Đại sứ Trần Thị Thu Thìn: Việt Nam và Mozambique - Hai người bạn tri kỷ đồng điệu trong khát vọng vươn lên

6 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mozambique Daniel Francisco Chapo tiếp Đại sứ Trần Thị Thu Thìn tại Phủ Tổng thống ở thủ đô Maputo, ngày 19/3.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mozambique (25/6/1975-25/6/2025), Đại sứ Việt Nam tại Mozambique Trần Thị Thu Thìn chia sẻ với Báo Thế giới và Việt Nam về những điểm nhấn nổi bật của quan hệ song phương trong nửa thế kỷ qua cũng như những ưu tiên, mục tiêu trong nhiệm kỳ tại quốc gia châu Phi này.

Ngày 25/6/1975, Chủ tịch đảng Mặt trận Giải phóng Mozambique (FRELIMO) tuyên bố thành lập nước Cộng hòa nhân dân Mozambique (nay là nước Cộng hòa Mozambique). Đây cũng chính là ngày Việt Nam tuyên bố với thế giới công nhận Nhà nước Cộng hòa Mozambique và hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Đâu là những điểm nhấn nổi bật của quan hệ giữa hai dân tộc tuy xa cách về địa lý nhưng đồng điệu về tinh thần yêu chuộng tự do, hòa bình trong nửa thế kỷ qua, thưa Đại sứ?

Đại sứ Việt Nam tại Mozambique Trần Thị Thu Thìn. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Mozambique)

Ngày 25/6/1975 là một ngày ý nghĩa không chỉ với nhân dân Mozambique mà còn với người dân Việt Nam - những người từ bên kia bán cầu đã dõi theo cuộc đấu tranh anh dũng của bạn bè châu Phi với tất cả sự ủng hộ và tình cảm chân thành. Đó không chỉ là ngày hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, mà còn đặt nền móng cho một tình bạn đặc biệt được xây dựng bằng sự chia sẻ sâu sắc giữa hai dân tộc từng chịu nhiều mất mát trong chiến tranh, nhưng chưa bao giờ khuất phục trước bạo lực và bất công.

Nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng dòng chảy của mối quan hệ Việt Nam-Mozambique chưa bao giờ ngưng nghỉ. Trên nền tảng của tình đoàn kết và lý tưởng cao đẹp về độc lập dân tộc, về hòa bình và phát triển, hai nước đã từng bước vun đắp mối quan hệ song phương bằng những hành động thiết thực và chân thành.

Mozambique luôn là người bạn thân thiết và là đối tác ưu tiên của Việt Nam tại châu Phi. Hai nước đã có những bước phát triển vững chắc trong hợp tác trên nhiều lĩnh vực: từ chính trị, thương mại - đầu tư, quốc phòng - an ninh, tư pháp, giáo dục, y tế, nông nghiệp, viễn thông, khai khoáng… đến hợp tác tại các diễn đàn khu vực và quốc tế.

Trong đó, tôi đặc biệt ấn tượng với kết quả hợp tác trong lĩnh vực đầu tư, tiêu biểu là sự hiện diện của Tập đoàn Viettel với thương hiệu Movitel tại Mozambique. Đây không chỉ là điểm sáng trong quan hệ hợp tác song phương mà còn là biểu tượng của sự hợp tác Nam - Nam hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân sở tại và đóng góp tích cực vào phát triển hạ tầng viễn thông, hướng tới phục vụ chuyển đổi số tại Mozambique. Liên doanh Movitel là dấu ấn đẹp đẽ trong quan hệ đối tác bền vững, cùng có lợi giữa Việt Nam và Mozambique.

Bên cạnh đó, các chương trình hợp tác về nông nghiệp, giáo dục, y tế là những hạt giống thiện chí mà hai nước đã gieo trồng suốt nửa thế kỷ. Hình ảnh những chuyên gia nông nghiệp Việt Nam cùng nông dân Mozambique ra đồng từ sáng sớm, hay những y bác sĩ Việt khám chữa bệnh cho người dân sở tại là những hình ảnh giản dị nhưng xúc động, thể hiện bản chất nhân văn, đồng hành của mối quan hệ Việt Nam-Mozambique.

Dù cách xa hàng ngàn cây số, Việt Nam và Mozambique vẫn gần gũi như những người bạn tri kỷ, bởi chúng ta đồng điệu trong khát vọng sống tự do, hòa bình, và không ngừng vươn lên xây dựng tương lai cho thế hệ mai sau.

Đại sứ có thể chọn ba từ để mô tả về mối quan hệ Việt Nam-Mozambique và giải thích cho sự lựa chọn này?

