Đại biểu Quốc hội: 'Thị trường thật giả lẫn lộn, chỉ có hàng giả là thật'

4 giờ trướcBài gốc

Ngày 18-6, Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội năm 2024 và những tháng đầu năm 2025.

Tại phiên thảo luận, đại biểu Quốc hội Thái Thu Xương (Hậu Giang) thể hiện sự bức xúc liên quan đến vấn nạn hàng giả hàng nhái, hàng kém chất lượng và gian lận thương mại.

Cần dạy nhận diện hàng giả từ cấp phổ thông

Theo bà Xương, đây không chỉ là vấn đề kinh tế, mà là nguy cơ âm thầm bào mòn sức khỏe của cộng đồng, xói mòn lòng tin của xã hội và bóp nghẹt sự sống còn của các doanh nghiệp làm ăn chân chính.

"Hàng giả, hàng nhái không còn là hiện tượng nhỏ lẻ mà đã trở thành một hệ thống ngầm tinh vi, có tổ chức. Từ thực phẩm, thuốc, mỹ phẩm đến thiết bị điện tử, hàng gia dụng, dấu vết gian lận len lỏi khắp thị trường, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nền kinh tế và niềm tin của người tiêu dùng", bà Xương nhìn nhận.

Cũng theo bà Xương, nhiều cử tri đã bày tỏ sự bất an khi người dân ngày càng khó phân biệt hàng thật, hàng giả trên thị trường. Nhiều doanh nghiệp làm ăn nghiêm túc, đầu tư bài bản nhưng lại thua thiệt vì không thể cạnh tranh với hàng giả, hàng nhái giá rẻ, trốn thuế và tránh luật.

Đại biểu Quốc hội Thái Thu Xương (Hậu Giang). Ảnh: Media Quốc hội

Để triệt tận gốc hàng giả, hàng kém chất lượng để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, bảo vệ thương hiệu Việt và các doanh nghiệp làm ăn chân chính, Đại biểu Quốc hội Thái Thu Xương kiến nghị sớm hoàn thiện hành lang pháp lý, đồng thời nâng mức chế tài để xử phạt, đảm bảo tính răn đe thực chất; không để hàng giả hoành hành mà chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính nhẹ nhàng.

Cùng với đó, củng cố lực lượng phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả từ trung ương tới địa phương đảm bảo đủ năng lực chuyên môn, phẩm chất liêm chính và không bị chi phối, thao túng.

Thứ ba, xử lý nghiêm minh các trường hợp cán bộ bao che, tiếp tay cho sai phạm. Cần dũng cảm nhìn thẳng, nói thật và xử lý thật, không nhân nhượng, không có vùng cấm, bên cạnh đó, kịp thời động viên, khen thưởng, biểu dương những tấm gương tích cực, cách làm hay, đặc biệt là người dân phát hiện, tố giác nhằm tạo nên phong trào phòng, chống hàng giả, hàng nhái rộng khắp.

Thứ tư, khuyến khích ứng dụng mạnh mẽ công nghệ trong kiểm soát hàng hóa từ mã QR truy xuất nguồn gốc đến việc tăng cường trách nhiệm của các sàn thương mại điện tử trong việc giám sát hàng hóa lưu hành.

"Về lâu dài, tôi đề xuất đưa nội dung giáo dục về nhận diện hàng giả, tiêu dùng an toàn vào chương trình giáo dục phổ thông, trang bị cho thế hệ trẻ không chỉ kiến thức mà cả bản lĩnh để bảo vệ chính mình, góp phần xây dựng thương hiệu Việt và xây dựng một xã hội văn minh, hùng cường và giàu mạnh", đại biểu Quốc hội Thái Thu Xương nói.

Còn theo đại biểu Quốc hội Đặng Thị Bảo Trinh (Quảng Nam), vấn đề hàng giả, hàng kém chất lượng và tội phạm công nghệ cao đang diễn biến ngày càng nghiêm trọng, tinh vi và có tổ chức chuyên nghiệp, đặc biệt trên môi trường mạng xã hội và thương mại điện tử.

"Người dân, nhất là phụ nữ, người già, người bệnh đang trở thành nạn nhân thường trực của một thị trường thật giả lẫn lộn. Chỉ có hàng giả là thật", bà Trinh nói.

Đại biểu Quốc hội Đặng Thị Bảo Trinh (Quảng Nam). Ảnh: Media Quốc hội

Theo đó, nguy hại nhất là thuốc, thực phẩm, thực phẩm chức năng, sữa trong khi pháp luật chưa kịp tới thì tội phạm công nghệ đã đi trước một bước. Thực tế cho thấy nhiều vi phạm diễn biến công khai, kéo dài ngay giữa các đô thị lớn, trên mạng xã hội nhưng không bị xử lý kịp thời.

"Điều này khiến người dân đặt câu hỏi chính đáng về trách nhiệm quản lý, thậm chí lo ngại có biểu hiện buông lỏng, thiếu trách nhiệm hoặc tiếp tay của một số cán bộ công quyền", bà Trinh cho hay.

Chỉ trong vài tháng đầu năm 2025, hàng loạt vụ việc đã được phát hiện từ bãi thải chứa thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm không rõ nguồn gốc cho đến kho hàng chuẩn bị tung ra thị với dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, vi phạm sở hữu trí tuệ.

Nhiều vụ việc đã được xử lý hành chính, một số chuyển sang điều tra hình sự. Những hành vi này không chỉ xâm phạm đến quyền lợi người tiêu dùng mà còn đe dọa đến sức khỏe cộng đồng, gây tổn hại nghiêm trọng đến niềm tin xã hội và uy tín của doanh nghiệp chân chính.

