ĐBQH Nguyễn Thị Lan (Đoàn QH Hà Nội) nhấn mạnh đào tạo nguồn nhân lực khuyến nông là khâu đột phá cho nông nghiệp hiện đại. Bà chỉ ra thực trạng đáng báo động về chất lượng đội ngũ này và đề xuất 4 kiến nghị cấp bách để xây dựng một lực lượng khuyến nông chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu mới.
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thị Lan khẳng định, trong khi nền kinh tế được ví như ngôi nhà, thì nông nghiệp chính là "nền móng vững chắc". Để xây dựng nền nông nghiệp xanh và công nghệ cao, đội ngũ khuyến nông giữ vai trò then chốt, là "cánh tay nối dài" đưa chính sách và khoa học công nghệ đến với nông dân.
Phiên thảo luận ở Hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KTXH năm 2025, kế hoạch phát triển KTXH năm 2026.
Thực trạng đáng lo ngại: 60-70% cán bộ khuyến nông chưa được đào tạo chuyên sâu
Mặc dù vai trò quan trọng là vậy, đại biểu Lan chỉ rõ thực tế rằng đội ngũ khuyến nông chuyên trách hiện còn mỏng, trình độ chưa đồng đều, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.
Dẫn đánh giá của hệ thống khuyến nông quốc gia, bà Lan đưa ra những con số đáng chú ý: "Khoảng 60–70% cán bộ khuyến nông cấp xã chưa được đào tạo chuyên sâu, trên 80% chưa được tập huấn thành thạo về công nghệ số và nông nghiệp thông minh".
Trong khi đó, kinh nghiệm quốc tế từ Hoa Kỳ, Israel hay Hà Lan đều cho thấy, quốc gia nào coi trọng đào tạo khuyến nông thì quốc gia đó có nền nông nghiệp bền vững. Bài học cho Việt Nam là khuyến nông không chỉ đơn thuần "chuyển giao kỹ thuật" mà phải trở thành người tư vấn, người kết nối sản xuất với thị trường.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan đưa ra thực trạng đáng lo ngại về năng lực cán bộ Khuyến nông hiện nay.
4 kiến nghị chiến lược để phát triển công tác khuyến nông
Từ thực trạng và yêu cầu cấp bách, ĐBQH Nguyễn Thị Lan đã đề xuất 4 nhóm giải pháp chiến lược nhằm chuẩn hóa và nâng cao chất lượng đội ngũ khuyến nông:
Một là, cần khẩn trương xây dựng khung năng lực nghề nghiệp khuyến nông quốc gia. Đi kèm với đó là chương trình đào tạo chuẩn hóa theo hướng số hóa, phù hợp với chiến lược phát triển của từng địa phương.
Đại biểu chỉ rõ, hiện nay Việt Nam "chưa có chuẩn thống nhất, thiếu chứng chỉ liên thông, dẫn đến chất lượng không đồng đều".
Hai là, cần ban hành chính sách thu hút, đãi ngộ đủ mạnh để đưa kỹ sư và trí thức trẻ về nông thôn làm công tác khuyến nông, đặc biệt ưu tiên cho các vùng sâu, vùng xa.
Ba là, cần xây dựng cơ sở dữ liệu khuyến nông dùng chung.
Hệ thống này phải được kết nối thông suốt từ cấp tỉnh đến cấp xã để đảm bảo việc hỗ trợ nông dân được nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Bốn là, thiết lập một cơ chế giám sát – đánh giá minh bạch và cụ thể. Cơ chế này phải đo lường được hiệu quả thực chất của hoạt động khuyến nông, trả lời câu hỏi liệu có thực sự giúp nông dân nâng cao năng lực và thu nhập hay không.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan kiến nghị 4 chiến lược để phát triển công tác khuyến nông.
Ví von "Nếu coi nông nghiệp là bệ đỡ của nền kinh tế, thì đội ngũ khuyến nông chính là bộ rễ nuôi dưỡng bệ đỡ ấy", đại biểu Nguyễn Thị Lan nhấn mạnh đầu tư cho đào tạo nhân lực khuyến nông chính là đầu tư cho tương lai của nông dân Việt Nam.
Về lâu dài, bà kiến nghị đưa nội dung phát triển nhân lực khuyến nông vào Chiến lược quốc gia về nguồn nhân lực nông nghiệp đến năm 2035, coi đây là tiêu chí chiến lược trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Hà An