Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có nhiều điều để thảo luận trong tuần này, cuộc điện đàm đầu tiên kể từ tháng 6, với TikTok, máy bay Boeing, đất hiếm... là những vấn đề hàng đầu trên bàn đàm phán.
Hai nhà lãnh đạo dự kiến sẽ phát biểu trước thềm hội nghị thượng đỉnh trực tiếp tiềm năng bên lề Hội nghị Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Hàn Quốc vào cuối tháng 10, khép lại nhiều tháng căng thẳng về thuế quan, hạn chế xuất khẩu và các vấn đề đầu tư.
Ông Trump đã đăng trên mạng xã hội Truth Social thông báo về cuộc điện đàm với ông Tập vào ngày 19/9 tới, đồng thời khẳng định "mối quan hệ giữa hai nước vẫn rất bền chặt".
Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump tham dự cuộc họp song phương bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Osaka năm 2019. Ảnh: ABCNews
Bắc Kinh chưa công khai xác nhận hay bình luận về cuộc điện đàm. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 16/9 cho biết "ngoại giao nguyên thủ quốc gia đóng vai trò chiến lược hàng đầu không thể thay thế" trong quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer đã gặp gỡ các quan chức Trung Quốc tại Madrid vào ngày 15/9 để thảo luận về một khuôn khổ nhằm đáp ứng thời hạn chót mới nhất "bán hoặc bị cấm" đối với ứng dụng TikTok của ByteDance, giúp duy trì kế hoạch cho sự hợp tác cấp cao. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã có cuộc trao đổi với các đối tác vào tuần trước.
Sau nhiều tháng gia hạn "đình chiến thương mại" và các cuộc đàm phán cấp thấp hơn, đây là những yếu tố đang "nóng lên" trong bối cảnh cuộc điện đàm Trump-Tập tới gần:
Quan hệ Mỹ - Trung dưới nhiệm kỳ hai của ông Trump
Ông Trump vẫn ca ngợi ông Tập là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ với lòng ngưỡng mộ, đồng thời áp dụng một số chính sách tương tự “cẩm nang” của ông Tập, chẳng hạn như việc Mỹ xem xét nắm cổ phần trong các tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia và Intel.
Để thúc đẩy một thỏa thuận toàn diện, ông Trump đã tránh áp đặt lệnh trừng phạt phụ lên Trung Quốc vì nhập khẩu dầu từ Nga, trì hoãn lệnh cấm TikTok và tỏ thái độ tích cực hơn với sinh viên Trung Quốc tại các trường đại học Mỹ.
Đồng thời, Tổng thống Mỹ cũng mở chiến dịch “giải phóng thương mại” nhằm tái cân bằng thâm hụt với tất cả đối tác, trong đó có Trung Quốc.
Hai bên hiện đã tạm dừng các biện pháp thuế quan cực đoan nhất từng khiến mức thuế Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc tăng vọt tới 145%. Một mức thuế 20% vẫn đang duy trì, nhằm trừng phạt việc Bắc Kinh chưa xử lý triệt để nạn buôn bán fentanyl vào Mỹ.
Đối với ông Trump, vấn đề then chốt là bảo đảm nguồn cung nam châm đất hiếm - vật liệu chiến lược cho ngành sản xuất Mỹ. Mỹ đã bổ sung 32 công ty Trung Quốc vào “danh sách đen”, trong khi Trung Quốc đáp trả bằng việc mở điều tra chip Mỹ.
Washington cũng yêu cầu Bắc Kinh hành động mạnh mẽ hơn với các tổ chức bị cáo buộc tham gia xuất khẩu hoặc tài trợ fentanyl.
Những “quả ngọt dễ hái”
Trung Quốc có thể cam kết mua thêm hàng hóa Mỹ để mang lại cho ông Trump một “chiến thắng lớn”. Một đơn hàng hàng trăm chiếc máy bay Boeing - vừa có lợi cho Mỹ vừa đáp ứng nhu cầu của Trung Quốc, được dự đoán sẽ là trọng tâm của thỏa thuận.
Đậu nành cũng thường là mặt hàng chịu ảnh hưởng trong các cuộc đàm phán. Nếu Trung Quốc giảm nhập từ Brazil và chuyển sang Mỹ, đó sẽ là cú hích đáng kể đối với nông dân Mỹ.
Về phía Mỹ, việc nới lỏng chính sách cho sinh viên Trung Quốc sang học tập có thể giúp cải thiện quan hệ nhân dân hai nước, trong bối cảnh Washington vẫn siết chặt nhập cư.
.
Liên Hà