Đặt tên cho công trình công cộng: Đảm bảo cân bằng nhiều yếu tố

2 giờ trướcBài gốc

Đại biểu Đặng Ngọc Trân nêu ý kiến tại Kỳ họp chuyên đề lần thứ 28 của HĐND thành phố

Tại Kỳ họp chuyên đề lần thứ 28 của HĐND thành phố mới đây, đề án đặt tên cầu qua cửa biển Thuận An và cầu vượt phá Tam Giang đã tạo ra cuộc trao đổi sôi nổi, phản ánh rõ nét sự cân nhắc giữa pháp lý, truyền thống và mong muốn của cộng đồng.

Cầu qua cửa biển Thuận An là dự án mới, hiện đại, nằm trên tuyến đường bộ ven biển, dài 2,36km, mặt cắt ngang 23,5m với kiến trúc cáp văng. Đây là công trình trọng điểm, kỳ vọng không chỉ giải quyết nhu cầu giao thông mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Trong khi đó, cầu vượt phá Tam Giang được đưa vào sử dụng từ năm 2007, là cầu nối quan trọng giữa các khu vực thuộc phường Thuận An với trung tâm thành phố. Tên gọi “cầu Thuận An” đã quen thuộc với người dân, đi vào các văn bản hành chính, nhưng chưa tuân thủ hoàn toàn các quy định pháp lý về đặt tên công trình công cộng.

Tờ trình của UBND thành phố tại Kỳ họp đề xuất đặt tên cầu mới là “Thuận An” và cầu vượt phá Tam Giang là “Thai Dương”. Lý do được đưa ra là để tránh trùng lặp tên, đồng thời tên mới gắn với giá trị văn hóa địa phương: “Thai Dương” lấy từ tên làng/thôn xung quanh và di tích đình Thai Dương, biểu tượng cho thịnh vượng và ánh sáng. Việc này cũng phù hợp với quy định pháp luật, đồng thời có tỷ lệ đồng thuận cao trong khảo sát người dân địa phương.

Tuy nhiên, quan điểm từ các đại biểu HĐND thành phố không hoàn toàn đồng thuận. Đại biểu Đặng Ngọc Trân cho rằng tờ trình của UBND thành phố nêu rất rõ các phương án đặt tên và có cơ sở hợp lý. Song cầu vượt phá Tam Giang gọi là Thuận An đã tồn tại gần 20 năm và đi vào tiềm thức người dân cũng như các văn bản của Nhà nước. “Nếu tên cũ không đúng quy định pháp luật thì cần giải pháp phù hợp, không nên lấy tên đã gắn với công trình cũ đặt cho cầu mới. Cầu mới xây rất đẹp, dù tìm được tên mới đẹp, ý nghĩa hơn tên Thuận An là khó, nhưng HĐND cần nghiên cứu và cân nhắc kỹ”, đại biểu Trân nhấn mạnh.

Đại biểu Trần Lưu Quốc Doãn cũng cho rằng tờ trình không sai, nhưng tên cầu Thuận An đã đi vào tiềm thức người dân. Theo ông Doãn, cầu mới nên đặt tên khác, có thể là “Thuận Hải”, đồng thời cần nghiên cứu phương án tuyên truyền phù hợp để người dân tiếp nhận.

Cuộc trao đổi này cho thấy việc đặt tên cầu không đơn giản. Tên gọi là sự kết hợp của yếu tố pháp lý, giá trị văn hóa và kỳ vọng cộng đồng. Từ góc độ lịch sử, Thuận An là địa danh lâu đời, xuất hiện từ thế kỷ XV với nhiều tên gọi khác nhau qua các triều đại. Nó còn được khắc trên Cửu Đỉnh thời Minh Mạng và là thắng cảnh thứ 10 trong “Thần Kinh Nhị Thập Cảnh” của vua Thiệu Trị. Việc chọn tên này cho cầu mới vừa nối tiếp truyền thống, vừa tạo dấu ấn cho công trình hiện đại. Trong khi đó, tên “Thai Dương” cho cầu vượt phá Tam Giang lại mang tính địa phương, gần gũi với cư dân, nhưng đồng thời phải làm quen với cộng đồng và các cơ quan quản lý để tránh nhầm lẫn.

Một điểm đáng chú ý là quy trình UBND thành phố thực hiện: Lấy ý kiến Hội đồng tư vấn đặt tên, cơ quan chuyên môn và cộng đồng dân cư. Theo khảo sát, tỷ lệ đồng thuận với tên cầu Thuận An là 97,9%, với tên cầu Thai Dương là 97,1%. Con số này cho thấy sự đồng thuận cao, nhưng cũng không đồng nghĩa tất cả ý kiến của đại biểu HĐND hay người dân đều được phản ánh đầy đủ. Các ý kiến phản biện từ HĐND nhấn mạnh việc cân nhắc lâu dài, tính ổn định của tên gọi trong quản lý hành chính, và tác động tới ký ức, thói quen của cộng đồng.

Quyết định đặt tên cầu là vấn đề đa chiều, vừa phải tuân thủ pháp luật, vừa phải phù hợp văn hóa, vừa tạo sự đồng thuận cộng đồng. UBND thành phố đưa ra đề xuất theo hướng pháp lý và khảo sát cộng đồng, nhưng các đại biểu HĐND lại nhấn mạnh yếu tố lịch sử - văn hóa và tính quen thuộc với người dân. Sự khác biệt này phản ánh sự cân nhắc kỹ lưỡng, cần phải đối thoại và giải thích rõ ràng để mọi bên cùng hiểu.

Nội dung này đã được HĐND thành phố giao UBND thành phố nghiên cứu lại, cân nhắc kỹ hơn nhằm có phương án đặt tên hợp lý. Từ câu chuyện này cho thấy, đặt tên cầu không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà là nghệ thuật cân bằng các yếu tố pháp lý, lịch sử, văn hóa và tâm lý cộng đồng. Việc UBND thành phố đề xuất các phương án đặt tên và tiến hành lấy ý kiến rộng rãi là bước đi quan trọng, nhưng cũng cần tiếp thu các ý kiến phản biện từ HĐND, để quyết định cuối cùng thực sự đạt được sự đồng thuận bền vững và thỏa mãn cả ba yếu tố: pháp luật, văn hóa và cộng đồng.

Bài, ảnh: Lê Thọ

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/kinh-te/xay-dung-giao-thong/dat-ten-cho-cong-trinh-cong-cong-dam-bao-can-bang-nhieu-yeu-to-160279.html