Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Hilde Solbakken. (Ảnh: Thu Trang)
Bên lề Hội thảo “Phụ nữ lãnh đạo: Vượt qua rào cản” tại Hà Nội ngày 8/10, Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Hilde Solbakken chia sẻ với báo chí những đánh giá về nỗ lực của Việt Nam để giúp phụ nữ khẳng định vị thế và thể hiện vai trò lãnh đạo trong mọi mặt của xã hội cũng như đóng góp cho hòa bình thế giới.
Đại sứ đánh giá thế nào về môi trường, chính sách mà Chính phủ và xã hội Việt Nam để phụ nữ khẳng định vị thế và thể hiện vai trò lãnh đạo?
Trước hết, phụ nữ Việt Nam qua lịch sử đã khẳng định sự mạnh mẽ, kiên cường và bất khuất. Tôi nghĩ địa điểm tổ chức Hội thảo này - Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đã thực sự thể hiện rõ nét điều đó, đặc biệt là những đóng góp to lớn của phụ nữ trong các cuộc kháng chiến chống đế quốc cứu nước để giành thắng lợi cuối cùng.
Hiện nay, Việt Nam cũng đang thể hiện vai trò tiên phong mạnh mẽ trong khu vực bằng cách ban hành, sửa đổi luật pháp về thúc đẩy bình đẳng giới với các mục tiêu rõ ràng, cũng như đưa ngày càng nhiều phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo trong bộ máy nước.
Mặc dù vậy, tôi cho rằng ở Việt Nam cũng như nhiều quốc gia khác vẫn còn tồn tại những rào cản. Một số rào cản mang tính thể chế và một số khác liên quan đến các chuẩn mực văn hóa và định kiến về nữ giới.
Vì vậy, việc có những cuộc đối thoại, trao đổi quốc tế như thế này giữa Việt Nam và các nước khác là rất tốt để chúng ta có thể học hỏi lẫn nhau, phụ nữ có thể chia sẻ cùng vượt qua rào cản để trở thành những nhà lãnh đạo tài ba, đóng góp cho xã hội, đất nước.
Đại sứ có thể chia sẻ kinh nghiệm của Na Uy nhằm tạo điều kiện cho phụ nữ đảm nhận các vị trí lãnh đạo?
Tôi muốn chia sẻ 3 kinh nghiệm lớn:
Thứ nhất, khuôn khổ pháp lý và chính sách mạnh mẽ thúc đẩy bình đẳng giới, bao gồm luật bảo đảm cơ hội bình đẳng và hạn ngạch giới tính bắt buộc trong các lĩnh vực của đời sống.
Ví dụ ở Na Uy, trong một thời gian dài, chúng tôi đã áp dụng hạn ngạch cân bằng giới, thường là yêu cầu 40% cho mỗi giới, bao gồm cả trong chính phủ.
Từ năm 2005, Na Uy đã yêu cầu các hội đồng quản trị doanh nghiệp cân bằng giới, yêu cầu ít nhất 40% thành viên hội đồng quản trị là nam và nữ. Từ năm 2005, chúng tôi bắt đầu áp dụng hạn ngạch 40% cho mỗi giới trong hội đồng quản trị của các công ty trách nhiệm hữu hạn. Đầu năm ngoái, các quy tắc này mở rộng cho các công ty tư nhân có quy mô trên một mức nhất định. Hàng ngàn công ty hiện đang điều chỉnh để bảo đảm tuân thủ, thúc đẩy sự đa dạng và hòa nhập trong lãnh đạo.
Thứ hai, các chính sách phúc lợi xã hội toàn diện, chẳng hạn như chế độ nghỉ phép chăm sóc con cái, dịch vụ chăm sóc trẻ em giá cả phải chăng và chế độ làm việc linh hoạt, giúp cân bằng trách nhiệm gia đình và sự nghiệp, cho phép cả nam giới và phụ nữ cùng chia sẻ vai trò chăm sóc gia đình.
Thứ ba, có lẽ là thách thức nhất, đó là khiến tư duy xã hội tiến bộ ủng hộ bình đẳng giới như một giá trị cốt lõi của quốc gia, giảm bớt định kiến về phụ nữ trong lãnh đạo. Đặc biệt, nam giới cũng nên đóng một vai trò nhất định, bởi vì nam giới cần hỗ trợ điều này. Ngoài ra, đưa bình đẳng giới vào đào tạo lãnh đạo, các chương trình cố vấn và thực hành tuyển dụng cân bằng giới tính trong cả khu vực công và tư nhân tạo ra con đường cho sự thăng tiến của phụ nữ.
Tóm lại, chúng ta phải phối hợp rất nhiều hành động, biện pháp khác nhau để hướng đến mục tiêu chung - nơi phụ nữ được trao quyền lãnh đạo và đóng góp trên tất cả lĩnh vực.
Hội thảo “Phụ nữ lãnh đạo: Vượt qua rào cản” tại Hà Nội, ngày 8/10. (Ảnh: Thu Trang)
Những năm qua, phụ nữ Việt Nam tích cực tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Đại sứ đánh giá thế nào về vai trò của phụ nữ Việt Nam trong lĩnh vực này?
Thật tuyệt vời khi Việt Nam đang đóng góp ngày càng nhiều hơn cho các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc và càng ấn tượng hơn khi lực lượng gìn giữ hòa bình có sự tham gia của phụ nữ.
Trong bối cảnh xung đột, sự tham gia của phụ nữ vào sứ mệnh gìn giữ hòa bình là rất ý nghĩa, cần thiết và hiệu quả. Bởi chúng ta đều biết rằng trong xung đột, những người yếu thế cần bảo vệ chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Và phụ nữ sẽ dễ dàng tiếp cận, tạo dựng được lòng tin của những cộng đồng này.
Tôi nghĩ vai trò của phụ nữ cũng rất quan trọng đối trong môi trường nội bộ của lực lượng gìn giữ hòa bình. Sự tham gia của phụ nữ trong lực lượng gìn giữ hòa bình tạo ra một môi trường làm việc tốt hơn, bảo đảm nhận thức được những nhu cầu cụ thể của phụ nữ trong cộng đồng mà lực lượng đang ở đó để bảo vệ.
Nếu đưa ra ba từ để miêu tả những nữ sĩ quan Việt Nam đang thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình, Đại sứ sẽ chọn từ...?
Tôi đã có dịp gặp gỡ một số người trong số họ và cũng được nghe các báo cáo, thông tin từ những người đã từng lãnh đạo các phái bộ gìn giữ hòa bình. Tôi nghe được những điều rất tốt về những nữ sĩ quan này. Họ rất tận tụy, chăm chỉ và nhận được sự tôn trọng của cả cộng đồng sở tại và đồng nghiệp quốc tế.
Trân trọng cảm ơn Đại sứ!
Các nữ sĩ quan tại Diễn đàn quốc tế 'Tăng cường sự tham gia của nữ sĩ quan cảnh sát trong hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc – Kinh nghiệm quốc tế và Việt Nam', ngày 12/6 tại Hà Nội. (Nguồn: UN Women)
Thu Trang