Đàm phán Nga - Ukraine:Mỹ, EU cân nhắc các phương án an ninh, Nga yêu cầu phi quân sự

5 giờ trướcBài gốc

Ukraine sốt ruột

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, phát biểu tại Kiev ngày 21/8, nhấn mạnh ông muốn có một “sự hiểu rõ ràng” về những gì các đồng minh phương Tây sẵn sàng cung cấp trong vòng 7 đến 10 ngày. “Chúng tôi cần biết đâu là cam kết thực sự, không chỉ trên giấy tờ”, ông nói, ngay sau khi Nga mở cuộc không kích lớn nhất từ đầu năm đến nay vào nhiều thành phố Ukraine.

Nhiều khả năng lực lượng liên quân sẽ được triển khai ở Ukraine. Ảnh: IISS

Ông Zelensky cho biết, một khi Kiev hiểu rõ hơn về những biện pháp bảo vệ mà các đồng minh sẵn sàng cung cấp, ông sẽ sẵn sàng gặp ông Putin. Và nếu ông Putin không sẵn sàng gặp, ông "muốn thấy phản ứng mạnh mẽ từ Mỹ". “Vẫn chưa có tín hiệu nào từ Moscow cho thấy họ thực sự có ý định tham gia đàm phán thực chất để chấm dứt cuộc chiến này”, ông Zelensky nói tại Kiev.

Nga: Ukraine phải trung lập và phi quân sự

Phản ứng trước lời kêu gọi của Kiev, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tái khẳng định lập trường: Ukraine chỉ có thể được công nhận hòa bình nếu trở thành một quốc gia trung lập, phi hạt nhân và phi liên kết. Ông nhấn mạnh: “Ukraine sẽ phải từ bỏ ý định gia nhập bất kỳ liên minh quân sự nào và chấm dứt các hoạt động quân sự được phương Tây hậu thuẫn”.

Ông Lavrov đồng thời cáo buộc Ukraine và các đồng minh châu Âu, Mỹ đang “phá hoại nỗ lực hòa bình” mà Tổng thống Donald Trump thúc đẩy. Theo ông, “các mục tiêu mà lãnh đạo Ukraine theo đuổi, với sự hậu thuẫn của phương Tây, đi ngược lại nỗ lực hòa giải của ông Trump”.

Điều kiện của Moscow được coi là “lằn ranh đỏ” khó vượt qua, bởi nếu chấp nhận, Ukraine coi như đánh mất cơ hội gia nhập NATO - mục tiêu mà Kiev kiên trì theo đuổi từ nhiều năm nay.

Mỹ - châu Âu gấp rút bàn tính các phương án an ninh

Trong khi đó, tại Washington, một loạt các cuộc họp quan trọng đã diễn ra giữa các quan chức Mỹ và châu Âu. Các Tổng tham mưu trưởng Mỹ, Phần Lan, Pháp, Đức, Italy, Anh và Ukraine từ ngày 19 đến 21/8 đã hoàn tất một số phương án bảo đảm an ninh để trình lên các cố vấn an ninh quốc gia.

Theo nguồn tin của Reuters, Ngoại trưởng kiêm Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Marco Rubio đã tổ chức hội nghị trực tuyến với các đồng cấp châu Âu, trong đó có Cố vấn an ninh quốc gia Anh Jonathan Powell và đại diện NATO. Các phương án đưa ra bao gồm: Triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu tại Ukraine, dưới sự chỉ huy và kiểm soát của Mỹ; Mỹ có thể không đưa quân mặt đất nhưng có thể cung cấp thêm hệ thống phòng không cho Ukraine và thiết lập vùng cấm bay bằng máy bay chiến đấu của Mỹ; tăng cường huấn luyện và chia sẻ tình báo, giúp quân đội Ukraine tự chủ hơn trên chiến trường.

