Theo cập nhật của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, tính đến 11h ngày 15/8/2025, Chương trình “65 năm Nghĩa tình Việt Nam - Cuba”, trong khuôn khổ “Năm Hữu nghị Việt Nam - Cuba 2025”, đã nhận được 125.320.915.432 đồng từ 589.368 lượt người ủng hộ trong và ngoài nước. Trước đó, chỉ sau 30 giờ phát động, số tiền ủng hộ qua tài khoản số 2022 tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội đã đạt mục tiêu tối thiểu 65 tỷ đồng.
Chia sẻ với báo chí chiều 15/8, Đại sứ Cuba tại Việt Nam Rogelio Polanco Fuentes bày tỏ sự xúc động và cảm ơn sâu sắc đến người dân Việt Nam và các cơ quan hữu quan tổ chức chiến dịch. Ông nhấn mạnh ý nghĩa to lớn của tình cảm người dân Việt Nam dành cho nhân dân Cuba, cũng như cho biết Đại sứ quán sẵn sàng phối hợp với các cơ quan để sự ủng hộ của người dân Việt Nam được triển khai hiệu quả, đem lại tác động lớn nhất đến người dân Cuba.
- Chương trình ủng hộ nhân dân Cuba được Việt Nam phát động được sự ủng hộ nồng nhiệt của đông đảo người dân Việt Nam, biểu hiện sâu sắc tình cảm nhân dân Việt Nam. Ông có chia sẻ gì về điều này?
Chúng tôi rất trân trọng sáng kiến này của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, với sự phối hợp của Mặt trận Tổ quốc cùng các tổ chức chính trị – xã hội và các tổ chức quần chúng.
Tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và Cuba được tôi luyện từ trong quá khứ. Nhân dân Cuba luôn yêu mến, trân trọng nhân dân Việt Nam, và ngược lại, nhân dân Việt Nam luôn dành cho Cuba tình cảm hết sức tốt đẹp, gắn bó.
Trong những giờ phút vừa qua, những biểu hiện đoàn kết của hàng nghìn người dân Việt Nam vượt xa sự mong đợi của chúng tôi.
Điều chúng tôi ấn tượng không chỉ ở con số – số tiền quyên góp hoàn thành mục tiêu chỉ trong vài giờ – mà hơn thế là sự hỗ trợ tinh thần to lớn. Đây sẽ là tấm gương cho mối quan hệ giữa Việt Nam và Cuba, cũng như cho quan hệ quốc tế giữa các quốc gia.
Thành quả đạt được trong thời gian qua không thể có nếu không có tình cảm đặc biệt giữa hai nước – tình cảm được vun đắp từ Chủ tịch Fidel Castro và Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân. Tình đoàn kết với Cuba đã ăn sâu vào trái tim mỗi người dân Việt Nam, được thể hiện bằng những hành động cụ thể để giúp đỡ một đất nước đang gặp khó khăn cách xa hàng nghìn km. Đây là biểu hiện đoàn kết vô cùng vĩ đại và kỳ diệu.
Thay mặt Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân Cuba, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam về tình cảm này.
Đại sứ Cuba tại Việt Nam Rogelio Polanco Fuentes (Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam)
- Ông có thể chia sẻ thêm về những khó khăn Cuba đang gặp trong tình hình hiện nay? Ưu tiên hiện tại của Cuba là đáp ứng những nhu cầu cấp thiết nào của người dân và trong tương lai, những nhu cầu nào mang tính dài hạn mà cộng đồng quốc tế, trong đó có Việt Nam, có thể chung tay hỗ trợ?
Hiện nay, kinh tế – xã hội Cuba đang gặp nhiều khó khăn, trong nhiều lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, nhập khẩu năng lượng, dầu mỏ... hay cả ngành du lịch - nguồn thu lớn của Cuba – cũng bị ảnh hưởng từ các cấm vận.
Đặc biệt quan trọng thứ nhất là điện. Cuba không có dầu, trong khi 90% sản lượng điện phụ thuộc vào nhiệt điện. Thiếu năng lượng ảnh hưởng tới mọi lĩnh vực, trong đó có y tế. Đảng và Nhà nước Cuba đang đầu tư mạnh vào năng lượng tái tạo, như điện mặt trời để đảm bảo chủ quyền năng lượng.
Vấn đề thứ hai là lương thực. Cuba hiện nhập khẩu phần lớn lương thực, nhưng thiếu ngoại tệ nên không thể nhập đủ, ảnh hưởng trực tiếp đến bữa ăn hằng ngày. Để tự chủ, chúng tôi cần sản xuất trong nước, nhưng điều này lại đòi hỏi năng lượng, phân bón, thuốc trừ sâu – những yếu tố nhập khẩu.
Chúng tôi cảm ơn Việt Nam đã hợp tác trong lĩnh vực sản xuất lương thực; dự án trồng lúa giống Việt Nam ở Cuba đã cho năng suất cao, giúp đảm bảo an ninh lương thực.
Nhu cầu thứ ba là thuốc men. Cuba chỉ đáp ứng được khoảng 60% nhu cầu thuốc trong nước, nhưng thiếu nguyên liệu sản xuất. Chúng tôi có nền y sinh học phát triển và đã hỗ trợ Việt Nam nhiều sản phẩm y tế; sắp tới sẽ sản xuất thuốc tại Việt Nam bằng công nghệ Cuba thông qua liên doanh dược phẩm. Tuy nhiên, nhiều loại thuốc có thành phần nhập khẩu vẫn bị ảnh hưởng.
