Trong năm 2024, CTCP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc (Đạm Hà Bắc, mã ck: DHB) ghi nhận lợi nhuận sau thuế chỉ đạt gần 7 tỷ đồng, giảm mạnh so với mức lãi 858 tỷ đồng của năm 2023; doanh thu đạt 4.440 tỷ đồng, tăng nhẹ so với cùng kỳ, nhưng lợi nhuận Công ty lại chứng kiến sự suy giảm đáng kể.
Mặc dù có lợi nhuận trong năm 2024, Đạm Hà Bắc vẫn đang phải đối mặt với tình trạng lỗ lũy kế lên tới 2.100 tỷ đồng, tính đến cuối năm. Vốn chủ sở hữu chỉ còn 618 tỷ đồng, trong khi vốn góp của chủ sở hữu lên tới 2.722 tỷ đồng.
Đạm Hà Bắc cho biết, nguyên nhân dẫn đến sự giảm sút lợi nhuận là do tổng thu nhập khác chỉ đạt 249 tỷ đồng, giảm mạnh so với mức 1.804 tỷ đồng của năm 2023. Phần lớn sự sụt giảm này xuất phát từ việc thu nhập chi phí lãi vay được xóa, giảm mạnh do chính sách giảm lãi suất của năm 2024. Đây là khoản thu nhập từ đề án tái cơ cấu các khoản nợ vay đầu tư của Công ty tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB).
Một điểm sáng trong BCTC 2024 của Đạm Hà Bắc là chi phí tài chính đã giảm mạnh, từ 690 tỷ đồng xuống còn 273 tỷ đồng, trong đó chi phí lãi vay đã giảm đến 68%, từ mức 690 tỷ đồng xuống còn 202 tỷ đồng.
Tuy nhiên, Công ty vẫn đang phải đối mặt với một gánh nặng nợ nần khổng lồ. Tổng nợ phải trả của Đạm Hà Bắc tính đến cuối năm 2024 lên tới hơn 5.600 tỷ đồng, trong đó nợ vay tài chính ngắn hạn là 415 tỷ đồng và nợ vay tài chính dài hạn là 2.370 tỷ đồng. Tổng vay tài chính (bao gồm cả ngắn và dài hạn) đạt 2.785 tỷ đồng, gấp 4,5 lần vốn chủ sở hữu.
Chủ nợ lớn nhất của Đạm Hà Bắc hiện là Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank - CTG) chi nhánh Bắc Giang cùng các ngân hàng đồng tài trợ, với tổng dư nợ 1.600 tỷ đồng, trong đó nợ dài hạn là 1.299 tỷ đồng. Khoản vay dài hạn này (tương đương 192 triệu USD) có kỳ hạn đến năm 2031, với lãi suất 6%/năm, được sử dụng để đầu tư mở rộng Nhà máy Phân đạm Hà Bắc.
Ngoài VietinBank, Đạm Hà Bắc còn đang vay dài hạn từ Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB), chi nhánh khu vực Bắc Đông Bắc, với dư nợ lên đến 1.070 tỷ đồng, kỳ hạn đến năm 2031 và lãi suất 8,55%/năm. Đây cũng là khoản vay dùng để đầu tư mở rộng nhà máy.
Bên cạnh đó, Công ty không chỉ phải trả nợ gốc mà còn phải đối mặt với khoản lãi vay phải trả dài hạn lên tới 2.085 tỷ đồng, trong đó riêng khoản lãi phải trả cho VDB chiếm tới 2.015 tỷ đồng. Khoản lãi này đã được cơ cấu lại thời gian thanh toán theo hợp đồng sửa đổi, bổ sung ký ngày 21/12/2023.
Đạm Hà Bắc hiện đang dựa vào một số nguồn tài chính chính yếu để đối mặt với áp lực trả nợ, bao gồm 382 tỷ đồng tiền mặt và các khoản tương đương tiền, cùng 48 tỷ đồng tiền gửi kỳ hạn dưới 1 năm tại ngân hàng.
Ngoài ra, hàng tồn kho của Công ty đến cuối năm 2024 đạt hơn 539 tỷ đồng, giảm gần 70 tỷ đồng so với đầu năm. Các khoản phải thu ngắn hạn của Đạm Hà Bắc hơn 247 tỷ đồng, trong đó đã trích lập dự phòng hơn 5 tỷ đồng cho các khoản khó thu hồi.
Đoàn Chi