Bà Trần Thị Huệ gửi câu hỏi đến Bộ Nông nghiệp và Môi trường phản ánh, gia đình bà có một thửa đất diện tích 310m², được UBND huyện cấp sổ đỏ vào ngày 30/12/2005. Bản trích lục do UBND xã cung cấp thời điểm đó thể hiện rõ mục đích sử dụng là “đất ở nông thôn”, thời hạn sử dụng “lâu dài”.
Tuy nhiên, do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, bà Huệ cho biết gia đình chưa có điều kiện nộp lệ phí trước bạ để nhận sổ về. Đến năm 2023, khi đến UBND xã làm thủ tục xin nhận lại sổ đỏ, gia đình bà được cán bộ xã hỗ trợ tra cứu thông tin trên bản đồ địa chính và hồ sơ lưu trữ.
Ảnh minh họa: Anh Phương.
Từ đây phát sinh vướng mắc: thông tin thể hiện trên bản trích lục sổ đỏ và bản đồ địa chính không trùng khớp. Trong khi sổ thể hiện là đất ở nông thôn, thì bản đồ địa chính lại thể hiện thửa đất này là “đất vườn”. Vì lý do này, UBND xã thông báo sẽ giữ lại sổ đỏ và không bàn giao cho gia đình.
Điều đáng nói, trong suốt gần 20 năm qua, gia đình bà Huệ vẫn đều đặn nộp thuế sử dụng đất ở cho cơ quan thuế. Từ năm 2023 đến nay, gia đình nhiều lần liên hệ nhưng vẫn chưa nhận được bất kỳ văn bản nào thể hiện ý kiến chính thức hoặc hướng dẫn xử lý từ cơ quan có thẩm quyền?
Phải trả sổ đỏ nếu người sử dụng đất có nhu cầu
Trả lời vấn đề này, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Đây là trường hợp cụ thể, có hồ sơ lưu tại địa phương, nên Bộ không đủ cơ sở để trả lời chi tiết từng bước xử lý. Tuy nhiên, Bộ đã dẫn các quy định pháp luật hiện hành để người dân căn cứ thực hiện.
Theo đó, pháp luật đất đai hiện hành không có quy định nào cho phép giữ lại sổ đã cấp do sai khác giữa thông tin trên sổ và bản đồ địa chính.
Cụ thể, khoản 21 Điều 6 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT quy định: Trường hợp Giấy chứng nhận đã ký nhưng chưa trao được cho người sử dụng đất vì các lý do như chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa đến nhận theo thông báo... thì sau 90 ngày, cơ quan cấp Giấy chứng nhận phải xác nhận lý do chưa trao trên Giấy và lưu trữ theo quy định. Khi người sử dụng đất có nhu cầu nhận lại, Văn phòng Đăng ký đất đai sẽ cập nhật xác nhận và trao sổ đỏ cho người sử dụng đất.
Nội dung này tiếp tục được làm rõ tại khoản 2 Điều 42 Thông tư số 10/2024/TT-BTNMT: Cơ quan đang giữ Giấy chứng nhận phải rà soát, cập nhật lý do chưa trao và sẵn sàng bàn giao lại khi người dân có nhu cầu nhận.
Ngoài ra, theo quy định tại Điều 50 Luật Đất đai 2003 và Điều 135 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP, nếu sổ đỏ đã được cấp hợp pháp nhưng chưa trao, thì cơ quan quản lý đất đai có trách nhiệm thông báo để người sử dụng đất đến nhận.
Từ các căn cứ pháp lý nêu trên, có thể thấy trường hợp của bà Trần Thị Huệ được xác định là đã có quyết định cấp Giấy chứng nhận hợp pháp từ năm 2005. Việc thông tin trên bản đồ địa chính không trùng khớp không phải là lý do để từ chối bàn giao sổ đỏ đã cấp.
Trong trường hợp này, gia đình nên có đề nghị bằng đơn gửi Văn phòng Đăng ký đất đai cấp huyện (hoặc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai nơi cấp sổ đỏ), trình bày rõ quá trình và đề nghị được xác nhận, trao lại sổ đã cấp theo quy định.
Vũ Điệp