- Cuba sẽ sử dụng nguồn quyên góp từ Việt Nam như thế nào? Sự đóng góp này có ý nghĩa ra sao đối với nhân dân Cuba?
Việc sử dụng khoản tiền này sẽ do ban tổ chức sáng kiến cùng các cơ quan hữu quan Việt Nam và Cuba thảo luận và quyết định. Đại sứ quán Cuba sẵn sàng hợp tác để triển khai, đảm bảo công khai, minh bạch, và tạo tác động lớn nhất cho người dân Cuba. Ngay từ bây giờ, khoản đóng góp này đã có giá trị tinh thần to lớn, là nguồn cổ vũ cho chúng tôi trong quá trình xây dựng và phục hồi của mình.
Các đại biểu tại lễ phát động chương trình. (Ảnh: Hội Chữ thập đỏ Việt Nam)
- Năm nay hai nước có những dấu mốc kỉ niệm đặc biệt. Nhìn lại trong quá khứ, Cuba cũng đã từng giúp đỡ Việt Nam về vật chất và tinh thần rất lớn. Ông có thể chia sẻ về điều này?
Thật khó để nói hết trong một thời gian ngắn về mối quan hệ của chúng ta.
Ngày 2/12/1960, Cuba là nước Mỹ Latinh đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Ban đầu, chính phủ Cuba đảm bảo toàn bộ chi phí hoạt động của đại sứ quán Việt Nam tại Havana và đại sứ quán của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Cuba vận động nhân dân toàn thế giới ủng hộ cuộc đấu tranh của Việt Nam. Lãnh tụ Fidel Castro gần như là lãnh đạo duy nhất luôn nhắc tới Việt Nam trong mọi diễn đàn quốc tế, vận động mạnh mẽ và nhất quán cho Việt Nam trong một khoảng thời gian dài.
Năm 1969, Cuba quyết định mở một đại sứ quán trong chiến khu Tây Ninh trước Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, thì Cuba cũng là nước duy nhất, chưa bao giờ có nước nào mở một sứ quán trong rừng để đồng cam cộng khổ với Việt Nam như thế. Giữa bom đạn, ông Fidel cũng là lãnh tụ duy nhất trên thế giới vượt qua vĩ tuyến 17 tới vùng giải phóng của Việt Nam ở Quảng Trị, giương cao lá cờ cổ vũ cho cuộc đấu tranh của những người chiến sĩ Việt Nam.
Ngoài những cử chỉ chính trị, Cuba cũng có những sự ủng hộ khiêm tốn khác với Việt Nam, những món quà nhỏ đền đáp phần nào tình cảm vô cùng to lớn của nhân dân Việt Nam. Các bạn có thể đã nghe đến các công trình tại Việt Nam như nông trường bò Mộc Châu, trại gà Lương Mỹ, khách sạn Thắng Lợi, bệnh viện Đồng Hới… Trong bom đạn, tàu chở đường của Cuba vẫn cập cảng Hải Phòng, bốc dỡ hàng nghìn tấn đường cho người dân Việt Nam.
Công nhân Cuba cũng tham gia xây dựng một số đoạn đường Trường Sơn, và có những người đã hy sinh tại Việt Nam. Chúng tôi rất cảm ơn Bộ Quốc phòng Việt Nam đã xây dựng khu tưởng niệm các liệt sĩ Cuba tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự.
Dù vậy, chúng tôi vẫn nói là chúng tôi có một “món nợ” không thể trả hết với Việt Nam. Lãnh tụ Fidel từng nói Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu cho Việt Nam, nhưng trên thực tế, chính Việt Nam đã đổ máu vì nhân dân Cuba và phong trào tiến bộ thế giới. Không gì có thể đo đếm được những đóng góp trong các cuộc đấu tranh của Việt Nam dành cho nhân loại.
- Kỉ niệm đặc biệt với cá nhân ông về mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau của nhân dân hai nước?
Năm 1975, khi tôi 9 tuổi, một người hàng xóm vừa trở về từ Việt Nam sau khi tham gia xây dựng Khách sạn Thắng Lợi và một đoạn đường Hồ Chí Minh. Tôi đã phỏng vấn ông cho báo tỉnh. Ông kể rằng ngày 30/4, cả nước Việt Nam vỡ òa trong niềm hân hoan, giống như khi Cách mạng Cuba thắng lợi năm 1959. Điều ông ấn tượng nhất là ngay trong chiến tranh, trẻ em Việt Nam vẫn đến trường, vẫn học tập bình thường và luôn nở nụ cười.
Từ nhỏ, tôi đã yêu mến Việt Nam như vậy, và rất nhiều người Cuba cũng có những câu chuyện, ký ức sâu sắc tương tự về đất nước các bạn.
- Trong những ngày thiêng liêng khi Việt Nam chuẩn bị kỉ niệm 80 năm Quốc khánh, chặng đường mà chắc chắn không thể thiếu vắng sự hiện diện của Cuba, ông có chia sẻ gì?
Tôi muốn chúc mừng Việt Nam đã hoàn thành tâm nguyện của Bác Hồ, đó là xây dựng đất nước không chỉ gấp mười lần mà hàng trăm lần to đẹp hơn. Hiện nay, Việt Nam đang trên con đường phát triển, xây dựng đất nước giàu mạnh và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Việt Nam đã đề ra những mục tiêu rất lớn, đầy tham vọng và chắc chắn sẽ đạt được điều đó.
Phương Anh