Đại biểu Quốc hội đề xuất áp dụng giá thỏa thuận khi thu hồi đất để thực hiện dự án

2 giờ trướcBài gốc

Sáng 19/11, thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai.

Giá thỏa thuận không thấp hơn bằng giá nhân hệ số điều chỉnh

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội) cho rằng, quy định tại dự thảo Nghị quyết thỏa thuận để nhận quyền sử dụng đất khi đã đạt 75% về số người sử dụng đất và 75% diện tích sử dụng đất (cả 2 điều kiện), đã hết thời gian thực hiện, Nhà nước đứng ra thu hồi là phù hợp.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội). Ảnh: Quochoi.vn

Tuy nhiên, quy định hiện nay là thu hồi thì giá bồi thường bằng bảng giá nhân với hệ số điều chỉnh; còn thỏa thuận thì giá do hai bên thỏa thuận với nhau. "Như vậy, 75% là một giá, còn 25% thu hồi lại là giá khác, rất dễ dẫn tới khiếu kiện" - đại biểu Hoàng Văn Cường nêu.

Do đó, đại biểu đề nghị, khi đạt 75% thì được quyền thu hồi, nhưng khi thu hồi phải áp dụng giá đã thỏa thuận (giá này không được thấp hơn bảng giá nhân với hệ số giá) sẽ tránh được khiếu kiện; người bị cưỡng chế cũng được hưởng mức tương đương người thỏa thuận.

Với quy định về điều kiện thu hồi đất trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với dự án khác nếu được trên 75% người sử dụng đất đồng ý, đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà (Đoàn TP Hà Nội) cho rằng: tỷ lệ trên 75% người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất là cao, khó đạt được trong thực tế, đặc biệt đối với các dự án lớn có nhiều hộ dân bị ảnh hưởng. Việc này có thể dẫn đến tắc nghẽn và kéo dài thời gian thực hiện dự án.

Hơn nữa, việc thu hồi đất trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư sẽ gây bức xúc, khiếu kiện cho người dân vì quyền lợi chưa được bảo đảm rõ ràng... Vì vậy, đại biểu đề xuất sửa đổi điểm a khoản 3 điều 3 theo hướng rút từ 75% xuống còn 50% số lượng người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất; có phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự kiến đã được lấy ý kiến công khai, trừ trường hợp Chính phủ quyết định thu hồi đất theo đề nghị của UBND cấp tỉnh.

Quang cảnh thảo luận của các đại biểu Quốc hội Đoàn TP Hà Nội. Ảnh: Quochoi.vn

Hệ số điều chỉnh giá đất phải linh hoạt

Về sử dụng bảng giá đất để xác định giá bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đại biểu Hoàng Văn Cường cho biết, trước đây chúng ta xác định bồi thường theo “giá đất cụ thể”, rất phức tạp, dễ xảy ra chênh lệch giữa cơ quan quản lý và người sử dụng đất. Ở dự thảo Nghị quyết lần này sử dụng bảng giá đất, nhân hệ số điều chỉnh đã tạo thuận lợi cho quản lý. Tuy nhiên, bảng giá đất thường thấp, dễ ảnh hưởng đến người có đất bị thu hồi khi chịu đền bù giá thấp.

Do đó đại biểu đề nghị hệ số điều chỉnh để bồi thường phải xác định đến từng vị trí đất, chứ không dùng chung một hệ số cho cả địa bàn. Ví dụ như vị trí mặt đường Bà Triệu (TP Hà Nội) hệ số điều chỉnh có thể nhân 1,5 lần, nhưng đường Hàng Bài hệ số điều chỉnh phải nhân 5 lần. Làm như vậy giá bồi thường sẽ sát thực tế hơn, bảo đảm quyền lợi cho người có đất bị thu hồi.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (Đoàn TP Hà Nội) bày tỏ đồng tình giá đền bù đất đai phải được Nhà nước quyết định, tuy nhiên cũng phải có sự tham gia của người có đất vì đây là quyền lợi, và là tài sản lớn của mỗi hộ. "Cả đời người ta còn chỉ còn cái khoản ấy. Cho nên chừng mực nào đó họ cũng phải được tham gia vào trong vấn đề này".

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (Đoàn TP Hà Nội). Ảnh: Vân Hà

Kèm theo đó, Nhà nước sử dụng bảng giá đất và sử dụng chính sách thuế để điều tiết để cho người chủ đất là không được lợi dụng quá, không được đưa ra những yêu sách bất thường; đồng thời người buôn bán đất cũng không lũng đoạn được. Ngoài ra, hệ số điều chỉnh cũng cần được thay đổi theo thời gian và thường xuyên được xem xét cho hợp lý.

Đề xuất thống nhất tỷ lệ chênh lệch giữa giá đất ở và đất nông nghiệp

Về căn cứ tính tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất ao, vườn, đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà đề xuất để bảo đảm tính công bằng và dễ thực hiện, tại điểm c khoản 2 điều 10 quy định: mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất vườn, ao, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở, được tính theo tỉ lệ phần trăm chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp (30% - 50% - 100% chênh lệch), tùy thuộc vào hạn mức giao đất ở.

Cho rằng việc quy định tỉ lệ phần trăm chênh lệch phức tạp, có thể dẫn đến chênh lệch lớn về số tiền phải nộp giữa các địa phương. Ví dụ: 30% nhưng ở đô thị, nhất là đô thị lớn, đô thị đặc biệt, có thể cao hơn 100% chênh lệch so với nông thôn. Đồng thời, quy định này dễ mâu thuẫn với điều 121 của Luật Đất đai. Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà đề nghị quy định nên thống nhất một tỉ lệ để khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn. Tỉ lệ này phải bảo đảm hợp lý, dễ thực hiện và sự công bằng giữa các địa phương.

Đại biểu tham gia thảo luận tại tổ đại biểu TP Hà Nội sáng 19/11. Ảnh: Quochoi.vn

Đại biểu Hoàng Văn Cường cho biết, hiện nhiều người dân có đất thổ, đất vườn liền kề xin chuyển sang đất ở thì phải nộp rất nhiều tiền, bảng giá đất cao khiến họ không kham nổi.

Dự thảo Nghị quy định: nếu diện tích chuyển đổi từ đất nông nghiệp, thổ cư liền kề mà diện tích nằm trong hạn mức đất ở thì chỉ nộp 30% tiền sử dụng đất theo bảng giá đất; phần vượt hạn mức nộp 50%; vượt quá một lần hạn mức thì nộp 100%. Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng quy định này là phù hợp.

Tuy nhiên, hiện còn một tình trạng bất hợp lý là nhiều người đã sử dụng đất ở hợp pháp từ lâu nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận; khi cấp giấy lần đầu lại phải nộp đúng khung giá đất. Trong khi người khác chuyển mục đích sử dụng đất thì chỉ nộp 30%. Do đó đại biểu đề nghị bổ sung trường hợp cấp giấy chứng nhận sử dụng đất lần đầu cũng áp dụng mức 30% - 50% - 100% tương tự trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất.

Thịnh An

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/dai-bieu-quoc-hoi-de-xuat-ap-dung-gia-thoa-thuan-khi-thu-hoi-dat-de-thuc-hien-du-an.911956.html