Cồn Nhất Trí thuộc phường Vĩnh Phước, TP Nha Trang có diện tích trên 21ha. Khu dân cư với hơn 1.400 hộ đang sinh sống được hình thành từ xóm chài qua nhiều đời. Mọi người dựng nhà bên cửa sông Cái và bờ biển, sống bằng nghề đánh bắt hải sản.
Tuy nhiên, cứ đến mùa biển động, mọi người lại thấp thỏm khi sóng thường xuyên đánh tràn vào khu dân cư.
Theo ghi nhận của PV VietNamNet, một đoạn dài ở cồn Nhất Trí, phía hướng ra biển, được người dân "xây thành, đắp lũy" để ngăn sóng dữ. Một loạt căn nhà nằm ở mép cồn đã bị sóng biển đánh hư hỏng.
“Ở đây đã lâu, cứ tới cuối năm, chúng tôi lại đứng ngồi không yên, cuộc sống đảo lộn vì sóng uy hiếp nhà cửa” - ông Trần Văn Phương, 53 tuổi, cư dân cồn Nhất Trí nói.
Sóng biển liên tục đập vào khiến một ngôi nhà gần như sập hoàn toàn. Gian nhà phía trước mất một phần nền và mảng tường, gạch vữa bong tróc.
Từng đợt triều cường dâng cao cùng với sóng khiến móng nhà bị sụp xuống. Bên trong nơi từng là chỗ sinh sống của một gia đình giờ đây ngổn ngang gạch đá, một vài vật dụng sinh hoạt vương vãi trong đống đổ nát.
Chủ ngôi nhà hiện đã chuyển đi nơi khác.
Kế bên, nhà bà Nguyễn Thị Bé (51 tuổi) cũng bị sóng đánh. Thời gian qua, bà Bé phải dùng rọ đá, thanh gỗ, bao cát để gia cố nhà.
Người phụ nữ chia sẻ chồng bà làm nghề biển nên vắng nhà liên tục. Vì vậy, mỗi mùa biển động, bà cứ nơm nớp lo sợ.
Hôm 27/12, sóng đánh rất mạnh. Bà Bé tranh thủ lúc ngớt mưa ra kiểm tra “hệ thống phòng thủ” chắn sóng.
"Vợ chồng tôi làm được bao nhiêu tiền đều phải trích ra mua đá, bao tải đắp bờ kè vì sợ sóng đánh bay mất nhà" - người phụ nữ than thở.
Sống tại cồn Nhất Trí hơn 30 năm, bà Phạm Thị Mẫn (70 tuổi) cho biết cứ tới mùa biển động, mọi người đều lo lắng, thu dọn tài sản vì sợ sóng đánh. Bà Mẫn cũng trữ gỗ và vật liệu để chắn sóng ở khu đất quanh nhà.
Theo bà Mẫn, sóng biển thường đánh bất ngờ. Có khi vừa gia cố "thành trì" buổi sáng thì đến chiều sóng đã đánh tan, bà phải làm lại từ đầu.
Những năm qua, tình trạng sạt lở do sóng biển tại cồn Nhất Trí diễn biến ngày càng nghiêm trọng. Sóng biển “ngoạm” dần nhà cửa, khiến người dân bất an khi mùa bão đến nên nhiều người tìm nơi khác sinh sống. Những căn nhà sát mép cồn dần vắng chủ, bị bỏ hoang.
Ở những điểm sạt lở, cơ quan chức năng đặt biển cảnh báo nhằm đảm bảo an toàn cho người dân. Người dân cũng tự dùng bao cát, cây gỗ tạo hàng rào chắn sóng biển.
“Có năm, gia đình tôi phải chi ra gần 30 triệu đồng mua vật liệu, thuê thợ sửa chữa gia cố bờ kè bị sóng đánh sập” - ông Linh, 40 tuổi, chia sẻ.
Trước đây, chính quyền địa phương từng thông báo làm dự án kè, đường xung quanh cồn Nhất Trí. Sau đó, một số đơn vị đến khảo sát, cắm mốc. Nhưng gần 20 năm trôi qua, chưa có dự án nào được triển khai.
Theo UBND phường Vĩnh Phước, chính quyền TP Nha Trang có chủ trương xây kè tạm để ngăn tình trạng sạt lở tại cồn Nhất Trí trong năm 2025. Địa phương này đã tổng hợp ý kiến của người dân, báo cáo UBND TP Nha Trang để có chính sách hỗ trợ.
Xuân Ngọc