Chúng ta đang ở thời điểm rất đặc biệt, kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Nhìn lại chặng đường nửa thế kỷ qua, tôi có thể khẳng định rằng mối quan hệ Việt Nam-Mozambique là một câu chuyện thành công về tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác bền chặt.

Đoàn kết là giá trị cốt lõi gắn kết hai dân tộc Việt Nam và Mozambique từ những ngày đầu còn nhiều gian khó. Khi Mozambique đấu tranh giành độc lập, nhân dân Việt Nam, vừa bước ra khỏi chiến tranh, đã luôn dõi theo và ủng hộ bằng tất cả sự thấu hiểu của những người từng trải.

Tinh thần đoàn kết ấy vượt qua mọi khoảng cách địa lý, khác biệt ngôn ngữ hay văn hóa. Việt Nam từng cử chuyên gia nông nghiệp, bác sĩ, giáo viên… sang Mozambique hỗ trợ phát triển; còn Mozambique luôn thể hiện tình cảm ủng hộ Việt Nam tại các diễn đàn quốc tế, đặc biệt trong những thời khắc Việt Nam còn khó khăn về kinh tế và chính trị.

Tình hữu nghị giữa hai bên được thể hiện bằng sự tôn trọng lẫn nhau, luôn tiếp cận đối phương với thái độ chân thành và cởi mở, giúp duy trì lòng tin vững chắc qua nhiều giai đoạn biến động của thế giới. Đặc biệt, nhiều thế hệ người Mozambique dành sự kính trọng và yêu mến đặc biệt đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Năm 1977, ngay khi mới giành độc lập, Tổng thống đầu tiên của Mozambique là Samora Moisés Machel đã quyết định đặt tên Bác cho một đại lộ lớn ở ngay trung tâm thủ đô Maputo. Người dân Mozambique đón nhận người Việt không như những nhà đầu tư, mà như những người bạn. Còn người Việt Nam luôn coi Mozambique là người anh em trong đại gia đình các quốc gia đang phát triển.

Trên nền tảng của đoàn kết và hữu nghị, hợp tác chính là trụ cột đưa quan hệ Việt Nam-Mozambique ngày càng đi vào chiều sâu và mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên. Trong nửa thế kỷ qua, hai nước đã có những bước phát triển vững chắc trong hợp tác trên nhiều lĩnh vực: từ chính trị, thương mại - đầu tư, quốc phòng - an ninh, tư pháp, giáo dục, y tế, nông nghiệp, viễn thông, khai khoáng… với nhiều điểm nhấn nổi bật.

Đoàn kết, hữu nghị và hợp tác không chỉ là ba "từ khóa" khái quát mối quan hệ Việt Nam-Mozambique, mà còn là ba giá trị cốt lõi đã, đang và sẽ tiếp tục dẫn đường cho chặng đường phát triển trong tương lai.

Giải bóng đá hữu nghị nhân kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mozambique. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Mozambique)

Đại sứ quán Việt Nam tại Mozambique đã và đang triển khai những hoạt động, sự kiện gì trong năm đặc biệt với quan hệ song phương?

Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao không chỉ là dịp để chúng ta cùng ôn lại quá khứ hào hùng, khăng khít, mà còn để cùng nhau viết tiếp những chương mới cho tình hữu nghị Việt Nam-Mozambique theo hướng sâu sắc, hiệu quả hơn.

Với tinh thần trân trọng quá khứ, nâng niu hiện tại và hướng tới tương lai, hai bên đã phối hợp chặt chẽ để tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm kéo dài suốt cả năm, nhằm làm sâu sắc thêm quan hệ song phương trên nhiều lĩnh vực.

Đây là dịp thuận lợi để tăng cường trao đổi đoàn các cấp, qua đó củng cố lòng tin chính trị và tạo động lực mới cho hợp tác kinh tế, văn hóa và giao lưu nhân dân. Trong thời gian qua, Mozambique đã cử hai đoàn đại biểu sang Việt Nam tham dự Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước tại TP. Hồ Chí Minh, trong đó có đoàn Chính phủ do Quốc vụ khanh phụ trách đối ngoại và cộng đồng người Mozambique ở nước ngoài, cùng đoàn cấp cao đảng FRELIMO do Tổng thư ký Chakil Aboobacar dẫn đầu.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng đã cử đoàn đại biểu do Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phạm Tất Thắng sang tham dự Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Độc lập Mozambique tại thủ đô Maputo.

