Đàm phán thương mại Mỹ-Ấn Độ 'trật bánh', thuế quan 50% của ông Trump có khiến New Delhi từ bỏ dầu Nga?

5 giờ trướcBài gốc

Ấn Độ phải đối mặt với mức thuế quan 50% từ Mỹ kể từ 7/8. (Nguồn: Bloomberg)

Trong nhiều tháng, các quan chức thương mại Ấn Độ và Mỹ đã đàm phán về các vấn đề như thuế quan và hạn ngạch nhập khẩu, cố gắng đi đến một thỏa thuận mà cả hai bên đều có thể chấp nhận.

Với ý định giảm thâm hụt thương mại ở mức khoảng 44 tỷ USD với Ấn Độ, Tổng thống Trump đã đe dọa áp thuế lên hàng hóa New Delhi xuất sang Washington.

Cụ thể, ngày 30/7, ông Trump cho biết, hàng hóa của đất nước Nam Á sẽ phải chịu mức thuế 25%, cao hơn so với các đối thủ cạnh tranh châu Á. Ông chỉ trích nước này vì đã mua năng lượng của Nga.

Trên mạng xã hội, ông chủ Nhà Trắng khẳng định, Ấn Độ là "người mua năng lượng lớn nhất của Nga, cùng với Trung Quốc".

Sau khi áp dụng mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ, ông Trump đã ban hành một sắc lệnh hành pháp mới vào ngày 6/8, áp dụng mức thuế bổ sung 25% đối với quốc gia Nam Á này.

Như vậy, cùng với hàng chục quốc gia khác, Ấn Độ phải đối mặt với mức thuế quan 50% từ Mỹ kể từ 7/8. Yêu cầu của ông Trump, mà New Delhi gọi là vô lý và không chính đáng - đã gây ra một sự khó chịu lớn trong các cuộc đàm phán thương mại của hai nước.

Hai quốc gia mua lượng lớn dầu Nga

Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, quốc gia này phải chịu "cơn mưa" trừng phạt, chủ yếu từ Mỹ và Liên minh châu Âu (EU).

Trong một nỗ lực nhằm làm tổn hại đến năng lực của Moscow, phương Tây đã áp đặt mức trần lên giá dầu của Nga. Tuy nhiên, New Delhi đã không tham gia vào kế hoạch đó.

Sau khi các lệnh trừng phạt được áp dụng, xuất khẩu đường biển từ Moscow đến New Delhi bắt đầu tăng lên.

Hôm 5/8, xứ bạch dương đã phản đối các mối đe dọa của ông Trump đối với Ấn Độ. Ông Dmitry S. Peskov, người phát ngôn Điện Kremlin cho rằng, việc cố gắng "buộc các quốc gia khác cắt đứt quan hệ thương mại với Nga" là "bất hợp pháp".

Trong khi đó, Trung Quốc - một nước mua lượng lớn dầu của Nga - cũng không tham gia nỗ lực trừng phạt.

Nước này duy trì mối quan hệ đặc biệt thân thiện với Moscow và thương mại giữa hai bên đã tăng 2/3 kể từ tháng 2/2022.

Năm ngoái, kim ngạch thương mại hai chiều của hai nước đã vượt quá 240 tỷ USD, trong đó, đất nước tỷ dân xuất khẩu mọi thứ, từ ô tô đến máy bay không người lái tới Nga.

Ấn Độ mua dầu của Nga nhiều hơn đáng kể so với trước khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2/2022.

Ngay trước khi chiến dịch quân sự đặc biệt bắt đầu, dầu thô từ Nga chỉ chiếm 0,2% tổng lượng nhập khẩu của Ấn Độ.

Đến tháng 5/2023, Moscow đã bán cho New Delhi hơn 2 triệu thùng dầu thô/ngày, tương đương khoảng 45% lượng nhập khẩu của nước này. Ấn Độ cũng đã mua dầu của Nga gần như liên tục trong 2 năm qua.

Khó xoay trục khỏi Nga

Tại sao Ấn Độ lại mua nhiều dầu từ Nga như vậy? Đơn giản là vì dầu của Nga rẻ hơn do các lệnh trừng phạt đã thu hẹp nhu cầu tiềm năng và khiến giá thấp hơn.

Một lý do khác chính là, đất nước Nam Á không phải là một nhà sản xuất dầu lớn. Nước này là quốc gia đông dân nhất thế giới, là nền kinh tế lớn đang phát triển nhanh nhất và cần rất nhiều dầu.

Việc New Delhi mua dầu của Moscow phù hợp với lợi ích của cả hai bên.

Nga có thể bán dầu thô dưới mức trần giá mà EU đã đặt ra là 60 USD/thùng và Ấn Độ được mua dầu với giá chiết khấu. Các công ty dầu mỏ của Ấn Độ đã tinh chế một phần để tiêu thụ trong nước, xuất khẩu phần còn lại sang châu Âu và các nơi khác dưới dạng dầu diesel.

Ngoài việc giúp cung cấp năng lượng cho nền kinh tế lớn thứ năm thế giới, dầu Nga giá rẻ đã giúp Ấn Độ thiết lập một hoạt động kinh doanh béo bở là xuất khẩu các sản phẩm tinh chế sang các khu vực cần nguồn cung cấp năng lượng mới.

Một trong những nhà máy lọc dầu của Ấn Độ - nhà máy Jamnagar ở bờ biển phía Tây nước này - là nhà máy lớn nhất thế giới.

Việc tăng lượng dầu thô nhập khẩu từ Nga đã giúp tăng lợi nhuận cho các công ty như tập đoàn Reliance của Ấn Độ, công ty điều hành nhà máy lọc dầu Jamnagar. Giá cổ phiếu của Reliance đã tăng 34% kể từ khi chiến dịch quân sự bắt đầu.

Theo Kpler, trong những tuần gần đây, các nhà máy lọc dầu ở Ấn Độ đã mua ít dầu của Nga hơn bình thường. Dù vậy, sẽ rất khó khăn cho New Delhi để thay thế hoàn toàn lượng nhiên liệu nhập khẩu từ Moscow, một phần vì các nhà máy lọc dầu của nước này được thiết lập phù hợp với loại dầu mà Nga sản xuất.

Chính vì thế, việc xoay trục khỏi Nga - nếu buộc phải làm - sẽ tốn kém, phức tạp và đầy rủi ro.

(theo The New York Times)

Việt An

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/dam-phan-thuong-mai-my-an-do-trat-banh-thue-quan-50-cua-ong-trump-co-khien-new-delhi-tu-bo-dau-nga-323705.html