lịch.

Mục tiêu của chính sách giao thông nêu trên, theo ông Phạm Vương Bảo nhằm phát triển hệ thống giao thông vận tải xanh, thông minh, phù hợp đặc thù sinh thái và dân cư tại Côn Đảo để xây dựng khu vực không khí sạch, nâng cao sức khỏe cộng đồng, gỡ nút thắt hạ tầng, thúc đẩy du lịch, bảo vệ hệ sinh thái, nâng cao chất lượng cuộc sống và trải nghiệm du khách; định hình mô hình phát triển xanh – bền vững – thông minh, có thể nhân rộng trong cả nước.

100% xe buýt, taxi sử dụng năng lượng xanh

Đến năm 2030, tỷ lệ phương tiện đạt chuẩn khí thải 100%; 57% phương tiện xe mô tô, xe gắn máy 2 bánh có gắn động cơ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện thân thiện môi trường; mật độ bao phủ của mạng lưới VTHKCC bằng xe buýt đạt 100%; tỷ lệ VTHKCC đạt 40%, trong đó tỷ lệ phương tiện VTHKCC sử dụng năng lượng xanh đạt 100%; tỷ lệ xe taxi sử dụng điện, năng lượng xanh đạt 100%; tỷ lệ đường giao thông dành riêng cho xe đạp trên các tuyến đường đô thị xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo đạt 100%. Sau năm 2030, có 100% phương tiện xe mô tô, xe gắn máy 2 bánh có gắn động cơ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện thân thiện môi trường; tỷ lệ VTHKCC đạt 80%.

TP Hồ Chí Minh tập trung xây dựng lộ trình hỗ trợ phát triển trạm sạc xe điện tại Côn Đảo.

Trong khi đó, hiện trạng giao thông vận tải ở đặc khu Côn Đảo hiện nay về hạ tầng đường bộ thì mạng lưới đơn giản, với các trục đường chính: Nguyễn Văn Linh, Huỳnh Thúc Kháng, Tôn Đức Thắng. Đường vành đai chính dài 40 - 45 km. Về đường biển có 4 tuyến kết nối với đất liền (TP Hồ Chí Minh, trong đó có 1 điểm ở TP Vũng Tàu thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũ; TP Cần Thơ, trong đó có 1 điểm ở tỉnh Sóc Trăng cũ). Về đường hàng không, có sân bay Côn Sơn (14km đến trung tâm thị trấn), 2 hãng hàng không nội địa khai thác (VASCO, VietJet Air).

Riêng VTKHCC bằng xe buýt vẫn chưa khai thác, chủ yếu bằng xe taxi và xe hợp đồng hoặc người có xe ô tô riêng. Tại đặc khu Côn Đảo có khoảng 8.000 xe gắn máy và 425 xe ô tô. Bình quân 802 xe máy/1000 dân và 43 ô tô/1000 dân, tiệm cận với bình quân chung ở TP Hồ Chí Minh; trong đó 97,2% xe máy sử dụng nhiên liệu xăng dầu, còn ô tô là 81,1%.

“Từ nghiên cứu trên, căn cứ Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ số 36/2024/QH15; dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành ở Việt Nam; Thông tư 47/2024/TT-BGTVT quy định trình tự, thủ tục kiểm định, mẫu kiểm định lần đầu cho xe cơ giới, xe máy chuyên dùng… đề án kiểm soát khí thải sẽ đưa ra những quy định về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông” - ông Phạm Vương Bảo cho biết.

Về lộ trình thực hiện vùng phát thải thấp, từ năm 2026 thực hiện phân vùng kiểm soát lưu thông đối với xe máy chạy bằng xăng có tiêu chuẩn khí thải thấp trên các tuyến đường trục chính. Từ năm 2027 – 2030, thí điểm lập vùng phát thải thấp đặc khu Côn Đảo.

Để góp phần thực hiện thành công đề án phát triển giao thông xanh tại đặc khu Côn Đảo, đề án của Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh đưa ra việc cải thiện cơ sở hạ tầng và dịch vụ VTHKCC. Cụ thể, xây dựng 6 tuyến VTHKCC theo lộ trình và chiều dài của từng tuyến, đơn cử tuyến từ trung tâm đặc khu đến sân bay Cỏ Ống (dài 15,1km), hay từ trung tâm Côn Đảo đến cảng Bến Đàm (dài 24,8km)…; cùng với đó là các nhóm chính sách hỗ trợ tài chính để đầu tư, khai thác xe buýt như: hỗ trợ đầu tư hạ tầng VTHKCC bằng xe buýt; hỗ trợ mua sắm phương tiện; hỗ trợ vận hành khai thác; chính sách giá vé; tạo nguồn thu bổ sung cho đơn vị khai thác…

Từ ngày 1/7/2026, kiểm định khí thải xe gắn máy

Theo đó, thời điểm bắt đầu thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành bắt đầu từ ngày 1/7/2026. Xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành ở TP Hồ Chí Minh phải đáp ứng quy định về khí thải mức 2 trở lên từ ngày 1/1/2030. Chu kỳ kiểm định khí thải của xe mô tô, xe gắn máy được thực hiện theo Thông tư 47/2024/TT-BGTVT, khi đó phương tiện lưu hành vào “vùng phát thải thấp” của TP Hồ Chí Minh phải đáp ứng quy định về khí thải theo quy định về vùng phát thải thấp.

Cũng theo ông Phạm Vương Bảo, quy định về khu vực, vùng phát thải thấp gồm các tiêu chí, giải pháp, lộ trình thực hiện. Trong đó, tiêu chuẩn gồm: dữ liệu chất lượng không khí; mật độ cư dân và yếu tố sức khỏe; khu vực nhạy cảm về môi trường.

Đối với giải pháp áp dụng trong vùng phát thải thấp là cho phép phương tiện giao thông không phát sinh khí thải lưu thông; cấm xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel; hạn chế hoặc cấm xe ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng tiêu chuẩn mức 2 lưu thông theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực; đưa ra quy định phí và lệ phí; đồng thời có chính sách hỗ trợ đối tượng sinh sống và làm việc trong khu vực phát thải thấpmvà có chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng.

Tân Tiến

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/dac-khu-con-dao-chuyen-doi-giao-thong-theo-mo-hinh-xanh-ben-vung-thong-minh.799365.html