Đại biểu Quốc hội: Báo chí chính thống đang bị đặt vào vị trí yếu hơn

2 giờ trướcBài gốc

Mạng xã hội đang sử dụng các thông tin báo chí một cách tự do

Góp ý vào dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), tại Kỳ họp thứ 10, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) cho biết, trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo và các nền tảng mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, hiện đang diễn ra tình trạng một bộ phận tổ chức, cá nhân không phải cơ quan báo chí liên tục trích dẫn, đăng lại nội dung từ các bài báo chính thống nhưng đặt tiêu đề sai lệch, cắt xén, xuyên tạc nghiêm trọng nội dung gốc nhằm thu hút tương tác và doanh thu quảng cáo.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh ( Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng)

Thực trạng này đã và đang đe dọa trực tiếp mô hình kinh tế báo chí chuyên nghiệp; khiến độc giả không còn động lực chi tiền cho nội dung gốc, làm doanh thu quảng cáo tự động bị chuyển hướng từ các cơ quan báo chí có trách nhiệm sang các kênh "câu view" có tương tác cao.

Từ đó, nữ đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét bổ sung quy định về quyền liên quan của cơ quan báo chí trên không gian mạng, đồng thời giao Chính phủ nghiên cứu các cơ chế thương lượng, chia sẻ doanh thu giữa các cơ quan báo chí với các nền tảng số lớn. “Việc bổ sung quy định trên sẽ góp phần quan trọng bảo vệ nền báo chí chuyên nghiệp, bảo vệ việc làm của nhà báo chân chính và giữ vững định hướng thông tin lành mạnh trong kỷ nguyên số”, đại biểu Trịnh Tú Anh bày tỏ.

Cùng quan tâm đến vấn đề nền tảng mạng xã hội đang sử dụng các thông tin báo chí một cách tự do, đại biểu Bế Minh Đức (đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng) cho rằng, các trang thông tin, trang điện tử không được cấp phép nhưng lấy lại thông tin của báo chí để đăng tải, sử dụng các thuật toán để thu hút lượng truy cập lớn. Theo đó, các trang mạng này không sản xuất nội dung gốc, không chịu trách nhiệm nhưng hưởng phần lớn lợi ích kinh tế.

Đại biểu Bế Minh Đức (đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng)

Bên cạnh đó, việc có lượng truy cập lớn trong khi không phải chịu trách nhiệm thông tin của các trang mạng này cũng gây nguy cơ làm sai lệch thông tin.

Trong khi đó, báo chí chính thống có trách nhiệm định hướng dư luận, bảo vệ lợi ích quốc gia lại đang bị đặt vào vị trí yếu hơn. Thị phần quảng cáo vốn là nguồn thu chủ lực của báo chí để chi trả cho đội ngũ phóng viên và tái đầu tư nội dung nhưng đang bị chia sẻ, gây khó khăn cho cơ quan báo chí trong đầu tư công nghệ và giữ chân nhân lực chất lượng cao.

Do đó, đại biểu Bế Minh Đức cho rằng cần có các quy định để bảo vệ cơ quan báo chí, yêu cầu các nền tảng khi sử dụng thông tin báo chí phải có trách nhiệm, có sự đồng ý của cơ quan báo chí và có cơ chế chia sẻ doanh thu.

Đề xuất “dấu xác thực báo chí chính thống”

Thảo luận tại Hội trường về dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), nhiều đại biểu cho rằng, trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo đang phát triển một cách mạnh mẽ, đây là một áp lực lớn với báo chí cách mạng, vốn là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, là diễn đàn của nhân dân.

Đại biểu Lý Anh Thư (đoàn ĐBQH tỉnh An Giang).

Theo đại biểu Lý Anh Thư (đoàn ĐBQH tỉnh An Giang) hiện nay, với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, chỉ với vài thao tác, bất kỳ cá nhân nào cũng có thể tạo ra bài viết, hình ảnh hay video giống hệt sản phẩm báo chí khiến người dân khó phân biệt tin chính thống và tin do AI tạo ra. Vì vậy, đại biểu Lý Anh Thư cho rằng cần tiếp tục làm rõ hơn trách nhiệm trong việc gắn nhãn AI và xử lý khi sử dụng AI tạo ra nội dung sai sự thật. Điều này nhằm bảo vệ uy tín của báo chí và quyền tiếp cận thông tin đúng của người dân.

Đại biểu Lý Anh Thư cũng đề xuất nghiên cứu triển khai “dấu xác thực báo chí chính thống” trên không gian mạng nhằm giúp báo chí nâng cao năng lực cạnh tranh đồng thời hỗ trợ người dân tiếp cận thông tin chính xác, phân biệt nhanh giữa nội dung báo chí và nội dung giả mạo.

