Đảm bảo quyền lợi chính đáng của người có đất bị thu hồi

một giờ trướcBài gốc

Qua thảo luận, các đại biểu khẳng định, việc xây dựng và ban hành Nghị quyết là vô cùng cần thiết. Bởi, trong quá trình thi hành Luật Đất đai năm 2024, nhiều điểm nghẽn mới đã phát sinh trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, xác định giá đất, giao đất - cho thuê đất, khiến nhiều dự án đầu tư công và đầu tư tư nhân bị đình trệ.

Bên cạnh đó, nhiều địa phương lúng túng trong triển khai do chưa có cơ chế thống nhất để xử lý các tình huống chuyển tiếp, chưa có hướng dẫn cụ thể đối với các vướng mắc trong tính tiền bồi thường, triển khai tái định cư, hay trong việc xác định giá đất theo bảng giá đất và hệ số điều chỉnh.

Dự thảo Nghị quyết bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng đối với trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đã hết thời hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận hoặc hết thời gian gia hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận mà đã thỏa thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất thì HĐND cấp tỉnh xem xét, thông qua việc thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư.

Quan tâm vấn đề này, nhiều Đại biểu bày tỏ tán thành với phương án quy định: “Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với điện tích đất còn lại áp dụng như trường hợp Nhà nước thu hồi đất quy định tại Điều 78, Điều 79 Luật Đất đai và điểm a, điểm c khoản 2 Điều này.

Trường hợp tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ được nhận theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tính trên một đơn vị diện tích đất thấp hơn trung bình của giá đất đã thỏa thuận thì người có đất thu hồi được nhận thêm số tiền còn thiếu so với mức trung bình đó. Nhà đầu tư phải trả số tiền chênh lệch giữa số tiền tính theo mức trung bình của giá đất đã thỏa thuận và số tiền bồi thường, hỗ trợ trong phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; số tiền chênh lệch này được tính vào chi phí đầu tư của dự án”.

Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà (Đoàn Bắc Ninh) cho rằng, quy định như phương án trên sẽ đảm bảo quyền lợi chính đáng của người có đất bị thu hồi trong trường hợp dự án đã thỏa thuận được trên 75% diện tích đất.

“Việc bổ sung cơ chế thanh toán phần chênh lệch giúp người dân nhận được mức bồi thường không thấp hơn mặt bằng giá đã thỏa thuận, bảo đảm sự công bằng, hạn chế khiếu nại và phù hợp với bản chất cơ chế tự thỏa thuận khi thu hồi phần diện tích còn lại. Phần chênh lệch do nhà đầu tư chi trả và được tính vào chi phí dự án, không làm tăng gánh nặng ngân sách”, Đại biểu chỉ rõ.

Tán thành với phương án này, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn TP Hải Phòng) nhận định, đây là phương án có sự hài hòa hơn giữa lợi ích của Nhà nước, người có đất bị thu hồi và chủ đầu tư; đồng thời đảm bảo sự công bằng trong thu hồi đất giữa những hộ dân trong cùng khu vực, bảo đảm người dân thuộc phần diện tích còn lại được hưởng mức bồi thường không thấp hơn mặt bằng giá trung bình đã thỏa thuận với các hộ dân đã hoàn thành việc thu hồi đất trước đó.

Theo Đại biểu, điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi chính đáng của người bị thu hồi đất mà còn giảm thiểu nguy cơ phát sinh tranh chấp, khiếu kiện trong quá trình thu hồi đất, tránh được việc lợi dụng chính sách để trục lợi của chủ đầu tư.

Trong khi đó, Đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy (Đoàn Gia Lai) lại đề nghị Ban soạn thảo cần làm rõ căn cứ xác định tỷ lệ 75% và quy định dự án áp dụng theo quy định này.

“Về bản chất các dự án sẽ khác nhau về quy mô, diện tích, vì vậy Ban soạn thảo cần làm rõ ý nghĩa trong điều, khoản này nhằm đảm bảo sự ổn định về mặt xã hội, an ninh, trật tự tại địa phương, nhất là sự đồng thuận của người dân tại địa phương đối với sự phát triển chung”, Đại biểu nói.

Theo Đại biểu, thực tiễn, sau khi thu hồi đất chúng ta quan tâm không chỉ là 75% đồng thuận mà kể cả 25% tỷ lệ không đồng thuận, vì tỷ lệ này cũng tiềm ẩn những vấn đề dễ gây bất ổn về mặt xã hội, về mặt an ninh, trật tự tại địa phương, tỷ lệ khiếu nại, khiếu kiện các quyết định, hành vi hành chính liên quan đến đất đai.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cũng nhấn mạnh, khi ban hành Nghị quyết này, cần đặc biệt lưu ý rà soát từng nội dung, đánh giá tác động kỹ lưỡng, dự liệu các tình huống phát sinh trên thực tế.

“Mỗi quy định đưa ra phải rõ ràng, khả thi, dễ áp dụng và thực sự giải quyết được vấn đề đang tồn tại để khi Nghị quyết được triển khai thực hiện có thể khơi thông các điểm nghẽn, tránh để xảy ra tình trạng quy định với mục tiêu tháo gỡ khó khăn trên văn bản nhưng thực tế lại tạo vướng mắc trong thực thi”, Đại biểu nói.

Tường Minh

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/dam-bao-quyen-loi-chinh-dang-cua-nguoi-co-dat-bi-thu-hoi.html