Một trong những điểm nhấn sinh động trong chuỗi hoạt động là Giải bóng đá hữu nghị do Đại sứ quán Việt Nam tại Mozambique tổ chức, quy tụ bốn đội bóng đại diện cho đảng FRELIMO, Bộ Ngoại giao Mozambique, đoàn ngoại giao quốc tế và cộng đồng người Việt Nam tại sở tại. Đây không chỉ là sự kiện thể thao đơn thuần, mà là dịp ý nghĩa để tăng cường kết nối giữa các cộng đồng, lan tỏa tinh thần đoàn kết và hữu nghị chân thành giữa các quốc gia bạn bè.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đang phối hợp với Đại học Joaquim Chissano, cơ sở đào tạo hàng đầu về quan hệ quốc tế tại Mozambique, tổ chức Triển lãm ảnh “Việt Nam-Mozambique: 50 năm đoàn kết và phát triển”. Qua những bức ảnh lịch sử, triển lãm sẽ kể lại hành trình gắn bó giữa hai dân tộc, từ những bước đi đầu tiên trong hợp tác chính trị đến những thành quả trong các lĩnh vực nông nghiệp, viễn thông, y tế, và giáo dục.

Trong thời gian tới, Đại sứ quán sẽ tiếp tục phối hợp với phía bạn để tổ chức tham vấn chính trị song phương và chuỗi các hội thảo xúc tiến đầu tư vào Việt Nam, kết nối doanh nghiệp Mozambique với các cơ hội kinh doanh tại Việt Nam - một nền kinh tế đang phát triển năng động trong khu vực. Lễ kỷ niệm trọng thể cũng sẽ được tổ chức tại Maputo với sự hiện diện đông đảo của bạn bè sở tại, quốc tế và cộng đồng người.

Tôi tin rằng, sự phối hợp chặt chẽ và chân thành giữa hai nước trong các hoạt động kỷ niệm lần này chính là biểu hiện rõ nét cho quyết tâm nâng tầm mối quan hệ Việt Nam-Mozambique trong thời đại mới: hiệu quả hơn, sâu sắc hơn, và gắn bó hơn bao giờ hết.

Đại sứ Trần Thị Thu Thìn làm việc với Quốc Vụ khanh phụ trách thương mại Mozambique António Grispos, thông tin về tình hình, tiềm năng hợp tác kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Mozambique tại trụ sở Đại sứ quán Việt Nam tại Mozambique, ngày 29/5. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Mozambique)

Theo Đại sứ, các thế hệ đi sau của hai nước cần làm gì để tiếp tục “giữ lửa” tinh thần yêu nước, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi nước trong thời gian mới của chuyển đổi xanh, chuyển đổi số?

Tôi tin rằng, giữ lửa truyền thống không có nghĩa là chỉ nhìn về quá khứ, mà là tiếp nối tinh thần ấy bằng hành động cụ thể trong hiện tại và tương lai. Với bối cảnh toàn cầu đang bước vào thời kỳ chuyển đổi xanh và chuyển đổi số, thế hệ trẻ của Việt Nam và Mozambique chính là lực lượng tiên phong để đưa tinh thần yêu nước, yêu hòa bình vào công cuộc phát triển bền vững và sáng tạo.

Trước hết, các bạn trẻ cần tiếp tục nuôi dưỡng lý tưởng cống hiến - không chỉ cho đất nước mình, mà còn cho những giá trị nhân văn chung của nhân loại. Hãy học hỏi, kết nối và hành động với tâm thế của những công dân toàn cầu mang trong mình bản sắc dân tộc.

Thứ hai, các thế hệ đi sau cần tích cực tiếp cận công nghệ, tri thức mới và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, nông nghiệp thông minh, công nghệ số, y tế cộng đồng – những hướng đi then chốt cho phát triển bền vững.

Cuối cùng, trân trọng lịch sử quan hệ song phương và làm mới mối quan hệ Việt Nam-Mozambique cũng là một phần trách nhiệm của thế hệ trẻ hai nước. Những chương trình trao đổi sinh viên, hợp tác nghiên cứu, khởi nghiệp chung hay các sáng kiến cộng đồng xuyên quốc gia là những cây cầu mới cần được xây dựng, khai phá để kết nối hai dân tộc không chỉ bằng tình cảm, mà bằng hành động cụ thể.

Tôi luôn tin rằng tình hữu nghị giữa hai dân tộc sẽ được truyền lửa và thắp sáng bởi những người trẻ biết yêu thương, biết ước mơ và dám hành động vì một tương lai chung tốt đẹp hơn.

Nhận nhiệm vụ tại Mozambique, Đại sứ có ấn tượng đặc biệt gì với đất nước và con người quốc gia châu Phi này? Trong nhiệm kỳ, Đại sứ đặt ra những ưu tiên, mục tiêu gì cho tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ song phương?

Mozambique để lại trong tôi một ấn tượng đặc biệt về một đất nước giàu bản sắc, giàu tiềm năng phát triển và một khát vọng vươn lên mạnh mẽ. Mang trong mình một sự giao thoa thú vị giữa các nền văn hóa châu Phi, châu Âu và Ấn Độ Dương - thể hiện qua kiến trúc, ẩm thực, âm nhạc và cả nhịp sống thường ngày, mỗi vùng miền ở đây đều có những sắc thái riêng, tạo nên một bức tranh văn hóa đa dạng và đầy màu sắc.

