Đàm phán Mỹ - Trung về TikTok:'Mô hình quản lý doanh nghiệp xuyên biên giới

7 giờ trướcBài gốc

Một cuộc tuần hành ở Washington D.C yêu cầu duy trì TikTok hoạt động tại Mỹ. Ảnh: NBC News

Với tầm ảnh hưởng lớn về mặt truyền thông và dữ liệu, TikTok (thuộc ByteDance của Trung Quốc) không chỉ dừng lại ở vấn đề doanh nghiệp mà được xem như một trong những lá bài quan trọng trong cuộc chơi an ninh quốc gia, quyền riêng tư và ảnh hưởng số.

Nền tảng này cũng trở thành biểu tượng của cuộc đối đầu địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc, nhất là sau khi Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu ByteDance bán tài sản tại Mỹ trong 90 ngày hoặc TikTok sẽ bị cấm tại Mỹ. Trong tuần này, cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra những tín hiệu rõ hơn về hướng giải quyết. Tổng thống Mỹ cho biết, hai nhà lãnh đạo đã “chấp thuận thỏa thuận TikTok” và sẽ gặp trực tiếp trong khoảng 6 tuần tới tại một sự kiện quốc tế, dự kiến là Hội nghị cấp cao APEC 2025 tại Hàn Quốc.

Truyền thông quốc tế dẫn nguồn tin từ Nhà Trắng cho biết thêm, phía Mỹ sẽ kiểm soát thuật toán của TikTok cho người dùng và có 6/7 ghế trong Ban giám sát TikTok tại nước này. ByteDance nắm dưới 20% cổ phần, còn Oracle được nhắc tới như đơn vị chịu trách nhiệm về dữ liệu người dùng Mỹ và bảo mật. Ngoài ra, hạn chót để ByteDance bán TikTok hoặc thay đổi cấu trúc hoạt động được lui lại đến ngày 16-12-2025. Tổng thống Donald Trump cũng cho biết sẽ sớm công bố việc liệu Chính phủ Mỹ có kiểm soát một ghế trong hội đồng quản trị TikTok ở xứ Cờ hoa hay không. Ông chủ Nhà Trắng cũng đề cập đến khả năng Washington sẽ thu một khoản phí - có thể lên tới nhiều tỷ USD theo Wall Street Journal - vì đã làm trung gian cho một thỏa thuận nhằm duy trì hoạt động của TikTok tại Mỹ.

Trong khi đó, Trung Quốc phản hồi khá dè dặt. Bộ Ngoại giao nước này cho biết, các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục dựa trên “quy tắc thị trường” và yêu cầu môi trường kinh doanh phải công bằng với các công ty Trung Quốc. Bắc Kinh cũng bày tỏ ủng hộ việc doanh nghiệp được tự do đàm phán trong khuôn khổ pháp luật Trung Quốc và nhấn mạnh rằng, Mỹ không nên áp đặt các biện pháp đơn phương làm ảnh hưởng tới quyền lợi của các công ty nước này.

Về phần mình, ByteDance trong bài đăng trên WeChat (tiếng Trung) khẳng định sẽ thực hiện tiến trình giữ TikTok hoạt động tại Mỹ “theo yêu cầu của luật pháp Trung Quốc”. Trong tuyên bố tiếng Anh trên mạng xã hội X, doanh nghiệp này cảm ơn lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc đã quan tâm đến TikTok, đồng thời khẳng định sẽ “tuân thủ các luật áp dụng để bảo đảm TikTok vẫn phục vụ được người dùng Mỹ”. Giới quan sát đánh giá, cụm từ “các luật áp dụng” thay vì luật pháp của một nước cụ thể cho thấy nỗ lực của ByteDance trong việc cân bằng yêu cầu của Washington và Bắc Kinh.

Nhìn về tương lai, giới quan sát kỳ vọng thương vụ về TikTok có thể được "chốt" trong vài tuần tới. Trong kịch bản tối ưu, các bên đạt được thỏa thuận rõ ràng về kiểm soát thuật toán đồng thời lưu trữ dữ liệu trong Mỹ và phần lớn kiểm soát quyết định điều hành bởi người Mỹ. Al Jazeera dự báo, nếu thỏa thuận hoàn tất trước APEC 2025 (tháng 10 tới), TikTok có thể giữ 90% người dùng Mỹ, với doanh thu quảng cáo phục hồi lên tới 10,5 tỷ USD năm 2025. Song, nếu đàm phán thất bại, lệnh cấm sẽ quay lại từ ngày 16-12-2025, có thể gây thiệt hại trong doanh thu toàn cầu.

Tuy nhiên, cũng có không ít rủi ro khi Trung Quốc yêu cầu các điều khoản trong thỏa thuận không vi phạm Luật Xuất khẩu công nghệ, Luật về kiểm soát dữ liệu và các quy định nội địa khác. Điều này, kết hợp với những tranh chấp phát sinh liên quan tới quyền sở hữu trí tuệ hay bản quyền công nghệ có thể làm chậm việc thực thi thỏa thuận. Dù theo hướng đi nào, thỏa thuận về TikTok tại Mỹ một khi hoàn tất sẽ hình thành hình mẫu quan trọng cho các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn... Cụ thể, họ có thể phải cổ phần, chuyển thuật toán, lưu trữ dữ liệu trong nước, chịu sự kiểm soát của chính quyền địa phương... Nhiều quốc gia cũng có thể học tập cách làm của Mỹ trong tương lai.

Cuộc đàm phán về TikTok cho thấy, thế giới đang bước vào một giai đoạn mới, khi các chính phủ dành sự quan tâm cho các doanh nghiệp sở hữu dữ liệu lớn nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia và quyền lợi người dân. Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp sẽ phải điều chỉnh để đáp ứng các tiêu chuẩn an ninh, bảo đảm minh bạch và phù hợp quy định sở tại.

Hoàng Linh (theo The Guardian, CNA, Wired)

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/dam-phan-my-trung-ve-tiktok-mo-hinh-quan-ly-doanh-nghiep-xuyen-bien-gioi-716848.html