Đan Mạch gỡ bỏ lệnh cấm hạt nhân sau 40 năm: Bước ngoặt lịch sử về năng lượng

6 giờ trướcBài gốc

Đan Mạch bất ngờ dỡ bỏ lệnh cấm năng lượng hạt nhân kéo dài 40 năm. Ảnh: AFP/TTXVN

Quyết định bất ngờ của Quốc hội Đan Mạch mới đây đã làm rung chuyển giới chuyên gia năng lượng toàn cầu: lệnh cấm sử dụng năng lượng hạt nhân kéo dài suốt 4 thập kỷ đã chính thức được dỡ bỏ. Theo mạng tin châu Âu Euractiv.com ngày 19/5, đối với một quốc gia vốn nổi tiếng với nguồn tài nguyên tái tạo dồi dào và cam kết mạnh mẽ với năng lượng xanh, đây thực sự là một sự thay đổi mang tính bước ngoặt, hứa hẹn sẽ định hình lại tương lai năng lượng của đất nước Bắc Âu này.

Lệnh cấm hạt nhân tại Đan Mạch được ban hành vào năm 1985, sau một cuộc bỏ phiếu tại quốc hội cho rằng năng lượng nguyên tử không phù hợp với kế hoạch phát triển năng lượng quốc gia. Thời điểm này diễn ra chỉ một năm trước thảm họa Chernobyl kinh hoàng năm 1986, sự kiện càng củng cố thêm tâm lý lo ngại về an toàn hạt nhân trong dư luận. Sau đó, vào giữa những năm 1990, Đan Mạch tiếp tục ban hành lệnh cấm xây dựng, vận hành lò phản ứng hạt nhân mới, cũng như kết nối chúng vào lưới điện quốc gia.

Tuy nhiên, sau nhiều năm tranh luận và cân nhắc kỹ lưỡng, Quốc hội Đan Mạch đã đi đến quyết định lịch sử là dỡ bỏ lệnh cấm này với đa số phiếu ủng hộ áp đảo. Điều đáng chú ý là quyết định này không đồng nghĩa với việc Đan Mạch sẽ từ bỏ con đường phát triển năng lượng tái tạo vốn là thế mạnh của mình. Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Khí hậu nước này Lars Aagaard khẳng định: "Chúng tôi vẫn coi đây là con đường rẻ nhất và nhanh nhất để chuyển đổi xanh". Thay vào đó, động thái này cho thấy một sự thay đổi chiến lược, khi chính phủ Đan Mạch muốn nghiêm túc đánh giá và khai thác tiềm năng của năng lượng hạt nhân thế hệ mới, đặc biệt là các lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR), cho các kế hoạch năng lượng tương lai của họ.

Sự trỗi dậy của mối quan tâm đến năng lượng hạt nhân không chỉ giới hạn ở Đan Mạch. Trên khắp châu Âu, nhu cầu về nguồn điện ít carbon đang ngày càng gia tăng mạnh mẽ, nhằm đáp ứng mục tiêu giảm phát thải trong các lĩnh vực giao thông, công nghiệp và sưởi ấm dân dụng trong những thập kỷ tới. Trong bối cảnh đó, các lò phản ứng mô-đun nhỏ nổi lên như một giải pháp đầy hứa hẹn. Với khả năng sản xuất hàng loạt và thi công tại chỗ, SMR được kỳ vọng sẽ mang lại chi phí xây dựng thấp hơn và thời gian hoàn thành nhanh hơn so với các lò phản ứng truyền thống có quy mô lớn.

Tuy nhiên, sự hồi sinh của năng lượng hạt nhân trên toàn cầu cũng đặt ra một thách thức không nhỏ về nguồn cung uranium. Các cường quốc hạt nhân như Mỹ, Anh và Liên minh châu Âu đang đối mặt với nguy cơ thiếu hụt uranium do nhu cầu toàn cầu tăng cao và sự thay đổi trong chính sách của các nhà sản xuất uranium lớn như Kazakhstan và Niger, khi họ có xu hướng hợp tác chặt chẽ hơn với Nga và Trung Quốc.

Trong khi đó, Đan Mạch vẫn tự hào là một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới về năng lượng tái tạo. Hiện tại, năng lượng gió và mặt trời đã đóng góp tới một nửa tổng sản lượng điện của quốc gia này. Cùng với năng lượng sinh học và quang điện mặt trời, các nguồn năng lượng tái tạo chiếm hơn 80% cơ cấu năng lượng của Đan Mạch. Nước này cũng là nơi đặt trụ sở của Ørsted, tập đoàn đang xây dựng trang trại gió ngoài khơi lớn nhất thế giới ở Biển Bắc. Mặc dù vậy, ngay cả "gã khổng lồ" năng lượng gió này cũng đang phải đối mặt với những khó khăn do lạm phát cao, gián đoạn chuỗi cung ứng và lãi suất tăng, dẫn đến kế hoạch cắt giảm nhân sự và thu hẹp hoạt động ở một số thị trường.

Quyết định dỡ bỏ lệnh cấm hạt nhân của Đan Mạch cho thấy một sự thực dụng trong bối cảnh chuyển đổi năng lượng toàn cầu đầy thách thức. Mặc dù vẫn kiên định với mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo, Đan Mạch nhận thấy sự cần thiết phải khám phá thêm các giải pháp năng lượng khác để đảm bảo an ninh năng lượng và đạt được các mục tiêu khí hậu đầy tham vọng. Việc tập trung vào các lò phản ứng mô-đun nhỏ thế hệ mới cho thấy một cách tiếp cận thận trọng và có tính toán, hướng đến một tương lai năng lượng đa dạng và bền vững hơn cho Đan Mạch.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/dan-mach-go-bo-lenh-cam-hat-nhan-sau-40-nam-buoc-ngoat-lich-su-ve-nang-luong-20250519215620769.htm