“Nếu việc này có thể hoàn tất, thì nó sẽ được hoàn tất trong 90 ngày tới,” TASS dẫn phát biểu của Đại sứ Mỹ tại NATO Matthew Whitaker nói trong cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 24/12, đề cập đến cuộc xung đột đã kéo dài hơn 3 năm giữa Nga và Ukraine.
Ông Whittaker nhận định mùa đông sắp tới có thể sẽ rất khó khăn đối với Ukraine do các cuộc không kích của Nga nhằm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của nước này. “Nhưng Ukraine cũng không ngồi yên. Họ đang thúc đẩy tiến hành các cuộc tấn công của riêng mình… Điều này cần phải chấm dứt,” ông nói thêm.
Đại sứ Mỹ tại NATO Matthew Whittaker. Ảnh: TASS
Theo Đại diện thường trực của Mỹ tại NATO, chính quyền Washington tin rằng các bên đang tiến gần hơn tới việc giải quyết xung đột, dù vẫn còn những vấn đề chưa được tháo gỡ và cần sự đồng thuận từ cả Moscow và Kiev. “Số lượng vấn đề cần được giải quyết trong các cuộc tham vấn hiện nay đã ít hơn so với hai tuần trước. Đó là tin tốt,” ông Whittaker nhận xét.
Đại sứ Whittaker tiết lộ rằng Mỹ đã giải quyết phần lớn các vấn đề liên quan đến bảo đảm an ninh với Ukraine và hiện nay trọng tâm còn lại chủ yếu xoay quanh vấn đề lãnh thổ.
“Cuối cùng, mọi chuyện sẽ quy về lãnh thổ và cách phân chia lãnh thổ đó… Liệu đó sẽ là một khu phi quân sự (DMZ), một khu phi quân sự hóa (non-military zone), hay một khu vực cơ hội kinh tế, bởi với các bảo đảm an ninh thì chúng tôi về cơ bản đã giải quyết xong với phía Ukraine. Và tôi cho rằng phía Nga cũng không phản đối điều này,” ông nói.
Ông cũng nêu ra một nội dung khác trong chương trình nghị sự là “bảo đảm rằng cả hai bên đều tuân thủ lệnh ngừng bắn và tôn trọng hòa bình”. “Tôi nghĩ chúng tôi cũng đã giải quyết được phần lớn những vấn đề đó,” ông khẳng định.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng “vẫn còn những vấn đề cần phải được giải quyết sao cho cả hai bên đều có thể chấp nhận”. “Dù vậy, chúng ta đang tiến rất gần đến thỏa thuận. Chúng ta đang ở vị trí gần đạt được thỏa thuận hơn bao giờ hết,” ông khẳng định.
Quan chức ngoại giao Mỹ cũng nhận định rằng hòa bình cho cuộc xung đột tại Ukraine “chắc chắn là điều khả thi”, song thách thức sẽ nằm ở các cuộc đàm phán cuối cùng phức tạp”. Phía Mỹ đang cách bảo đảm bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào đạt được cũng phải “bền vững”.
“Điều quan trọng nhất là chúng ta phải bảo đảm thỏa thuận đó có thể duy trì lâu dài,” ông nêu rõ.
Vào tháng 11, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất kế hoạch hòa bình cho Ukraine gồm 28 điểm. Tài liệu này trên đã vấp phải sự phản đối từ Ukraine và các quốc gia châu Âu vì cho rằng một số điều khoản có lợi cho Nga. Do đó, phái đoàn Ukraine đã đàm phán với các quan chức châu Âu và Mỹ trong những tuần gần đây nhằm điều chỉnh kế hoạch hòa bình phản ánh tốt hơn lợi ích của Kiev. Song song, Washington cũng tiến hành các cuộc trao đổi với Moscow.
Đến ngày 23/12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết dự thảo kế hoạch hòa bình mới nhất gồm 20 điểm đã được phái đoàn Kiev và Washington thống nhất.
Theo Kyiv Independent, Mỹ sẽ chuyển bản dự thảo trên cho Moscow vào cuối ngày 24/12. Nếu được chấp thuận, văn kiện sẽ được các nhà lãnh đạo Ukraine, Mỹ, châu Âu và Nga ký kết. Lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay lập tức khi tất cả các bên đồng ý với thỏa thuận.
Đỗ Thảo