Toàn cảnh phiên họp Quốc hội sáng 24/11/2025
Phát biểu góp ý dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát để bảo đảm thực hiện yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ “Năm 2026, cắt giảm, đơn giản hóa 100% điều kiện kinh doanh không cần thiết; cắt giảm 50% thời gian, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với năm 2024”. Đồng thời phân quyền cho Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về các thủ tục hành chính trong dự án luật, để thống nhất và bảo đảm việc bãi bỏ hoặc sửa đổi, bổ sung các điều luật nhanh chóng, kịp thời, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh phát biểu góp ý dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ
Theo đại biểu Nghị quyết số 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia yêu cầu đưa thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Do đó, đại biểu đề nghị ghi nhận quyền sở hữu trí tuệ đối với các tác phẩm do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra và áp dụng mô hình bảo vệ có điều kiện. Đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc sáng tạo của con người là yếu tố cốt lõi. Xác định rõ AI không phải là chủ thể quyền mà chủ thể quyền là con người, là người cuối cùng sử dụng, vận hành AI, trừ trường hợp có thỏa thuận là người khác. Cách tiếp cận này không phủ nhận vai trò của AI, nhưng vẫn giữ vững yêu cầu về tính nguyên gốc của sản phẩm và sự sáng tạo của con người.
Đại biểu đề nghị xem xét bổ sung vào điều 7 luật hiện hành và các điều liên quan quy định như: tác phẩm, sản phẩm do hệ thống AI tạo ra chỉ được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ khi có sự tham gia sáng tạo đáng kể của con người trong quá trình hình thành, chỉnh sửa hoặc định hướng nội dung; quyền sở hữu, khai thác và trách nhiệm pháp lý đối với sản phẩm do AI tạo ra thuộc về tổ chức, cá nhân trực tiếp huấn luyện, vận hành tạo ra; giao Chính phủ quy định chi tiết các nội dung nêu trên. Trên cơ sở đó tiến hành đánh giá, tổng kết để có quy định một mục hoặc một chương riêng liên quan đến AI khi sửa đổi toàn diện Luật Sở hữu trí tuệ, đáp ứng yêu cầu phát triển của khoa học, công nghệ. Trường hợp cần thiết, bổ sung quy định tương ứng vào dự án Luật Trí tuệ nhân tạo, đang được trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp này.
DƯƠNG DUYÊN - VIỆT THUẬN