THẢO LUẬN KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI
Tại phiên thảo luận, nhiều ĐBQH cho ý kiến, góp ý về các cơ chế, chính sách đặc thù cho cấp xã khi thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị. Nhiều đại biểu đánh giá, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng và Nhà nước, trong thời gian qua, các cấp, các ngành đã nỗ lực triển khai đồng bộ các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống nhân dân.
Điểm nhấn đó là việc thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW của Bộ Chính trị và các nghị quyết có liên quan về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Đây là một chủ trương lớn, đúng đắn, mang tính chiến lược, nhằm tổ chức lại hệ thống chính quyền địa phương theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phục vụ người dân ngày một tốt hơn.
Thực tế cho thấy, các bộ, ngành Trung ương đã thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm, chủ động tham mưu, chuẩn bị kỹ lưỡng các nội dung trình Quốc hội. Nhiều địa phương cũng đã vào cuộc tích cực, đồng bộ, thể hiện quyết tâm chính trị cao trong triển khai thực hiện.
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm phát biểu thảo luận tại hội trường.
Tham gia góp ý đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2024, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm, Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang bày tỏ sự vui mừng, phấn khởi về các kết quả phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đã đạt được trong thời gian qua mặc dù có rất nhiều khó khăn, thách thức.
Đồng thời, góp thêm một số ý kiến, đại biểu cho rằng để Việt Nam vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phồn vinh và thịnh vượng, đầu tư cho khoa học và công nghệ là một yếu tố then chốt tại nhiều quốc gia, công nghệ kỹ thuật số cũng mang đến cơ hội độc nhất để đẩy nhanh tăng trưởng kinh tế và kết nối người dân với dịch vụ việc làm.
Tuy nhiên, khi nói đến công nghệ kỹ thuật số, khoảng cách về giới vẫn còn tồn tại. Theo thống kê của Liên Hợp quốc, 37% phụ nữ trên thế giới hiện không sử dụng Internet, ngay ở cả các nước Liên minh châu Âu cũng chỉ có khoảng 50% số phụ nữ từ 55 đến 74 tuổi có kỹ năng số cơ bản hoặc trên cơ bản.
Báo cáo về bình đẳng giới của Liên Hợp quốc cũng cho thấy, việc phụ nữ đứng ngoài thế giới kỹ thuật số đã làm mất đi cơ hội tạo ra khoảng 1.000 tỷ USD cho GDP của các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình trong thập niên vừa qua và dự báo tăng lên 1.500 tỷ USD vào năm 2025.
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tốc độ số hóa nhanh tại Đông Nam Á. Tuy nhiên, khoảng cách giới vẫn hiện hữu, tiếp cận và sử dụng Internet ở nam giới là 82,3%, cao hơn so với nữ giới là 76,8%. Khoảng cách này rõ rệt hơn ở khu vực nông thôn, miền núi và trong các nhóm dân tộc thiểu số. Sở hữu smartphone ở nam là 87,2%, ở nữ là 75,1%.
Mặc dù Việt Nam có tỷ lệ nữ sinh viên trong ngành công nghệ thông tin tương đối cao nhưng kỹ năng số nâng cao như lập trình, phân tích dữ liệu và tỷ lệ phụ nữ tham gia các lĩnh vực này còn hạn chế, phụ nữ nông thôn ít tự tin hơn trong việc sử dụng các dịch vụ số phức tạp như ngân hàng điện tử, thương mại điện tử.
Phụ nữ và trẻ em gái cũng đối mặt với các rủi ro về quấy rối, bạo lực trực tuyến. Vậy, phụ nữ sẽ ra sao nếu họ không làm ở phần chủ động của thế giới số.
Theo báo cáo của Bộ Công an, năm 2023 trên 40% nạn nhân bị lừa đảo qua mạng là phụ nữ trung niên và cao tuổi, nhóm yếu thế về kỹ năng số. Để thu hẹp khoảng cách này, cần một cách tiếp cận toàn diện.
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm đề nghị Chính phủ tiếp tục tiến hành đánh giá giữa kỳ việc thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021 - 2030 và bổ sung thêm vào các mục tiêu, chỉ tiêu về bình đẳng giới trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, kỹ thuật số.
Chính phủ cần đầu tư vào hạ tầng số, đặc biệt tại các vùng khó khăn, phát triển các chương trình đào tạo kỹ năng số phù hợp và nhạy cảm giới, giáo dục STEM, tăng cường các biện pháp bảo vệ an toàn trực tuyến cho phụ nữ, thay đổi các định kiến giới trong ngành công nghệ và kinh tế số như ý kiến thẩm tra của Ủy ban Văn hóa và Xã hội đối với báo cáo của Chính phủ về bình đẳng giới năm 2024.
Việc thu hẹp khoảng cách số không chỉ là vấn đề công nghệ mà còn là nền tảng của bình đẳng giới và công bằng xã hội trong kỷ nguyên số, chỉ khi nào phụ nữ và những nhóm yếu thế khác trong xã hội được trao quyền đầy đủ trong thế giới số, quá trình chuyển đổi số mới thực sự thành công và mang lại lợi ích bền vững cho mỗi gia đình và cho toàn xã hội.
GÓP Ý DỰ ÁN LUẬT THAM GIA LỰC LƯỢNG GÌN GIỮ HÒA BÌNH CỦA LIÊN HỢP QUỐC
Trước đó, chiều ngày 16-6, Quốc hội thảo luận tại Hội trường vào dự thảo Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc.