Người phát ngôn của Bộ tham mưu liên quân MỹJoseph Holstead cho biết trong một tuyên bố: "Những lựa chọn này sẽ được trình lên cố vấn an ninh quốc gia của mỗi nước để xem xét một cách phù hợp trong các nỗ lực ngoại giao đang diễn ra".

Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Oleksandr Syrskyi cho biết trong một tuyên bố hôm 21/8 rằng, ông đã tham gia cuộc họp thông qua hội nghị truyền hình với các chỉ huy quân sự khác. "Tôi tin rằng thông qua những nỗ lực chung, với sự hỗ trợ chính trị và ngoại giao từ các đối tác tận tâm của Ukraine, chúng ta sẽ có thể đạt được hòa bình thực sự và đảm bảo an ninh cho Ukraine và toàn bộ châu Âu".

Gánh nặng đặt lên vai châu Âu

Các nguồn tin cho biết, các bên đã gần như đi đến nhất trí rằng, châu Âu phải gánh phần lớn chi phí và quân số trong quá trình bảo đảm an ninh cho Ukraine. Phó Tổng thống Mỹ JD Vance nói: “Châu Âu phải gánh phần chính trong kế hoạch này”.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer ủng hộ triển khai quân, trong khi Thủ tướng Đức Friedrich Merz tỏ ra thận trọng nhưng không bác bỏ. Chủ tịch Liên đoàn binh sĩ Đức cảnh báo rằng để duy trì lực lượng gìn giữ hòa bình lâu dài, có thể cần tới hàng chục nghìn binh sĩ châu Âu.

Phía Mỹ, Tổng thống Trump khẳng định sẽ không đưa bộ binh đến Ukraine, song để ngỏ khả năng hỗ trợ bằng không quân hoặc công nghệ. Một nguồn tin an ninh cho rằng, Washington có thể đóng vai trò “chỉ huy, kiểm soát” trong khi châu Âu lo phần triển khai.

Giới hạn của châu Âu và lo ngại của Kiev

Mặc dù các phương án an ninh đang được soạn thảo, nhiều chuyên gia cho rằng thực tế chính trị trong nội bộ phương Tây mới là rào cản lớn nhất.

Tại châu Âu, sự chia rẽ về chi phí quốc phòng, gánh nặng ngân sách và tâm lý “mệt mỏi chiến tranh” khiến việc triển khai một lực lượng gìn giữ hòa bình quy mô lớn gặp nhiều phản đối. Ở Mỹ, chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump cũng tạo ra sức ép khi ông muốn thể hiện là nhà thương thuyết hòa bình, nhưng đồng thời cam kết “không sa lầy vào chiến tranh nước ngoài”.

Kiev thì lo ngại rằng Washington có thể tìm cách ép họ chấp nhận một thỏa thuận bất lợi, gần với yêu cầu của Nga, để nhanh chóng chấm dứt xung đột. “Điều quan trọng là chúng tôi không thể chấp nhận bất kỳ kịch bản nào khiến Ukraine bị đặt dưới ảnh hưởng của Nga”, một quan chức Ukraine giấu tên chia sẻ.

Vấn đề địa điểm cho hội nghị thượng đỉnh

Vấn đề địa điểm hội nghị thượng đỉnh cũng đang gây tranh cãi. Tổng thống Zelensky thừa nhận một số phương án mà Mỹ đề xuất là “khó khả thi,” song từ chối tiết lộ chi tiết. Trước đó, truyền thông Mỹ cho rằng, Alaska là một trong những lựa chọn, song đây có thể là “vùng đất nhạy cảm” cả về biểu tượng lẫn an ninh.

Nếu một cuộc gặp giữa Zelensky và Putin thực sự diễn ra, nó sẽ là cuộc gặp lịch sử quyết định tương lai của châu Âu. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết của Nga và sự dè dặt của phương Tây khiến kịch bản này vẫn mờ mịt.

Quỳnh Vũ

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/dam-phan-nga-ukraine-my-eu-can-nhac-cac-phuong-an-an-ninh-nga-yeu-cau-phi-quan-su-10384184.html