Từ thực tế trên, đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam kiến nghị chỉ đạo các đợt thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với các lực lượng chức năng liên quan, nhất là tại những địa phương để xảy ra nhiều vụ việc sản xuất, mua bán hàng giả mạo thương hiệu, lặp đi lặp lại mà không xử lý dứt điểm.

Tương tự, trước tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng tràn lan trên mạng xã hội, đại biểu Quốc hội Lê Thị Thanh Lam (Hậu Giang) cũng đề nghị sớm rà soát, bổ sung quy định pháp lý về thương mại điện tử, làm rõ trách nhiệm của các nền tảng.

Đồng thời, cần tăng cường phối hợp giữa các lực lượng chức năng và xây dựng cơ chế cảnh báo sớm, chủ động kiểm tra thay vì chờ có tố cáo mới vào cuộc.

"Điều này là cần thiết để bảo vệ doanh nghiệp làm ăn chân chính và quyền lợi của người tiêu dùng, hạn chế tình trạng kiểm tra tới đâu thì hàng giả, hàng kém chất lượng xảy ra và vi phạm tới đó", bà Lam nêu.

Phải có sự kiên quyết ở mức cao nhất

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã có phát biểu giải trình, làm rõ liên quan đến các vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm.

Bà Lan cho biết, trên thực tiễn đối với thế giới việc thuốc giả, thực phẩm giả là một vấn đề rất nhức nhối. Ví dụ, theo thống kê của Hoa Kỳ, trên thế giới 1 năm có khoảng 600 tỉ USD bị ảnh hưởng bởi thuốc giả và thực phẩm chức năng giả.

Đối với quan điểm của Việt Nam, trong thời gian vừa qua cũng đã rất tích cực để phòng, chống vấn đề này thông qua việc rà soát hệ thống văn bản pháp luật. Hiện, đối với việc sản xuất thuốc giả theo Luật Hình sự tại Điều 194, cao nhất là mức tử hình.

"Quan điểm của Nhà nước, Chính phủ Việt Nam, các bộ, ban, ngành trong việc phòng, chống việc thuốc giả và thực phẩm giả là rất quyết liệt. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua đã bộc lộ những vấn đề cần phải rà soát, chấn chỉnh, về hoàn thiện hệ thống pháp luật cũng như chấn chỉnh lại đội ngũ cán bộ, triển khai thực hiện nhiệm vụ này phải cần phải có sự nghiêm túc", bà Lan nói.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan. Ảnh: Media Quốc hội

Cũng theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, Bộ Y tế đã trực tiếp tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành rất nhiều văn bản, công điện chỉ đạo trong thời gian vừa qua và hiện nay cũng đang trình các văn bản luật, nghị định để hoàn thiện các hành lang pháp lý liên quan đến nội dung này.

"Thuốc và thực phẩm là những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, chúng ta cần phải có sự kiên quyết ở mức cao nhất", Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Cạnh đó, Bộ Y tế cũng đang phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ đạo 389 quốc gia do Bộ Tài chính làm cơ quan thường trực, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch liên quan đến vấn đề quảng cáo.

Đồng thời, Bộ Y tế cũng đã phối hợp với Bộ Công an, cùng đưa ra quy chế để giải quyết những vấn đề liên quan, trong đó có nội dung về phòng chống thuốc giả và thực phẩm giả.

3 vụ nổi bật trong thời gian vừa qua liên quan đến: thuốc giả tại Thanh Hóa, kẹo rau củ Kera và mỹ phẩm giả ở Đồng Nai đều do Bộ Y tế phát hiện và phối hợp với Bộ Công an, chuyển cho Bộ Công an triển khai thực hiện điều tra, thể hiện rõ tinh thần quyết tâm của Bộ Y tế trong việc phòng, chống thuốc giả và thực phẩm giả.

Sau 1 tháng cao điểm kiểm tra hàng hóa trên cả nước, lực lượng quản lý thị trường xử lý 3.114 vụ vi phạm, tổng giá trị xử lý hơn 63 tỉ đồng.

Chiến dịch được phát động từ ngày 15-5 đến 15-6 theo chỉ đạo của Thủ tướng, do Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) chủ trì.

Trong thời gian này, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 3.891 vụ việc, xử lý hơn 3.100 vụ vi phạm. Trong đó, số tiền xử phạt hành chính vượt 32 tỉ đồng, hàng hóa vi phạm bị tịch thu trị giá gần 31 tỉ đồng, tổng số tiền nộp ngân sách đạt gần 36 tỉ đồng.

Trong đó, 26 vụ có dấu hiệu hình sự đã được chuyển cho cơ quan điều tra, tăng 50% so với cùng kỳ năm ngoái.

Hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ chiếm tỉ trọng lớn nhất, với 1.580 vụ (chiếm 52%), số tiền xử phạt là 16 tỉ đồng. Tiếp theo là nhóm buôn lậu với 648 vụ (chiếm hơn 21%), xử phạt hơn 6 tỉ đồng.

Một số nhóm hàng nhạy cảm như thuốc, thực phẩm chức năng tiếp tục được giám sát chặt. Riêng nhóm này, từ năm 2021 đến nay, lực lượng chức năng đã xử lý gần 1.000 vụ, trong đó có 783 vụ liên quan đến sữa vi phạm.

THANH THANH

Nguồn PLO : https://plo.vn/dai-bieu-quoc-hoi-thi-truong-that-gia-lan-lon-chi-co-hang-gia-la-that-post855902.html