Đào Phú Thượng chìm trong 'biển nước': Mùa hoa chưa kịp nở

3 giờ trướcBài gốc

Cả năm vun trồng, chỉ mong một mùa Tết trọn vẹn

Ở làng Phú Thượng, mỗi gốc đào là một “đứa con tinh thần” của người nông dân. Họ chăm bẵm từ từng chồi non, ngắt lá, tỉa cành, dõi theo từng chuyển động của thời tiết để đào kịp nở hoa đúng dịp xuân sang.

Hiện nay, cây đào đang bước vào giai đoạn hình thành nụ hoa để chuẩn bị đón Tết. Tuy nhiên, từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 10/2025, liên tiếp các đợt mưa lớn kéo dài do ảnh hưởng của bão số 10 và 11 đã khiến nước sông Hồng dâng nhanh, tràn vào bờ bãi, nhấn chìm hàng chục hécta đào. Bên trong đê, những ruộng đào vốn trù phú, thẳng tắp của làng Phú Thượng giờ cũng chìm trong biển nước khiến nhiều hộ nông dân lo lắng, bởi đào có thể bị thối rễ, rụng lá, dẫn đến nguy cơ mất mùa, mất Tết.

“Chúng tôi như ngồi trên đống lửa. Bao công sức cả năm trời giờ coi như mất trắng. Cây đào mà ngâm nước quá 2 ngày là hỏng rễ, chết dần”, bà Lê Thị Hoa - một hộ trồng đào ở Phú Thượng chia sẻ trong tiếng thở dài.

Những gốc đào chìm trong biển nước (Ảnh: Minh Đức)

Không chỉ riêng nhà bà Hoa, hàng chục hộ dân khác cũng chung nỗi lo. Những người nông dân quen tưới tắm, tỉa cành, uốn thế giờ chỉ biết đứng nhìn dòng nước đục ngầu nuốt dần những luống đào mà họ mà họ dày công vun trồng.

“Đào Phú Thượng không chỉ là cây cảnh, nó là nghề tổ, là kế sinh nhai, là hồn xuân của làng”, anh Nguyễn Minh Đức - chủ vườn đào lâu năm nghẹn ngào nói. “Thấy cây chết dần, nước ngập đến thân, mà không làm gì được, chỉ biết đứng nhìn. Cả năm chăm bẵm chỉ chờ đến Tết để thu hoạch, bây giờ có nguy cơ mất trắng… Đau lắm!”.

Thiệt hại không chỉ dừng ở con số hàng chục, hàng trăm triệu đồng mỗi hộ. Đào Tết Phú Thượng, Nhật Tân từ lâu đã trở thành một phần ký ức của người Hà Nội. Cứ mỗi độ tháng Chạp, những chuyến xe chở đào từ Phú Thượng, Nhật Tân len lỏi khắp phố phường, mang sắc xuân về từng mái nhà.

Nay, nhìn những cánh đồng ngập nước, người dân Thủ đô không khỏi tiếc nuối - bởi e rằng không khí Tết năm nay sẽ thiếu vắng sắc đào như mọi năm.

“Mấy ngày qua xem tin tức về vườn đào Phú Thượng bị ngập nước, tôi thấy tiếc quá. Không chỉ người trồng đào xót xa, mà người dân Thủ đô cũng sẽ thiếu vắng hình ảnh Tết truyền thống với những cành đào khoe sắc như trước” - anh Minh Tuấn, một người dân phố Hàng Lược (Hà Nội) chia sẻ.

Hệ quả của đô thị hóa thiếu bền vững?

Mưa bão năm nay chỉ là một “lát cắt nhỏ” trong bức tranh rộng hơn về biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày càng khốc liệt.

Nếu nói không ngoa thì những người nông dân Phú Thượng đang gánh chịu sự thay đổi ấy: mùa nắng thì hạn, mùa mưa thì lũ, quy luật thời tiết trở nên thất thường, khó đoán định. Vài năm gần đây, họ đã cố gắng di chuyển vườn đào lên khu đất cao hơn, đắp bờ, làm cống thoát nước, nhưng sức người có hạn - khi thiên nhiên “nổi giận”, mọi nỗ lực đều trở nên mong manh.

Nhiều người đổ lỗi ngập là do “mưa to”, “bão lớn”. Nhưng nếu nhìn sâu hơn, thực trạng ở Phú Thượng không chỉ là chuyện của thời tiết, mà còn là hậu quả của cả một quá trình đô thị hóa thiếu kiểm soát.

