Trong thắng lợi lịch sử ấy, trận tiến công giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột không chỉ là đòn phủ đầu đối với chính quyền và quân đội ngụy Sài Gòn, mà còn là sự thể hiện tầm cao của bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam. Đó là bởi trong Chiến dịch Tây Nguyên, ta đã tổ chức và thực hiện thắng lợi 3 trận then chốt. Trong đó, trận đánh vào thị xã Buôn Ma Thuột là trận then chốt mở đầu, đồng thời, cũng là trận then chốt quyết định.
Đại tá, PGS, TS Nguyễn Văn Sáu phát biểu tham luận tại hội thảo.
Trong 48 ngày đêm chuẩn bị trực tiếp cho Chiến dịch, Bộ tư lệnh Chiến dịch và các đơn vị đã tập trung mọi nỗ lực, dành phần lớn thời gian (hơn 2/3 thời gian) chuẩn bị chu đáo, chủ động, tích cực, toàn diện. Trong hạ quyết tâm và lập kế hoạch chiến dịch, đều lấy trận Buôn Ma Thuột làm nội dung trung tâm. Khi thực hành Chiến dịch, Bộ tư lệnh đã trực tiếp chỉ huy, điều hành trận đánh, từ việc chỉ huy bộ đội cơ động triển khai, đến sử dụng hỏa lực chuẩn bị và thực hành đột phá của các cụm đột kích... và theo dõi sát sao trong mọi diễn biến của trận đánh.
Chỉ sau 33 giờ thực hành tiến công, trận then chốt quyết định đã giành thắng lợi giòn giã. Đó là thắng lợi của nghệ thuật tổ chức chuẩn bị chu đáo và chính xác; của nghệ thuật tổ chức, điều hành linh hoạt và sáng tạo của Bộ tư lệnh và cơ quan Chiến dịch.
Trận then chốt thứ hai đã đánh bại hoàn toàn ý định phản đột kích của địch nhằm chiếm lại thị xã Buôn Ma Thuột, có tác dụng rất quan trọng thúc đẩy nhanh tốc độ phát triển của chiến dịch, dồn quân địch lâm vào tình thế vô cùng khốn quẫn, buộc chúng phải quyết định rút chạy khỏi Tây Nguyên, tạo ra sự phát triển đột biến về chiến dịch và đi đến phá vỡ về chiến lược.
Những kinh nghiệm được đúc kết từ Chiến thắng Buôn Ma Thuột 50 năm về trước cần được chắt lọc, vận dụng sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hôm nay và mai sau cũng như trong công cuộc xây dựng, phát triển Tây Nguyên giàu mạnh, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng cường thịnh.
NGUYỄN ANH SƠN (lược ghi)