Công ty CP Chứng khoán HD (HDS), công ty liên kết của HDBank, gần đây công bố kế hoạch mở rộng quy mô theo hướng “nhảy vọt” khi chuẩn bị nâng vốn điều lệ thông qua chuỗi hoạt động huy động vốn quy mô lớn.
Theo kế hoạch, HDS sẽ chào bán hơn 876 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 10.000 đồng mỗi cổ phiếu, dự kiến thu về khoảng 8.768 tỷ đồng.
Đồng thời, công ty dự định phát hành hơn 73 triệu cổ phiếu để trả cổ tức theo tỷ lệ 2:1, sử dụng nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của năm 2024. Toàn bộ số cổ phiếu phát hành thêm đều được tự do chuyển nhượng.
Nguồn vốn huy động sẽ được phân bổ chủ yếu cho hai mảng quan trọng.
Khoảng 4.600 tỷ đồng, tương đương 52%, dành cho hoạt động đầu tư và tự doanh chứng khoán cùng chứng chỉ tiền gửi. Hơn 2.800 tỷ đồng, tương đương 32%, được dùng để bổ sung nguồn vốn cho vay ký quỹ.
Nếu kế hoạch được thông qua, vốn điều lệ của HDS sẽ tăng từ 1.461 tỷ đồng lên gần 11.000 tỷ đồng, tương đương gấp 7,5 lần hiện tại. Mức vốn mới sẽ đưa công ty vào nhóm doanh nghiệp có quy mô vốn lớn trên thị trường.
Chiến lược 'lột xác' đặc biệt
Chứng khoán HD tiền thân là Chứng khoán Phú Gia, được thành lập năm 2006. Dù có gần 20 năm tuổi đời, song thực tế chứng khoán HD không có nhiều hoạt động hay tên tuổi trên thị trường cho đến năm 2021, khi công ty này trải qua 5 lần tăng vốn điều lên lên hơn 1.000 tỷ đồng.
Đến năm 2024, HDBank trở thành nhà đầu tư chiến lược của HDS sau khi mua lại 30% cổ phần của doanh nghiệp này.
Tính đến ngày 30/6, HDS có năm cổ đông lớn gồm HDBank với 30%, Công ty TNHH Đầu tư Huỳnh Phát với 17,5%, Công ty TNHH Đầu tư Blue Sky Việt Nam với 13,78%, CTCP Đại Phước với 11,3%, Công ty CP Đầu tư Dynamic and Development với 10,61%, Công ty TNHH Đầu tư và thương mại dịch vụ Huy Phong với 7,99%.
Cùng với sự xuất hiện của những cổ đông mới, hoạt động kinh doanh của HDS có sự chuyển biến tích cực.
Quý III/2025, HDS báo lãi sau thuế gần 200 tỷ đồng, tăng 173%. Lũy kế chín tháng, lợi nhuận sau thuế đạt 488 tỷ đồng, tương đương mức tăng 31%.
HDS ghi nhận doanh thu hoạt động đạt 395 tỷ đồng. Lãi từ tài sản tài chính ghi nhận qua lãi hoặc lỗ (FVTPL) tăng 42% lên 270 tỷ đồng. Hoạt động đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn mang về 29 tỷ đồng, cao gấp gần 30 lần cùng kỳ.
Trên thị trường, HDS không có ưu thế ở các lĩnh vực môi giới, tư vấn đầu tư hay bảo lãnh - những nghiệp vụ cốt lõi của một công ty chứng khoán. Doanh thu môi giới của HDS trong kỳ vừa qua còn chưa tới 7 tỷ đồng, con số cho thấy mảng này của HDS gần như không phát triển.
Lợi thế của HDS đến khi công ty tập trung nguồn lực vào các doanh nghiệp trong hệ sinh thái Sovico.
