Đối tượng áp dụng nghị quyết bao gồm tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng đất tại các khu vực này, cùng các cơ quan quản lý nhà nước về đất đai, nông nghiệp, đê điều, thủy lợi, phòng, chống thiên tai và xây dựng; không áp dụng cho các dự án đầu tư xây dựng công trình tại bãi sông, bãi nổi theo quy định pháp luật về đầu tư xây dựng.
Hội đồng nhân dân TP Hà Nội bấm nút thông qua Nghị quyết cho phép khai thác đất bãi sông phục vụ nông nghiệp, du lịch. Ảnh: HUY KIÊN
Việc khai thác quỹ đất phải tuân thủ các quy định của pháp luật về đê điều, thủy lợi, phòng, chống thiên tai, đất đai và xây dựng, đồng thời phù hợp với quy hoạch phòng, chống lũ, quy hoạch Thủ đô và các quy hoạch liên quan. Các hoạt động sử dụng đất cần hạn chế ảnh hưởng đến hệ sinh thái tự nhiên, đa dạng sinh học, cảnh quan và môi trường. Công trình xây dựng tại đây chỉ được phép tồn tại có thời hạn, không sử dụng để ở và không chứa hóa chất độc hại. Người sử dụng đất phải có phương án chủ động bảo đảm an toàn trong mùa mưa lũ và chịu trách nhiệm hạn chế thiệt hại do thiên tai.
Theo nghị quyết được thông qua, đối với hình thức sử dụng quỹ đất là sản xuất nông nghiệp và nông nghiệp sinh thái, thành phố quy định ưu tiên trồng các loại cây có khả năng chịu úng, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu. Cho phép sử dụng một phần diện tích để xây dựng công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp (lán, trại, kho chứa nông cụ, sơ chế nông sản) với diện tích tối đa 10-20m² tùy quy mô đất (từ 1.000m² trở lên). Công trình phải là kết cấu bán kiên cố, cao tối đa 4m, không có tầng hầm, sử dụng vật liệu nhẹ, dễ tháo dỡ. Được phép lắp dựng nhà màng, nhà lưới bằng vật liệu thân thiện với môi trường, không san lấp hay tôn cao bãi sông.
Đối với hình thức nông nghiệp kết hợp du lịch, giáo dục trải nghiệm, thành phố quy định áp dụng cho khu đất từ 10.000m² trở lên, với phương án sử dụng đất đa mục đích được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Đối với loại hình này, TP Hà Nội cho phép xây dựng công trình phục vụ (khu xử lý môi trường, trưng bày sản phẩm, đón tiếp, vui chơi giải trí) có diện tích tối đa 5% phần đất phù hợp, nằm ngoài hành lang thoát lũ hoặc khu vực được nghiên cứu xây dựng. Công trình phải là kết cấu bán kiên cố, cao tối đa 6m, không có tầng hầm, sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, bảo đảm không ảnh hưởng đến dòng chảy và thoát lũ.
Cũng theo nghị quyết, UBND TP Hà Nội quyết định việc cho phép sử dụng quỹ đất, trong khi UBND cấp xã chịu trách nhiệm kiểm tra, chấp thuận hoặc gia hạn phương án sử dụng đất và cấp phép xây dựng công trình. Các cơ quan quản lý chuyên ngành sẽ giám sát, xử lý vi phạm theo thẩm quyền. Tổ chức, cá nhân sử dụng đất phải tuân thủ đúng phương án được phê duyệt, khôi phục đất về mục đích chính khi hết thời hạn hoặc nếu không tiếp tục sử dụng theo phương án.
Việc nghị quyết được thông qua đã gỡ nút thắt từ hành lang pháp lý, tạo động lực để các vùng bãi sông phát huy được giá trị tài nguyên đất, hướng đến xây dựng Hà Nội hiện đại, sinh thái, phù hợp với Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng đã được phê duyệt. Đồng thời là bước tiến quan trọng trong việc thực hiện Luật Thủ đô, đưa Hà Nội phát triển theo hướng bền vững và hiện đại.
NGUYỄN HỒNG SÁNG