Đánh thức giá trị làng nghề: Kết nối đầu tư – Lan tỏa văn hóa Thăng Long

một giờ trướcBài gốc

Nghệ nhân Hà Thị Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội, Giám đốc Công ty TNHH Gốm sứ Quang Vinh đang giới thiệu sản phẩm gốm sứ với khách hàng. Ảnh: Phương Hoa – TTXVN

Ngày 26/11, Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phối hợp với Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội tổ chức Tọa đàm "Đánh thức giá trị làng nghề: Kết nối đầu tư – Lan tỏa văn hóa Thăng Long” tại Trung tâm tinh hoa làng nghề Việt - Thôn 5, đường Bát Tràng, xã Bát Tràng, thành phố Hà Nội.

Chương trình được tổ chức với mục tiêu tạo diễn đàn kết nối giữa cơ quan quản lý Nhà nước, chuyên gia, nghệ nhân, doanh nghiệp, nhà đầu tư và lực lượng khởi nghiệp trẻ; qua đó đánh giá rõ hơn thực trạng, tiềm năng và những thách thức đặt ra đối với hệ thống làng nghề Hà Nội trong bối cảnh hội nhập quốc tế, chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế sáng tạo; đồng thời đề xuất các giải pháp để gìn giữ, phát huy giá trị làng nghề gắn với công nghiệp văn hóa, góp phần xây dựng Hà Nội trở thành thành phố sáng tạo.

Tọa đàm thu hút hơn 100 đại biểu, gồm đại diện lãnh đạo Sở Tài chính Hà Nội, Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội; đại diện các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan của thành phố; Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội; các chuyên gia, nhà khoa học, trường đại học, nhà thiết kế, các nhóm startup; cùng đại diện nhiều làng nghề truyền thống, doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu, cơ sở sản xuất, hộ kinh doanh trên địa bàn Thủ đô và một số tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng.

Phát biểu khai mạc, bà Nghiêm Thị Hoàng Anh- Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội nhấn mạnh, Hà Nội – thành phố nghìn năm văn hiến – được biết đến là “cái nôi” của nghề thủ công truyền thống Việt Nam, nơi có hơn 1.350 làng nghề và làng có nghề, với hơn 300 làng nghề – làng nghề truyền thống được công nhận đang góp phần tạo nên bản sắc văn hóa Thăng Long.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi mô hình kinh tế, nhiều làng nghề đang đối diện những thách thức lớn về nguồn lực lao động suy giảm nhanh với 60–70% lao động là người lớn tuổi; lực lượng trẻ rời bỏ nghề. Nhiều làng nghề đứng trước nguy cơ mai một kỹ thuật truyền thống.

Thiếu đổi mới thiết kế & chưa đáp ứng thị trường quốc tế, có đến 80% mẫu mã lặp lại, ít gắn với xu hướng tiêu dùng hiện đại, sản phẩm chưa được tiêu chuẩn hóa theo yêu cầu xuất khẩu. Ba là, thị trường tiêu thụ bấp bênh, chưa tạo được sự ổn định lâu dài – thiếu kết nối đầu tư, phụ thuộc vào đơn hàng nhỏ lẻ, thiếu đối tác dài hạn.

Toàn cảnh buổi Tọa đàm “Đánh thức giá trị làng nghề: Kết nối đầu tư - Lan tỏa văn hóa Thăng Long”. Ảnh: Hà Trần

Thêm vào đó, môi trường và không gian sản xuất xuống cấp, một số làng nghề còn ô nhiễm khói bụi, nước thải, tiếng ồn, hoặc nhiều cơ sở làng nghề hiện nay thiếu không gian sáng tạo, thiếu không gian trải nghiệm – trưng bày – thiếu các sản phẩm du lịch văn hóa xứng tầm, hạn chế tiếp cận thị trường quốc tế…

Ngoài ra, không ít làng nghề còn gặp khó khăn về hạ tầng và môi trường sản xuất; thiếu không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm, thiếu các điểm trải nghiệm làng nghề để đưa vào tour, tuyến du lịch văn hóa của Thủ đô.

Chính những thực trạng này đặt ra yêu cầu cấp bách phải có đổi mới, mô hình mới, tư duy mới để giữ nghề, giữ người và đưa làng nghề bước vào giai đoạn phát triển bền vững.

Trước bối cảnh đó, các đại biểu cho rằng cần chuyển từ cách nhìn nhận làng nghề như đơn vị sản xuất đơn lẻ sang tiếp cận theo “hệ sinh thái”; trong đó, làng nghề là sự kết hợp hài hòa giữa kinh tế, văn hóa, du lịch và môi trường; từ đó xây dựng các mô hình phát triển phù hợp, có khả năng thích ứng trước những thay đổi của thời đại.

Tọa đàm có các chuyên đề về “Câu chuyện Làng nghề sáng tạo và bí quyết phát triển du lịch – văn hóa – đổi mới tại các làng nghề Hà Nội”; chuyền đề “Đầu tư vào giá trị văn hóa – Thúc đẩy chuỗi sản phẩm và du lịch trải nghiệm Làng nghề Thăng Long” – Phân tích vai trò của văn hóa trong phát triển sản phẩm – mô hình du lịch trải nghiệm – thương hiệu làng nghề. Đặc biệt, có chuyên đề “Bảo tàng Sinh thái Làng cổ Bát Tràng – Từ ý tưởng đến hiện thực” – Giới thiệu mô hình bảo tồn cộng đồng, kết hợp du lịch văn hóa và thương mại sáng tạo.

Đại diện Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và Làng nghề Hà Nội chia sẻ kinh nghiệm từ mô hình Bảo tàng sinh thái Làng cổ Bát Tràng - nơi kết hợp bảo tồn văn hóa với hoạt động du lịch, trải nghiệm, thương mại sáng tạo. Đây được đánh giá là hướng đi phù hợp để nhiều làng nghề khác tham khảo, nhân rộng.

Phát biểu tổng kết, đại diện Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội nhấn mạnh, các ý kiến tại tọa đàm sẽ được tổng hợp, báo cáo, làm cơ sở tham mưu cho thành phố trong xây dựng và điều chỉnh chính sách hỗ trợ làng nghề thời gian tới. Hà Nội xác định phát triển làng nghề không chỉ là phát triển kinh tế, mà còn là giữ gìn di sản, nâng tầm bản sắc Thủ đô, tạo động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa theo đúng tinh thần các đường lối, chủ trương, được cụ thể hóa bằng các Nghị quyết của Thành phố.

Thành phố luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp, hợp tác xã, nghệ nhân bằng các chương trình xúc tiến đầu tư - thương mại, thúc đẩy phát hỗ trợ xây dựng thương hiệu, số hóa sản phẩm OCOP, kết nối với các nhà phân phối, sàn thương mại điện tử, nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Hằng Trần/BNEWS/TTXVN

Nguồn Bnews : https://bnews.vn/danh-thuc-gia-tri-lang-nghe-ket-noi-dau-tu-lan-toa-van-hoa-thang-long/397835.html