Đằng sau kế hoạch đánh thuế giao dịch vàng của Thái Lan

4 giờ trướcBài gốc

Việc đồng Baht của Thái Lan tăng giá tới 7% từ đầu năm 2025 đã đưa đồng tiền này trở thành mạnh nhất khu vực Đông Nam Á, nhưng đi kèm với đó là những hệ lụy đáng kể đối với nền kinh tế Thái Lan. Trước hết, sự tăng giá của đồng nội tệ khiến hàng hóa xuất khẩu của Thái Lan trở nên đắt đỏ hơn trên thị trường quốc tế, làm giảm sức cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu. Trong bối cảnh Mỹ áp thuế 19% lên hàng hóa Thái Lan, đồng Baht mạnh càng khiến các nhà xuất khẩu thêm khó khăn.

Cùng với đó, ngành du lịch vốn chiếm khoảng 20% GDP cũng chịu ảnh hưởng khi chi phí du lịch tại Thái Lan trở nên đắt đỏ hơn đối với du khách quốc tế. Sự sụt giảm lượng khách du lịch trong thời gian gần đây được cho là một phần hậu quả của việc đồng Baht tăng giá.

Ngoài ra, đồng Baht mạnh còn gây áp lực lên các doanh nghiệp nội địa có vay nợ bằng ngoại tệ, làm tăng chi phí trả nợ. Trong khi đó, Ngân hàng Trung ương Thái Lan (BOT) vẫn đang cân nhắc các biện pháp can thiệp để ổn định tỷ giá, nhưng chưa có động thái mạnh mẽ nào được triển khai. Tóm lại, dù đồng Baht tăng giá có thể phản ánh niềm tin của thị trường vào nền kinh tế Thái Lan, nhưng trong ngắn hạn, nó đang tạo ra những thách thức lớn cho xuất khẩu, du lịch và tăng trưởng kinh tế nói chung.

Một cửa hàng vàng ở trung tâm Bangkok - Ảnh: Ngọc Diệp

Ngân hàng Trung ương Thái Lan (BOT) cho rằng, một trong những nguyên nhân chính khiến đồng Baht tăng giá là do sự bùng nổ của giao dịch vàng, đặc biệt là xuất khẩu vàng. Trong 7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu vàng của Thái Lan đã tăng tới 69%, đạt 254 tỷ Baht (tương đương 8 tỷ USD), với lượng xuất khẩu sang Campuchia tăng bất thường. Khi vàng được bán ra và thanh toán bằng USD, dòng ngoại tệ này sau đó được chuyển đổi sang Baht, tạo áp lực tăng giá lên đồng nội tệ.

Sự bùng nổ này xuất phát từ nhiều yếu tố: Giá vàng thế giới tăng gần 40% trong năm nay, nhu cầu đầu tư vào tài sản an toàn tăng cao trong bối cảnh bất ổn kinh tế toàn cầu, và văn hóa tích trữ vàng lâu đời tại Thái Lan. Vàng không chỉ là tài sản đầu tư mà còn mang giá trị văn hóa, thường được dùng làm lễ vật trong các nghi lễ tôn giáo, văn hóa, phong tục và truyền lại giữa các thế hệ.

Giao dịch vàng dân sự đóng vai trò rất lớn trong xu hướng này. Theo MTS Gold (Mae Thong Suk) - 1 trong những tập đoàn giao dịch vàng lớn nhất tại Thái Lan, khoảng 70% giao dịch vàng tại Thái Lan được thực hiện qua các nền tảng trực tuyến, chủ yếu bởi người dân. Nhu cầu vàng nội địa đã tăng 13% trong năm 2024 và dự kiến tiếp tục tăng trong năm nay, đạt khoảng 57,3 tấn. Điều này cho thấy giao dịch dân sự không chỉ góp phần vào dòng tiền USD chảy vào nền kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ giá Baht.

BOT và Bộ Tài chính Thái Lan đang xem xét kế hoạch áp dụng thuế đối với các giao dịch vàng nhằm kiểm soát sự tăng giá của đồng Baht. Theo đề xuất ban đầu, loại thuế này sẽ áp dụng cho các giao dịch mua bán vàng vật chất được thanh toán bằng đồng Baht Thái, đặc biệt là các giao dịch thực hiện qua nền tảng trực tuyến.

Tuy nhiên, các giao dịch vàng được thanh toán bằng đồng USD hoặc thực hiện thông qua sàn giao dịch hợp đồng tương lai có thể sẽ được miễn thuế. Sàn giao dịch hợp đồng tương lai là nơi các nhà đầu tư mua bán hợp đồng tài chính thay vì giao dịch trực tiếp vàng vật chất. Những hợp đồng này cam kết mua hoặc bán vàng vào một thời điểm xác định trong tương lai, với mức giá đã thỏa thuận trước. Hình thức này giúp kiểm soát rủi ro biến động giá và thường được thực hiện qua các sàn giao dịch chính thức, minh bạch và có sự giám sát. Việc miễn thuế cho giao dịch qua sàn tương lai có thể nhằm khuyến khích nhà đầu tư chuyển sang hình thức giao dịch dễ kiểm soát hơn, đồng thời hạn chế dòng tiền đầu cơ làm tăng giá trị đồng Baht.

Phản ứng của dư luận Thái Lan về kế hoạch này khá đa chiều. Một bộ phận người dân và doanh nghiệp vàng lo ngại rằng việc đánh thuế sẽ làm tăng chi phí đầu tư, ảnh hưởng đến thói quen tích trữ vàng vốn đã ăn sâu trong văn hóa Thái Lan. Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế cho rằng đây là bước đi cần thiết để bảo vệ xuất khẩu và du lịch - 2 trụ cột chiếm tới 70% GDP của quốc gia.

Về mặt kỹ thuật, việc triển khai thuế này không đơn giản. BOT đã tổ chức họp với các doanh nghiệp vàng để thảo luận về việc tăng cường giám sát và báo cáo giao dịch. Tuy nhiên, việc xác định rõ ràng các loại giao dịch chịu thuế, mức thuế suất, và cơ chế thu thuế vẫn đang được cân nhắc. Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng cần đảm bảo không tạo ra lỗ hổng để dòng tiền chuyển sang các hình thức giao dịch không chịu thuế.

Tính khả thi của kế hoạch phụ thuộc vào sự đồng thuận chính trị trong Nội các mới của Thái Lan và khả năng triển khai hệ thống giám sát hiệu quả. Nếu thực hiện thành công, đây có thể là tiền lệ cho các quốc gia Đông Nam Á khác trong việc kiểm soát dòng vốn và ổn định tiền tệ.

Ngọc Diệp/VOV-Bangkok

Nguồn VOV : https://vov.vn/thi-truong/dang-sau-ke-hoach-danh-thue-giao-dich-vang-cua-thai-lan-post1231190.vov