Đại biểu Quốc hội đề nghị miễn đối ứng vốn cho các xã nghèo

2 giờ trướcBài gốc

Cần xem lại cơ cấu nguồn vốn

Sáng ngày 05/12, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.

Đại biểu Hồ Thị Minh - đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị. Ảnh QH.

Đại biểu Hồ Thị Minh - đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị cho biết, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã đi được một chặng đường, thực hiện sứ mệnh rút ngắn khoảng cách, thay đổi diện mạo, đời sống, kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cùng với 2 Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và nông thôn mới.

"Việc tích hợp 3 Chương trình mục tiêu quốc gia thành một chương trình tổng thể giai đoạn 2026 - 2035 là bước đột phá cần thiết về thể chế, tránh tình trạng phân tán nguồn lực, chồng chéo chính sách" - đại biểu nói.

Tuy nhiên, việc tích hợp không có nghĩa là làm mất đi tính đặc thù của từng lĩnh vực chính sách, nhất là chính sách dân tộc. Ban soạn thảo và Chính phủ cần làm rõ vai trò của cơ quan chủ quản theo thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội số 4665 ngày 27/11.

Theo đại biểu Hồ Thị Minh, chính sách dân tộc là lĩnh vực đặc thù, được thực hiện đồng bộ nhiều nhiệm kỳ qua. Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là chính sách tác động trực tiếp nhất, sâu rộng nhất.

Đặt vấn đề: Tờ trình giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường là chủ chương trình, Tuy nhiên, hợp phần thứ 2 đặc thù cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số do Bộ Dân tộc và Tôn giáo hướng dẫn. Vậy khi có vướng mắc, đơn cử giải ngân chậm trách nhiệm thuộc về ai?

Từ vấn đề trên, đại biểu kiến nghị, cần ghi rõ trong nghị quyết về quyền hạn của Bộ Dân tộc và Tôn giáo trong việc chủ trì phân bổ trực tiếp nguồn vốn của hợp phần 2 thay vì chỉ phối hợp hướng dẫn như trong dự thảo Nghị quyết.

Về nguồn lực và cách phân bổ nguồn vốn của chương trình, tại tờ trình của Chính phủ ghi vốn dự kiến cho giai đoạn 2026 - 2030 là 1,23 triệu tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách trung ương chiếm 8%, ngân sách địa phương chiếm 33% và huy động từ dân và doanh nghiệp là 28%; số còn lại huy động lồng ghép từ các chương trình mục tiêu quốc gia khác và tín dụng chính sách.

Thực tế các vùng dân tộc thiểu số và miền núi, đặt biệt là các địa phương khu vực miền Trung Tây Nguyên, miền Bắc hầu hết là nhận trợ cấp từ cân đối ngân sách trung ương, việc áp dụng chi đối ứng 33% là rất khó đối với địa phương và dễ dẫn đến nợ đọng xây dựng cơ bản.

"Đề nghị Chính phủ cân đối lại, vùng lõi nghèo mà huy động 28% thì khó cho đồng bào. Để nghị quyết thật sự có tính khả thi và nhân văn, Quốc hội cần xem lại cơ cấu nguồn vốn; miễn áp dụng đối ứng cho các xã nghèo và vùng thường xuyên chịu thiên tai như các tỉnh miền Trung và phía Bắc" - đại biểu nêu.

Đại biểu Đỗ Văn Yên - đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh.

Gắn phân bổ vốn với hiệu quả thực thi

Đại biểu Đỗ Văn Yên - đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh thống nhất và ủng hộ cao việc Quốc hội xem xét ban hành Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư 3 Chương trình mục tiêu quốc gia về: xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Đại biểu đánh giá, đây là chủ trương lớn, mang ý nghĩa chiến lược, thể hiện quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước về ưu tiên phát triển khu vực nông thôn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, từ đó thu hẹp khoảng cách vùng miền và bảo đảm cơ hội phát triển đồng đều cho mọi người dân.

Đồng tình với nhóm mục tiêu hướng tới xây dựng nông thôn mới hiện đại, giảm nghèo đa chiều và nâng cao đời sống người dân. Đại biểu đề nghị, Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung chỉ tiêu đo lường về “tỷ lệ người dân tiếp cận dịch vụ số và hạ tầng số tại nông thôn và vùng dân tộc thiểu số”, phù hợp với định hướng chuyển đổi số quốc gia.

Đồng ý với tổng mức bố trí ngân sách nhà nước và cơ cấu phân cấp vốn giữa Trung ương và địa phương. Tuy nhiên, Ban soạn thảo cần cân nhắc bổ sung cơ chế “bảo toàn vốn đầu tư phát triển cho hạ tầng thiết yếu” đối với các địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao và ngân sách còn khó khăn.

Và để phù hợp thực tiễn, Ban soạn thảo nên bổ sung tiêu chí phân bổ theo “mức độ hoàn thành mục tiêu và hiệu quả giải ngân giai đoạn trước” trong phân bổ vốn ngân sách trung ương.

Việc gắn phân bổ vốn với hiệu quả thực thi sẽ tạo động lực mạnh mẽ đối với các địa phương trong công tác điều hành, giảm tình trạng vốn chậm giải ngân hoặc đầu tư dàn trải, quá đó thúc đẩy tiến độ và nâng cao hiệu quả chương trình.

Đại biểu cũng đồng thuận việc thành lập Ban Chỉ đạo chung, bảo đảm điều phối tập trung, tránh trùng lặp. Tuy nhiên, cần bổ sung cơ chế “cắt giảm thủ tục hành chính đối với các dự án quy mô nhỏ, kỹ thuật đơn giản có sự tham gia giám sát của cộng đồng”.

Thực tế cho thấy, nhiều dự án nhỏ tại nông thôn và vùng dân tộc thiểu số đang gặp khó khăn do quy trình thẩm định phức tạp và kéo dài, làm chậm hiệu quả thụ hưởng của người dân.

Theo đại biểu Quốc hội, chương trình mục tiêu quốc gia lần này có phạm vi rộng, thời gian thực hiện dài và gắn với nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, do đó, càng phải bảo đảm tính khả thi, đồng bộ và hiệu quả thực thi.Đại biểu mong muốn nghị quyết khi ban hành sẽ thật sự đi vào cuộc sống, nâng cao thu nhập, chất lượng sống và cơ hội phát triển cho người dân nông thôn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, qua đó củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và tạo nền tảng vững chắc cho phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Quỳnh Nga

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/dai-bieu-quoc-hoi-de-nghi-mien-doi-ung-von-cho-cac-xa-ngheo-433459.html