Dự thảo luật xây dựng trên cơ sở kế thừa quy định đã thực hiện ổn định của Nghị quyết 130 năm 2020 Quốc hội khóa XIV về lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình Liên Hợp quốc, thể chế hóa các quan điểm liên quan của Đảng, góp phần truyền đi thông điệp về một đất nước Việt Nam yêu chuộng hòa bình, nhân văn, nhân ái, thủy chung, là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, sẵn sàng chung tay giải quyết các vấn đề mà cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt, góp phần giữ vững hòa bình, thúc đẩy hợp tác và phát triển giữa các quốc gia, tạo thế và lực bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa bằng biện pháp hòa bình.
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm phát biểu thảo luận tại hội trường.
Tham gia thảo luận góp ý đối với dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm, Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang bày tỏ sự nhất trí cao về ý nghĩa, tầm quan trọng của lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình tại Liên Hợp quốc của Việt Nam cũng như sự cần thiết ban hành dự án luật này.
Đồng thời, đánh giá cao dự án luật Chính phủ trình có hồ sơ chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, dựa trên những căn cứ thực tiễn và lý luận qua công tác khảo sát, tổng kết thực tiễn, tham khảo kinh nghiệm quốc tế. Đại biểu cho rằng, đây là một dự án luật có ý nghĩa to lớn, quy định việc thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng quan trọng, thể hiện trách nhiệm thành viên tích cực trong Liên Hợp quốc của Việt Nam.
Do vậy, mong Ban soạn thảo tiếp tục rà soát và chắt lọc những bài học kinh nghiệm được rút ra trong quá trình Việt Nam tham gia lực lượng này rất thành công trong thời gian qua để đưa ra những quy định xác thực nhất với thực tiễn của Việt Nam và hoạt động của Liên Hợp quốc.
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm đánh giá cao 40 trang báo cáo dự kiến tiếp thu, giải trình ý kiến của ĐBQH về dự án luật, có lẽ đã không bỏ sót ý kiến của bất cứ đại biểu nào ở thảo luận tổ. Để góp phần xứng đáng công cuộc bảo vệ hòa bình và an ninh quốc tế của dự án luật này, đại biểu góp ý tại Điều 4 quy định một trong những nguyên tắc quan trọng tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc là bảo vệ quyền con người.
Về nguyên tắc, Việt Nam tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc chỉ trong các hoạt động hỗ trợ khắc phục hậu quả của chiến tranh, duy trì hòa bình sau xung đột vì mục đích nhân đạo. Đây là những hoạt động mà một nhóm người dân dễ bị tổn thương như người già, trẻ em, người khuyết tật tại nước sở tại rất cần lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc quan tâm nhận thức, thực hiện tốt bảo vệ trong quá trình thực thi nhiệm vụ.
Do vậy, ngoài các nguyên tắc đã nêu của dự thảo luật, đại biểu đề nghị bổ sung thêm nguyên tắc ưu tiên những đối tượng dễ bị tổn thương. Mặc dù báo cáo tiếp thu, giải trình đã nêu Liên Hợp quốc đã có quy định này nhưng việc chúng ta đưa quy định này vào nguyên tắc của dự án luật sẽ làm cho lực lượng của chúng ta thống nhất từ nhận thức cho đến hành động và thực hiện hiệu quả hơn quy định này.
Liên quan đến Điều 7 về hình thức và lĩnh vực tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc, dự án luật đã liệt kê một số ngành, lĩnh vực và chuyên gia về dân sự, hoạch định chính sách y tế và pháp luật.
Thực tế, Việt Nam có rất nhiều kinh nghiệm trong hỗ trợ người dân các nước trong tình trạng khẩn cấp như tham gia hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ tại Myanmar và Thổ Nhĩ Kỳ gần đây và có chuyên gia giỏi trong nhiều ngành, lĩnh vực. Do vậy, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm cho rằng cần tiếp tục rà soát để bổ sung thêm vào danh sách chuyên gia đã nêu trong dự án luật như chuyên gia về hợp tác quốc tế, chuyên gia về tâm lý, bảo vệ môi trường, công tác xã hội...
Tại Điều 8 về chính sách của Nhà nước, ngoài các chính sách hiện có, đề nghị bổ sung thêm chính sách thực hiện các biện pháp toàn diện nhằm đảm bảo an toàn cho lực lượng tham gia giữ gìn hòa bình của Liên Hợp quốc khi môi trường tại các phái bộ thường xa xôi, cơ sở vật chất thiếu thốn, điều kiện vệ sinh, khí hậu khắc nghiệt, nguy cơ bệnh tật, mối đe dọa an ninh tiềm tàng và thực tế là luật của một số nước cũng đã có quy định chính sách như vậy.
Tại Điều 14, để cụ thể hóa chính sách của Nhà nước khuyến khích ưu tiên nữ giới tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc đã có tại khoản 2 Điều 8, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm đề nghị bổ sung thêm quy định ''ưu tiên tuyển chọn nữ giới đủ điều kiện tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc''.
Đây là cơ hội cho phụ nữ Việt Nam được đóng góp, cống hiến cho sự nghiệp chung của Liên Hợp quốc và cũng là cơ hội được làm việc, rèn luyện trong môi trường đa quốc gia, đa văn hóa để nâng cao trình độ, năng lực trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và cũng là để phát huy thế mạnh của phụ nữ tham gia lực lượng này như rất nhiều ĐBQH phát biểu trước tôi đã phân tích rất rõ.
THU HOÀI - MINH TRÍ