Huế có thế mạnh về các loại bánh đặc sản. Ảnh: ĐINH TUẤN
Không phải bây giờ mà đã rất lâu rồi các loại bánh cũng như nhiều đặc sản khác của Huế, Việt Nam đã hiện diện ở Mỹ và nhiều nước khác trên thế giới. Song con đường ra nước ngoài của các loại đặc sản Huế chủ yếu vẫn là xách tay, ký gửi... tiềm ẩn nhiều rủi ro và chưa khẳng định được giá trị của hàng hóa cũng như vị thế của doanh nghiệp, vùng đất. Với "phát súng" đầu tiên này, Công CP Đặc sản Kinh Đô và Công ty CP Hue One Food đã cho thấy, doanh nghiệp Huế hoàn toàn có thể vươn ra biển lớn nếu biết cách kết nối thị trường và đáp ứng được các yêu cầu, tiêu chuẩn khắt khe của việc xuất khẩu.
Có thể nói, xuất khẩu nông, đặc sản của Huế lâu nay vẫn là điểm nghẽn. Các mặt hàng mà thành phố có thế mạnh xuất khẩu vẫn chủ yếu là ngành hàng dệt may, xơ sợi, gỗ và các sản phẩm từ gỗ, gần đây có thể mặt hàng đồ chơi trẻ em, gạch bông xi măng... Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Huế dù có bước tăng trưởng so với trước, song so với một số tỉnh, thành khác vẫn chưa cao. Cụ thể, trong 10 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trên địa bàn ước đạt 1,233 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ, đạt 85% kế hoạch (Bắc Ninh hiện là địa phương dẫn đầu cả nước, vượt qua TP. Hồ Chí Minh với kim ngạch xuất khẩu 10 tháng đầu năm đạt 76,44 tỷ USD, chiếm 19,5% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Ngoài Bắc Ninh còn có TP. Hải Phòng đạt kim ngạch xuất khẩu 10 tháng đầu năm hơn 30 tỷ USD; Phú Thọ 29,68 tỷ USD, Đồng Nai 28,75 tỷ USD)...
Tất nhiên, mỗi tỉnh, thành phố đều có thế mạnh riêng. Huế chưa có thế mạnh về xuất khẩu khi có khá ít các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này và các nhóm, mặt hàng xuất khẩu chưa phong phú. Thế nhưng, về lĩnh vực xuất khẩu nông, đặc sản, Huế chắc chắn có thế mạnh nếu biết khai thác tốt và đầu tư được hệ sinh thái từ sản xuất, chế biến đến tìm kiếm thị trường đầu ra, kết nối xuất khẩu...
Chỉ tính riêng về ẩm thực, Huế là địa phương nằm trong tốp đầu của cả nước với khoảng 1.700 món ăn, chiếm hơn một nửa số món ăn của Việt Nam, trong đó có rất nhiều món ăn đặc sản, được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như bún bò Huế. Ngoài ra, các loại bánh đặc trưng như vừa nêu cũng "gây thương nhớ" không chỉ đối với người Việt xa quê mà cả với những du khách, người dân bản địa nhiều nước trên thế giới khi họ đã một lần nếm thử. Vì vậy, nhu cầu tiêu thụ không phải là ít. Tôi có vài người bạn ở Mỹ, Úc, Canada... mỗi lần về thăm quê khi trở lại đều mang các loại bánh Huế để làm quà cho người thân, hàng xóm, đồng nghiệp là người nước ngoài. Nhiều người trong đó sau khi thưởng thức các loại bánh đều có mong muốn được đến Việt Nam, đến Huế để tận mắt chứng kiến quy trình làm bánh và được ăn các loại đặc sản khi mà việc tìm mua trên đất Mỹ hoặc các nước khác không dễ và giá cả cũng khá đắt đỏ.
Quay trở lại với câu chuyện xuất khẩu chính ngạch bánh đặc sản Huế sang Mỹ, với dư địa dồi dào hiện nay, nếu các doanh nghiệp tìm kiếm được thị trường tốt thì không chỉ 13 tấn mà gấp nhiều lần như thế, chúng ta cũng hoàn toàn có thể đáp ứng được, bởi Huế có rất nhiều điểm/cơ sở làm bánh bột lọc, nậm, ram-ít...
Ngoài ra, loại nông, đặc sản khác mà Huế có thế mạnh riêng có nữa là thanh trà. Nếu xuất khẩu được, giá trị quả thanh trà sẽ tăng gấp nhiều lần và thương hiệu của Huế cũng nâng lên gấp bội.
Ở rất nhiều tỉnh, thành khác, việc xuất khẩu các loại trái cây như thanh long, dưa hấu, nhãn, mít, sầu riêng... được thực hiện từ rất lâu. Nhờ đó mà người dân vừa có thêm thu nhập, vừa hình thành được thói quen sản xuất theo quy chuẩn bài bản. Chúng ta đừng lo thiếu nguyên liệu, không đáp ứng số lượng do vùng trồng không nhiều, sản lượng chưa đảm bảo. Cứ tìm đường xuất khẩu đã. Khi xuất khẩu được rồi, thấy được lợi ích thì nông dân sẽ phát triển vùng trồng và trồng theo quy chuẩn nếu có sự cam kết, ràng buộc.
Bài, ảnh: TÂM HUỆ