Đắk Lắk: Ngành cà phê với nỗi lo thiếu nhân lực chất lượng cao

4 giờ trướcBài gốc

“Khát” nhân lực

Đắk Lắk hiện có trên 214.000 ha cà phê, chiếm khoảng 30% diện tích cả nước. Nền tảng của ngành cà phê địa phương chủ yếu vẫn dựa vào các nông hộ nhỏ lẻ, lực lượng lao động là thành viên trong gia đình, canh tác dựa trên kinh nghiệm. Lực lượng này có ưu điểm là cần cù và gắn bó với cây cà phê nhưng lại bộc lộ nhiều hạn chế trong bối cảnh mới.

Các bạn trẻ yêu thích cà phê tham gia khóa học thử, nếm cà phê.

Ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột cho rằng: “Chúng ta có một nguồn nhân lực tương đối dồi dào về nền tảng kiến thức thực hành phổ thông. Tuy nhiên, thực tế đáng lo ngại là lực lượng lao động tại các vườn cà phê đang ngày một lớn tuổi, khó khăn trong việc tiếp cận khoa học, công nghệ. Trong khi thế hệ trẻ có trình độ và sự năng động thì không còn mặn mà với công việc vất vả, thu nhập bấp bênh. Điều này dẫn đến sự thiếu hụt nhân lực chất lượng cao không chỉ ở khâu sản xuất mà còn lan rộng ra toàn bộ chuỗi giá trị, tạo ra một khoảng trống lớn kìm hãm sự phát triển".

Thế hệ trẻ có trình độ và sự năng động nhưng không mấy mặn mà với công việc vất vả, thu nhập bấp bênh từ ngành nghề cà phê.

Cũng theo ông Minh, việc đào tạo nguồn nhân lực cho ngành cà phê đang bị lệch pha. Hiện nay, các quy trình canh tác bền vững được cập nhật và đào tạo cho nông dân rất nhanh chóng, trong khi các công đoạn sau thu hoạch lại bị bỏ ngỏ. Đơn cử như khâu chế biến, ngành hàng đang thiếu trầm trọng các chuyên gia, lao động tay nghề cao có khả năng làm chủ kỹ thuật chế biến sâu để tạo ra dòng cà phê chất lượng cao, cà phê đặc sản. Ngành cà phê thiếu những nhà phát triển thị trường, chuyên gia marketing có khả năng xây dựng thương hiệu, kể câu chuyện hấp dẫn về hạt cà phê Việt Nam để chủ động hơn về giá bán và không phải phụ thuộc vào các kênh trung gian...

Các bạn trẻ tham gia cuộc thi rang xay, pha chế cà phê tổ chức tại Đắk Lắk.

Còn theo ông Lê Đình Tư, Giám đốc Công ty TNHH MTV Minudo Farm-care (phường Buôn Ma Thuột), chế biến sâu được xác định là chìa khóa để nâng tầm giá trị hạt cà phê Việt Nam, chuyển từ xuất khẩu thô sang các sản phẩm có thương hiệu. Tuy nhiên, đội ngũ nhân sự từ kỹ thuật viên vận hành máy móc hiện đại, chuyên gia thử nếm, đến nhân sự phát triển sản phẩm... đều đang khan hiếm.

Bài toán về đào tạo nghề

Thực tế cho thấy, nhiều hợp tác xã và doanh nghiệp trong ngành cà phê đang đối mặt với bài toán thiếu hụt nhân lực đã qua đào tạo, đặc biệt là nhân sự có khả năng ứng dụng công nghệ số vào chuỗi giá trị từ quản lý, sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm. Để giải quyết vấn đề này, các doanh nghiệp mong muốn tăng cường kết nối với các trường đại học nhằm tìm kiếm những ứng viên không chỉ có trình độ chuyên môn cao mà còn sở hữu kỹ năng thực tế và tư duy sáng tạo.

Để có nguồn nhân lực chất lượng cao, doanh nghiệp phải đầu tư chi phí, thời gian để đào tạo.

"Chúng tôi luôn trong tình trạng phải tìm kiếm nguồn nhân lực phục vụ công việc chế biến sâu. Khi tuyển dụng được, công ty cũng phải đầu tư rất nhiều thời gian và chi phí đào tạo họ một cách bài bản để đáp ứng tốt yêu cầu công việc của doanh nghiệp", ông Lê Đình Tư, Giám đốc Công ty TNHH MTV Minudo Farm-care chia sẻ.

Theo Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk có lợi thế về vùng nguyên liệu nhưng nếu chỉ tập trung vào xuất khẩu nguyên liệu thì lợi nhuận sẽ không cao. Vì vậy, trong chuỗi cung ứng, ngoài những người nông dân giỏi, ngành hàng cà phê còn cần một đội ngũ nhân công, kỹ thuật viên lành nghề. Tuy nhiên, hiện nay, các lớp đào tạo chuyên sâu về đánh giá cảm quan, rang xay, chế biến chủ yếu do các đơn vị tư nhân thực hiện, với chi phí rất cao. Chính vì vậy, việc hình thành các trung tâm, khoa đào tạo chuyên ngành về cà phê một cách thực chất, gắn liền với thực tiễn sản xuất là yêu cầu cấp bách.

Với việc UBND tỉnh Đắk Lắk ban hành Kế hoạch đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn được kỳ vọng là lời giải cho bài toán nhân lực của ngành cà phê.

Mới đây, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn năm 2025, được kỳ vọng sẽ là lời giải căn cơ cho bài toán nhân lực. Mục tiêu của kế hoạch là hình thành đội ngũ nông dân chuyên nghiệp; đào tạo nhân lực chất lượng cao phục vụ sản xuất nông nghiệp thông minh, nông nghiệp sinh thái, hữu cơ và chuyển đổi số trong nông nghiệp. Đặc biệt, chương trình đào tạo nghề giám đốc hợp tác xã nông nghiệp nhằm cung cấp kỹ năng điều hành, quản lý hợp tác xã phát triển hiệu quả, bền vững… được kỳ vọng sẽ là bước đi cụ thể để giải quyết vấn đề hạn chế trong khâu kết nối thị trường.

Văn Lệ

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/dak-lak-nganh-ca-phe-voi-noi-lo-thieu-nhan-luc-chat-luong-cao-10387538.html