Đây cũng là vấn đề được đại biểu Phạm Trọng Nhân (đoàn ĐBQH TP.HCM) đặt ra. Theo đại biểu Phạm Trọng Nhân, dưới tác động của trí tuệ nhân tạo, không gian thông tin toàn cầu đã thay đổi tận gốc rễ. Tốc độ lan truyền dữ liệu đã vượt xa tốc độ kiểm chứng của con người và thông tin đã trở thành một dạng quyền lực mới, thậm chí là một vũ khí mới. Lấy dẫn chứng từ việc thao túng bầu cử ở một số quốc gia, tấn công tâm lý mạng xã hội qua các clip và hình ảnh giả mạo do AI tạo ra, đại biểu Phạm Trọng Nhân cho rằng trí tuệ nhân tạo đã tạo ra những thách thức an ninh phi truyền thống chưa từng có, gây lo lắng cho cộng đồng.

Theo đó, đại biểu Phạm Trọng Nhân cho rằng không gian thông tin đã trở thành một không gian chủ quyền mới của quốc gia và báo chí chính là lực lượng giữ tuyến đầu trong không gian đó. Vì vậy, việc sửa đổi Luật Báo chí phải tạo ra một khung pháp lý đủ mạnh bởi báo chí không chỉ là phương tiện đưa tin, mà còn là lá chắn nhận thức, là tường lửa tinh thần và là thiết chế bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ chủ quyền của đất nước trước làn sóng thông tin xuyên biên giới.

Đại biểu Phạm Trọng Nhân nhấn mạnh nếu không có một nền báo chí mạnh, chính xác, có khả năng sử dụng AI, thì thông tin xấu độc sẽ lấn át thông tin chính thống, thuật toán sẽ dẫn dắt dư luận thay vì sự thật dẫn dắt. Khi đó, chủ quyền thông tin sẽ bị xâm hại ngay trong cuộc sống hằng ngày.

Dự thảo luật đáp ứng yêu cầu phát triển báo chí cách mạng trong thời đại số

Giải trình, tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho hay dự thảo luật được triển khai khẩn trương, tuân thủ đầy đủ các quy trình pháp lý, với mục tiêu đáp ứng yêu cầu phát triển báo chí cách mạng Việt Nam trong thời đại số. Cùng với đó, tháo gỡ những vướng mắc, bất cập sau hơn 8 năm thực hiện luật hiện hành.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, một trong những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm là nội dung do cá nhân, tổ chức sản xuất trên không gian mạng, trong đó có hơn 10 đại biểu nêu lo ngại về những thông tin xấu, tác động tiêu cực đến thị phần báo chí và vi phạm pháp luật.

Bộ trưởng cho biết dự thảo Luật Báo chí lần này không điều chỉnh việc đưa thông tin trên không gian mạng của cá nhân, chỉ tập trung quy định về tổ chức, hoạt động báo chí, quyền và nghĩa vụ của cơ quan báo chí cũng như các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động báo chí. Các hành vi vi phạm trên không gian mạng đã được điều chỉnh bởi Luật An ninh mạng và Nghị định 147 của Chính phủ, với chế tài đầy đủ để xử lý các vi phạm.

Liên quan vấn đề trí tuệ nhân tạo, Bộ trưởng Hùng nhấn mạnh, trí tuệ nhân tạo là công cụ để hỗ trợ cho quá trình làm báo, sản phẩm báo chí do con người hay trí tuệ nhân tạo tạo ra khi đăng và khi phát thì người đứng đầu cơ quan báo chí và tác giả tác phẩm báo chí ấy phải chịu trách nhiệm về nội dung thông tin.

Chính vì vậy, dự thảo luật đã có quy định cơ quan báo chí, tác giả tác phẩm báo chí sử dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ trong hoạt động báo chí phải thực hiện quy định về sở hữu trí tuệ, về đạo đức nghề nghiệp. Cơ quan báo chí có trách nhiệm quy định việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong cơ quan mình.

Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) quy định những vấn đề khung, những vấn đề có tính nguyên tắc thuộc thẩm quyền của Quốc hội, những vấn đề thực tiễn thường xuyên biến động giao Chính phủ, bộ, ngành, địa phương quy định để đảm bảo tính linh hoạt, phù hợp với thực tiễn. Theo đó, dự kiến luật giao Chính phủ, Bộ Văn hóa-Thể thao và du lịch quy định chi tiết tổng số 27 điều.

So với Luật Báo chí năm 2016, dự thảo Luật Báo chí sửa đổi giữ nguyên nội dung 6 điều, sửa đổi 41 điều, lược bỏ 6 điều và bổ sung 4 điều mới.

Đ. Việt - M. Đỉnh

Nguồn Bảo Vệ Công Lý : https://baove.congly.vn/dai-bieu-quoc-hoi-bao-chi-chinh-thong-dang-bi-dat-vao-vi-tri-yeu-hon-502569.html