Theo thuyết minh BCTC bán niên, danh mục FVTPL của công ty có khoảng 2.000 tỷ đồng đầu tư vào cổ phiếu Vietjet Air (VJC), trái phiếu Tập đoàn Sovico, HDBank, Vietjet Air và Địa ốc Phú Long, chiếm 80% tổng giá trị danh mục và khoảng 30% tổng tài sản của doanh nghiệp.
Ở mang cho vay ký quỹ, quy mô cho vay ký quỹ tính đến cuối quý III/2025 đạt hơn 1.500 tỷ đồng, tăng gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, lãi cho vay và phải thu tăng gấp ba lần, phản ánh nhu cầu nhu cầu ngày càng lớn đối với cho vay ký quỹ.
Tập trung phục vụ một nhóm khách hàng đặc biệt, thường trong cùng một hệ sinh thái là hướng phát triển của nhiều công ty chứng khoán hiện nay.
Đơn cử như chứng khoán VIX – công ty chứng khoán chưa niêm yết, không có thế mạnh đáng kể so với các đối thủ trên thị trường nhưng vẫn ghi nhận kết quả kinh doanh rất ấn tượng.
Trong quý III/2025, VIX ghi nhận lợi nhuận tự doanh hơn 2.700 tỷ đồng, gấp hơn 12 lần cùng kỳ, nhờ tăng mạnh ở lãi bán tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi lỗ (FVTPL).
Công ty sở hữu ba khoản đầu tư quy mô hàng nghìn tỷ vào các cổ phiếu thuộc “họ Gelex” như cổ phiếu Eximbank hơn 1.200 tỷ đồng, Gelex Electric gần 1.100 tỷ đồng, Tập đoàn Gelex gần 1.600 tỷ đồng, Hạ tầng Gelex hơn 900 tỷ đồng…
Đầu tư vào những cổ phiếu này mang lại khoản lợi nhuận đáng kể cho VIX. Bất chấp việc thị trường chứng khoán có những biến động kém tích cực gần đây, VIX vẫn mạnh dạn nâng chỉ tiêu lợi nhuận lên 5.200 tỷ đồng, tăng gấp 5 lần so với kế hoạch thông qua đầu năm.
Tương tự HDS, VIX có kế hoạch mở rộng mạnh mẽ khi chuẩn bị trình phương án chào bán gần 919 triệu cổ phiếu, tương ứng tỷ lệ thực hiện quyền 10:6, với giá chào bán 12.000 đồng/cổ phiếu. Kế hoạch dự kiến tăng vốn VIX thêm 11.000 tỷ đồng, lên hơn 24.500 tỷ đồng.
Một số công ty chứng khoán cũng đang đi theo lộ trình tương tự. CTCP Chứng khoán Stanley Brothers sau khi bị thâu tóm bởi nhóm cổ đông liên quan tới MSB gần đây cũng công bố kế hoạch “lột xác”.
Công ty đã trình cổ đông kế hoạch phát hành để tăng vốn điều lệ từ 339 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng, gấp 6 lần. Đây là một phần trong kế hoạch hoàn thiện hệ sinh thái đã được ban lãnh đạo MSB tiết lộ hồi đầu năm.
Mặc dù vậy, không phải công ty chứng khoán nào cũng thành công theo cách này khi các khoản đầu tư trong cùng một hệ sinh thái cũng mang lại những rủi ro về quản trị.
Công ty CP Chứng khoán Châu Á Thái Bình Dương (APS) là với các khoản đầu tư vào các thành viên trong hệ sinh thái Apec Group như API hay IDJ là ví dụ điển hình.
Sau hàng loạt các thương vụ đầu tư "chồng chéo" và những biến cố về pháp lý, hoạt động của APS đến nay gần như tê liệt. Tính đến cuối quý III/2025, khoản đầu tư này đang khiến APS ghi nhận mức lỗ gần 50%. Ở chiều ngược lại, API cũng đầu tư vào APS với quy mô gần 4 tỷ đồng và hiện tạm lỗ 70%.
Nam Hải