Niềm vui gắn với trách nhiệm
P.V: Nhiều năm nay, giải thưởng "Tuổi trẻ sáng tạo" của Trung ương Đoàn đã trở thành mục tiêu, động lực của tuổi trẻ cả nước nói chung, Quảng Trị nói riêng. Cảm xúc của 2 bạn như thế nào khi đoạt giải thưởng này?
- Ngọc Trí: Tôi rất bất ngờ và xúc động. Với tôi, không chỉ một tấm bằng khen, giải thưởng này là lời khẳng định: “Dù ở điều kiện nào, tuổi trẻ Quảng Trị cũng hoàn toàn có thể tạo ra những giá trị khoa học mang tầm quốc gia”. Tôi vui vì nỗ lực của mình được ghi nhận.
- Hoàng Vũ: Với tôi, giải thưởng này là dấu mốc đặc biệt trong quãng đời sinh viên. Nó là sự khích lệ lớn lao dành cho nỗ lực của tôi. Giải thưởng không chỉ là niềm vinh dự cá nhân mà còn là động lực để tôi tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu.
P.V: Niềm vui đó đi kèm với trách nhiệm mới nào?
- Ngọc Trí: Hơn cả niềm vui cá nhân, giải thưởng này là trách nhiệm mới: Nhắc nhủ tôi không được ngủ quên trên chiến thắng mà phải nỗ lực hơn.
- Hoàng Vũ: Tôi có cùng suy nghĩ với anh Trí. Là người con Quảng Trị, tôi càng cảm nhận rõ trách nhiệm của mình: “Phải biến niềm tự hào này thành nguồn năng lượng để tiếp tục cống hiến cho quê hương”.
Bạn Lê Ngọc Trí nhận giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” của Trung ương Đoàn - Ảnh: Q.H
Góp sức trẻ bằng sáng kiến
P.V: Giải thưởng hôm nay là kết quả của sự nỗ lực không ngừng, đề nghị 2 bạn chia sẻ về quá trình này?
- Ngọc Trí: Quá trình của tôi bắt đầu từ sự tò mò, được dưỡng nuôi bằng sự kiên trì và hoàn thiện qua những thất bại. Tôi không phải là người tài giỏi, nhưng luôn cố gắng làm hết khả năng theo công thức: Thử-sai-sửa và hoàn thiện từng ngày. Chính việc không ngại bắt đầu từ điều nhỏ nhất đã giúp tôi làm nên thành công.
- Hoàng Vũ: Với tôi, hành trình này bắt đầu ngay từ khi bước chân vào Trường Đại học Quảng Bình. Ở đây, tôi được trải nghiệm, học tập, truyền cảm hứng từ nhiều cán bộ, giảng viên và bạn bè. Tôi tìm thấy niềm vui trên trang sách, trong mỗi ý tưởng, dự án. Vì thế, tôi luôn học tập, sáng tạo mỗi ngày.
P.V: Trong hành trình học tập, sáng tạo đó, sáng kiến nào mà các bạn dành nhiều tâm sức nhất?
- Ngọc Trí: Sáng kiến mà tôi tâm đắc nhất cũng chính là giải pháp đoạt giải lần này: “Chế phẩm sinh học từ Chitosan kết hợp tổ hợp vi sinh vật có ích nhằm phòng trừ bệnh hại cây lúa theo hướng bền vững”. Điểm đặc biệt của sáng kiến nằm ở tính “bản địa” và “tuần hoàn”. Thay vì dùng thuốc bảo vệ thực vật độc hại, tôi sử dụng các chủng vi sinh vật có lợi ngay tại địa phương kết hợp với Chitosan. Giải pháp này không chỉ giúp bà con trị bệnh cho lúa hiệu quả, bảo vệ sức khỏe người nông dân mà còn góp phần trả lại sự trong lành cho đất.
- Hoàng Vũ: Sáng kiến tâm đắc nhất của tôi là dự án Lào Mall, được thực hiện cùng nhóm bạn. Sản phẩm này nhằm tạo ra môi trường giao dịch hiện đại, an toàn và phù hợp với nhu cầu người dân Lào. Lào Mall không chỉ hỗ trợ mua-bán trực tuyến, mà còn hướng tới kết nối chuỗi vận chuyển xuyên biên giới Việt-Lào, giải quyết sự bất tiện khi người dân Lào không thể nhận hàng trực tiếp từ các sàn thương mại điện tử của Việt Nam.
Bạn Nguyễn Hoàng Vũ (phải) vẫn từng ngày miệt mài nghiên cứu, sáng tạo để cho ra đời những dự án hay - Ảnh: Q.H
P.V: Các bạn đã vượt qua khó khăn gì để biến ý tưởng thành hiện thực?
