Đằng sau những thương hiệu Việt bị thâu tóm

3 giờ trướcBài gốc

Trong hơn một thập kỷ qua, thị trường Việt Nam liên tục chứng kiến những thương hiệu quen thuộc với người tiêu dùng lần lượt đổi chủ sang tay nhà đầu tư nước ngoài. Từ thực phẩm, đồ uống, dược phẩm cho đến bán lẻ, sản xuất tiêu dùng, nhiều doanh nghiệp từng được xem là biểu tượng của hàng Việt nay trở thành một phần trong chiến lược toàn cầu của các tập đoàn ngoại.

Những thương vụ này không chỉ tạo ra làn sóng tranh luận, mà còn phản ánh rõ một thực tế: doanh nghiệp Việt đang bước vào giai đoạn chịu áp lực sàng lọc mạnh mẽ trong tiến trình hội nhập.

Mới đây, Tập đoàn Kokuyo (Nhật Bản) tiết lộ kế hoạch thâu tóm CTCP Tập đoàn Thiên Long - một trong những thương hiệu “quốc dân” của Việt Nam. Thương vụ dự kiến mua toàn bộ 46,82% cổ phần do Thiên Long An Thịnh nắm giữ, sau đó tiến hành chào mua công khai thêm 18,19% cổ phần để kiểm soát 65,01% vốn - đồng nghĩa với việc Thiên Long sẽ trở thành công ty con của đối tác ngoại. Giá trị thương vụ được ước tính lên tới 27,6 tỷ yên (khoảng 4.700 tỷ đồng) với toàn bộ vốn đều do Kokuyo tự chi trả nhằm mục tiêu biến Thiên Long thành bàn đạp chiến lược để mở rộng sang thị trường Đông Nam Á.

ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngọc, giảng viên trường Đại học Công nghệ GTVT, Nghiên cứu sinh Quản lý kinh tế chia sẻ: "Doanh nghiệp Việt Nam nhiều khi buộc phải bán mình cho doanh nghiệp nước ngoài do những hạn chế về năng lực quản trị cũng như sự thiếu hụt về vốn. Các doanh nghiệp Việt cần hết sức cẩn trọng trước những nguy cơ có thể xảy ra ngay trên sân nhà. Thực tế cho thấy đã có những thất bại trước đây; điển hình là một thương hiệu cà phê sau khi nhận được nguồn vốn đầu tư lớn từ quỹ nước ngoài, trong quá trình vận hành, thương hiệu này đã bộc lộ nhiều yếu kém và rủi ro xuất phát từ năng lực lãnh đạo của ban quản trị. Nếu doanh nghiệp Việt Nam không có một chiến lược dài hạn thì trong tương lai vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ tiềm ẩn".

Trước đó, hàng loạt thương hiệu Việt trong nhiều lĩnh vực đã lần lượt rơi vào tay nhà đầu tư nước ngoài thông qua các thương vụ mua cổ phần chi phối như Sabeco, Kinh Đô, Dược Hậu Giang,... Đáng chú ý, phần lớn các doanh nghiệp này đều có điểm chung là đã xây dựng được thương hiệu mạnh, chiếm lĩnh thị trường nội địa và có nền tảng tài chính tương đối ổn định. Chính những yếu tố đó khiến họ trở thành “mục tiêu lý tưởng” trong mắt các tập đoàn ngoại đang tìm cách thâm nhập nhanh vào thị trường Việt Nam.

Từ góc độ thị trường, làn sóng này phản ánh sức hút ngày càng lớn của nền kinh tế Việt Nam, cũng như mức độ trưởng thành của nhiều doanh nghiệp nội. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, việc quyền kiểm soát chiến lược dần rơi vào tay nhà đầu tư nước ngoài cũng làm dấy lên lo ngại về khả năng giữ gìn bản sắc và vai trò chủ đạo của doanh nghiệp Việt trong các ngành then chốt.

TS. Nguyễn Thu Hương, giảng viên khoa Kinh doanh Quốc tế - Học viện Ngân hàng cho rằng: "Xét về năng lực, các doanh nghiệp Việt Nam đã có những bước trưởng thành đáng kể cả về quy mô vốn chủ sở hữu lẫn năng lực quản trị theo các chuẩn mực quốc tế. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp cũng đang đầu tư mạnh vào chuyển đổi số. Đây chính là những yếu tố quan trọng giúp gia tăng cơ hội thành công của doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia các thương vụ M&A".

Đằng sau những thương vụ thâu tóm là bài toán không dễ đối với doanh nghiệp Việt: làm thế nào để mở rộng quy mô, vươn ra khu vực và toàn cầu khi nguồn lực về vốn, công nghệ và quản trị còn hạn chế.

Thùy Dương

Nguồn Hà Nội TV : https://hanoionline.vn/dang-sau-nhung-thuong-hieu-viet-bi-thau-tom-377148.htm