Làng Phú Thượng từng là vùng trồng hoa, cây cảnh lớn nhất của Hà Nội hàng vài chục hecta. Quá trình đô thị hóa nhanh khiến diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp, bị kẹp giữa những khối nhà cao ốc, khu đô thị sinh thái... (Ảnh: Minh Đức)

Những năm gần đây, hàng loạt dự án hạ tầng, khu đô thị, đường giao thông… mọc lên san sát quanh Phú Thượng. Nhiều kênh mương, tuyến thoát nước tự nhiên bị lấp hoặc thu hẹp, đất thấm nước bị thay bằng bê tông, nhựa đường, khiến nước mưa không còn chỗ rút và ngập úng diễn ra nhanh chóng.

Làng Phú Thượng từng là vùng trồng hoa, cây cảnh lớn nhất của Hà Nội. Nhưng quá trình đô thị hóa nhanh chóng khiến diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp, bị kẹp giữa những khối nhà cao ốc, khu đô thị… Phần diện tích đất canh tác còn lại biến thành “túi nước” khổng lồ mỗi khi mưa bão.

“Ngày xưa, nước ở đây thoát thẳng ra sông. Giờ nhà cao tầng, khu đô thị và đường bê tông mọc quanh, nước chảy đi đâu được nữa?” - bà Hoa bức xúc chỉ vào những công trình xunh quanh khu vực vườn đào.

Hàng loạt vườn đào ở làng Phú Thượng chìm trong nước bên cạnh các tòa nhà cao tầng (Ảnh: Minh Đức)

Sự cố ngập ở Phú Thượng không chỉ là bài học về thiên tai, mà còn là lời cảnh tỉnh về quản lý đô thị và quy hoạch hạ tầng thoát nước ở Hà Nội.

Trong khi thành phố mở rộng không gian xây dựng, các vùng đệm, vùng tiêu thoát nước - đặc biệt là khu bãi sông lại không được bảo vệ và đầu tư tương xứng. Khi “lá phổi xanh” của thành phố bị bê tông hóa, hệ quả là ngập lụt trở thành điều tất yếu.

Các chuyên gia quy hoạch nhiều lần cảnh báo: “Nếu không có giải pháp tổng thể cho vùng thoát lũ, không giữ được quỹ đất trũng, đất thấm nước, thì chỉ cần một cơn mưa cực đoan, những làng nghề như Phú Thượng sẽ mãi là vùng trũng của đô thị hóa”.

Cần những giải pháp dài hạn để giữ hồn đào Tết

Đào Phú Thượng không chỉ là sản phẩm nông nghiệp thông thường, mà còn mang giá trị văn hóa đặc trưng của Hà Nội. Giữ được nghề trồng đào không chỉ giúp người dân có kế sinh nhai, mà còn giữ lại một nét đẹp truyền thống ngàn năm của Thăng Long.

Thiết nghĩ, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng cần sớm có biện pháp hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất sau thiên tai: khảo sát, quy hoạch lại vùng trồng, đầu tư hệ thống tiêu thoát nước đồng bộ, phù hợp, hướng dẫn kỹ thuật phòng ngập úng, hỗ trợ vay vốn ưu đãi cho tái canh đào.

Giữa mênh mông nước lũ, vẫn thấy những bóng người lội bì bõm, cố gắng cứu từng gốc cây, buộc lại từng cành gãy (Ảnh: Minh Đức)

Trận ngập năm nay có thể khiến nhiều vườn đào bị thiệt hại nghiêm trọng, nhưng tình yêu nghề của người dân Phú Thượng vẫn không phai mờ. Giữa mênh mông nước lũ, vẫn thấy những bóng người lội bì bõm, cố gắng cứu từng gốc cây, buộc lại từng cành gãy đổ. Bởi họ tin rằng, sau mỗi mùa bão lũ, đất trời rồi cũng lại hồi sinh và hoa đào rồi sẽ nở, dù muộn hơn, nhưng vẫn mang trong mình sức sống mãnh liệt như chính con người nơi đây.

Để rồi, khi xuân mới đến, những cánh đào Phú Thượng, Nhật Tân bung nở không chỉ là sắc hoa, mà còn là biểu tượng cho ý chí và tình yêu lao động của người nông dân Hà Nội - những người đã gieo trồng cả hy vọng và lòng kiên cường giữa những biến động của thiên nhiên.

Mạnh Tưởng

Nguồn PetroTimes : https://petrotimes.vn/dao-phu-thuong-chim-trong-bien-nuoc-mua-hoa-chua-kip-no-733213.html