- Ngọc Trí: Khó khăn của tôi không chỉ nằm ở quá trình nghiên cứu, thử nghiệm, mà còn ở việc thay đổi thói quen canh tác. Phần lớn người dân hễ thấy sâu bệnh trên lúa là nghĩ phải “đánh nhanh, thắng nhanh”. Làm sinh học lại khác, cần “mưa dầm thấm lâu”, phòng bệnh hơn chữa bệnh... Thay đổi thói quen đã ăn sâu, thuyết phục bà con hy sinh cái “lợi trước mắt” để chọn sự an toàn, lâu dài không hề dễ.
- Hoàng Vũ: Tôi cũng đối mặt với nhiều khó khăn, nhất là về mặt chuyên môn và điều kiện thực tế. Khó khăn đầu tiên là thiếu kinh nghiệm và kiến thức thực tiễn. Thứ hai là hạn chế về nguồn lực. Trong quá trình biến ý tưởng thành hiện thực, nhóm còn phải tìm hiểu rất kỹ, nắm vững quy định giữa 2 quốc gia.
Lan tỏa ngọn lửa sáng tạo
P.V: Đều là những người giàu ý tưởng, không ngừng đổi mới, sáng tạo, các bạn đã và đang làm gì để sáng kiến của mình đi vào cuộc sống?
- Ngọc Trí: Một sáng kiến chỉ nằm trên giấy hay trong tủ kính là một sáng kiến “chết”. Vì vậy, tôi luôn nỗ lực đưa sáng kiến của mình vào cuộc sống, phục vụ người dân tốt hơn. Đơn cử, ngay sau giải thưởng này, tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện, giúp giải pháp trở nên hiệu quả hơn, phù hợp với nhiều vùng sinh thái. Tôi cũng sẽ mở rộng mô hình trình diễn, tăng cường tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho bà con.
- Hoàng Vũ: Tôi không cho phép mình dừng một ý tưởng, sáng kiến lại khi chỉ mới đạt thành công ban đầu. Với dự án Lào Mall, tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện dựa trên phản hồi thực tế của người dùng. Tôi cũng sẽ chủ động kết nối với doanh nghiệp, đơn vị vận chuyển và tổ chức đoàn, hội 2 nước để phối hợp triển khai mô hình.
Lê Ngọc Trí (SN 1995): Từng 2 lần tham gia Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu; đoạt giải Ba hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ X, Giải khuyến khích Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ XI…
Nguyễn Hoàng Vũ (SN 2004): Đoạt giải Ba cuộc thi Khởi nghiệp sáng tạo lần thứ III do Tỉnh đoàn tổ chức; từng đoạt nhiều giải Nhất, Nhì tại cuộc thi sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp, sinh viên nghiên cứu khoa học… do Trường đại học Quảng Bình tổ chức; được trao tặng danh hiệu “Sinh viên 5 tốt”…
P.V: Theo 2 bạn, cần làm gì để phát huy cao nhất tinh thần sáng tạo của tuổi trẻ?
- Ngọc Trí: Trước tiên, các bạn trẻ đừng ngại ý tưởng của mình là nhỏ bé hay điên rồ. Hãy cứ dám nghĩ, dám làm và dám sai. Sáng tạo không nhất thiết phải là phát minh ra tàu vũ trụ mà đôi khi chỉ là cải tiến một công cụ lao động đơn giản. Bên cạnh đó, tôi mong muốn có thêm nhiều sân chơi, nhiều quỹ hỗ trợ khởi nghiệp và các “vườn ươm” sáng tạo, thực chất hơn nữa. Khi ý tưởng được chắp cánh bằng nguồn lực, chắc chắn bản đồ sáng tạo của Việt Nam sẽ có thêm nhiều dấu ấn của người trẻ.
- Hoàng Vũ: Trong trường học, tôi nhận thấy, để phát huy cao nhất tinh thần sáng tạo của tuổi trẻ cần có sự chung tay từ học sinh, sinh viên, nhà trường và nhà tài trợ. Cũng như anh Trí, tôi cho rằng, người trẻ cần có sự tò mò, dám nghĩ, dám làm, không ngại thử thách, thất bại. Thiết nghĩ sẽ rất tuyệt vời nếu xây dựng được văn hóa sáng tạo không chỉ trong học đường mà lan tỏa ra cuộc sống để các bạn trẻ được khuyến khích, chia sẻ ý tưởng, hợp tác, học hỏi lẫn nhau.
P.V: Xin cảm ơn 2 bạn!
Quang Hiệp (thực hiện)