Tôi cảm nhận rõ rằng Mozambique đang đứng trước ngưỡng cửa của sự chuyển mình. Với vẻ đẹp hoang sơ, bờ biển dài, tài nguyên thiên nhiên phong phú, vị trí địa lý chiến lược, cùng với quyết tâm của Chính phủ và người dân, quốc gia xinh đẹp bên bờ Ấn Độ Dương này có nhiều điều kiện thuận lợi để bứt phá trong tương lai gần, không chỉ trong các lĩnh vực truyền thống như nông nghiệp, khai khoáng, mà còn trong các ngành mới như năng lượng tái tạo, công nghệ thông tin và du lịch sinh thái.

Điều làm tôi đặc biệt tin tưởng vào tương lai của Mozambique chính là thế hệ trẻ. Họ năng động, cởi mở và có khát vọng học hỏi rất lớn. Tôi từng gặp nhiều sinh viên Mozambique đam mê nghiên cứu, thích tìm hiểu về Việt Nam và thế giới, mang tinh thần cầu tiến và trách nhiệm với cộng đồng. Nhiều bạn trẻ sẵn sàng dấn thân vào khởi nghiệp, vào các dự án xã hội hoặc trở về quê nhà sau khi du học tại các nước, trong đó có Việt Nam, để cống hiến cho cộng đồng. Đó là một thế hệ mang trong mình không chỉ khát vọng cá nhân, mà còn là ý chí xây dựng đất nước.

Trong nhiệm kỳ của mình, ưu tiên của tôi là làm sâu sắc hơn nữa quan hệ song phương trong giai đoạn tới trên cơ sở tiếp tục phát huy những kết quả tốt đẹp đã đạt được thời gian qua, đồng thời tìm kiếm, triển khai nhiều cơ hội hợp tác mới trên cơ sở vì lợi ích của nhân dân hai nước và hòa bình, hợp tác, phát triển của hai khu vực và trên thế giới.

Về hợp tác chính trị và hợp tác kênh đảng, quốc hội, tôi cho rằng cần tiếp tục đẩy mạnh trao đổi đoàn cấp cao và các cấp để tăng cường hiểu biết, củng cố lòng tin chính trị và định hướng chiến lược cho hợp tác song phương, thúc đẩy ký kết các bản ghi nhớ, tuyên bố chung để tạo cơ sở pháp lý triển khai hợp tác trên các lĩnh vực tiềm năng cụ thể.

Về hợp tác thương mại - đầu tư, tôi sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của Việt Nam và Mozambique để tạo điều kiện để các doanh nghiệp hai bên kết nối, tìm hiểu thị trường, tìm kiếm cơ hội đầu tư, kinh doanh trong các lĩnh vực tiềm năng, thế mạnh có thể bổ trợ, hỗ trợ lẫn nhau, đặc biệt là về nông nghiệp, nuôi trồng thủy hải sản, viễn thông, chuyển đổi số, năng lượng và khoáng sản.

Trong các lĩnh vực khác như quốc phòng - an ninh, giáo dục, y tế, nông nghiệp, hai bên sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả, thực chất trên cơ sở các Hiệp định hợp tác, Bản ghi nhớ đã ký kết.

Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, trên cơ sở lợi thế, tiềm năng, nhu cầu và nền tảng quan hệ song phương hiện có, với quyết tâm và nỗ lực chung của hai đảng, hai nước và nhân dân hai nước, quan hệ hợp tác chính trị, kinh tế - thương mại, đầu tư giữa, giao lưu nhân dân giữa hai nước sẽ tiếp tục đạt thêm nhiều thành tựu mới trong giai đoạn tới.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!

"Đoàn kết, hữu nghị và hợp tác không chỉ là ba 'từ khóa' khái quát mối quan hệ Việt Nam-Mozambique trong 50 năm qua, mà còn là ba giá trị cốt lõi đã, đang và sẽ tiếp tục dẫn đường cho chặng đường phát triển trong tương lai."(Đại sứ Trần Thị Thu Thìn)

Chủ tịch Quốc hội Mozambique Margarida Talapa và Đại sứ Trần Thị Thu Thìn cùng các đại biểu, tại trụ sở Quốc hội Cộng hòa Mozambique, ngày 6/5.

(thực hiện)

Thu Trang

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/dai-su-tran-thi-thu-thin-viet-nam-va-mozambique-hai-nguoi-ban-tri-ky-dong-dieu-trong-khat-vong-vuon-len-318838.html