Những kết quả nổi bật
Tháng 10/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Ở giai đoạn I (2021-2025), Dự án 1 thuộc Chương trình này đã được tỉnh Nghệ An triển khai quyết liệt, bài bản và hiệu quả, để lại nhiều dấu ấn rõ rệt về các vấn đề như: đất ở, nhà ở, đất sản xuất và nước sinh hoạt - tạo nền tảng để người dân ổn định cuộc sống, phát triển sinh kế và vươn lên thoát nghèo.
Từ khi Chương trình được triển khai, UBND tỉnh Nghệ An đã bám sát chỉ đạo của T.Ư, kịp thời tham mưu HĐND tỉnh ban hành nhiều nghị quyết. Đồng thời xây dựng các văn bản hướng dẫn cụ thể, phù hợp với đặc thù địa phương. Bên cạnh đó, nhờ huy động tốt nguồn lực và điều hành linh hoạt, tỉnh này đã hoàn thành đồng bộ các mục tiêu với nhiều kết quả nổi bật, rất đáng ghi nhận.
Nhờ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH giai đoạn I, cuộc sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi Nghệ An thay đổi rõ rệt.
Cụ thể, giai đoạn 2021-2025, T.Ư đã bố trí vốn cho tỉnh Nghệ An 332,4 tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư phát triển 161,6 tỷ đồng; vốn sự nghiệp: 170,7 tỷ đồng. Bên cạnh nguồn vốn từ T.Ư, tỉnh Nghệ An đã bố trí ngân sách đối ứng với số tiền 18,8 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư phát triển: 6,4 tỷ đồng (hỗ trợ đất ở, nhà ở, đất sản xuất); vốn sự nghiệp: 12,3 tỷ đồng (hỗ trợ chuyển đổi nghề và nước sinh hoạt phân tán). Nguồn lực lớn này được tỉnh phân bổ đúng trọng tâm, đúng đối tượng, tạo điều kiện để người dân tiếp cận hiệu quả các chính sách hỗ trợ.
Về hỗ trợ đất ở giai đoạn I, T.Ư đã phân bổ vốn cho tỉnh Nghệ An để hỗ trợ 31 hộ dân với số tiền 1,2 tỷ đồng. Ngân sách tỉnh đối ứng thêm 124 triệu đồng. Quá trình thực hiện, UBND tỉnh Nghệ An đã giao 100% kế hoạch vốn của giai đoạn để các địa phương triển khai thực hiện. Trong đó huyện Kỳ Sơn (cũ) có 11 hộ dân, huyện Tương Dương (cũ) có 10 hộ dân và huyện Quế Phong (cũ) có 31 hộ. Đến 30/4/2025, các địa phương đã hoàn thành hỗ trợ 31/31 hộ, đạt 100% kế hoạch.
Về hỗ trợ nhà ở trong giai đoạn 2021-2025, T.Ư phân bổ kinh phí 25,2 tỷ đồng hỗ trợ nhà ở cho 632 hộ dân. Ngân sách tỉnh bố trí vốn đối ứng với số tiền 3,3 tỷ đồng. Ngay khi có tiền, tỉnh Nghệ An đã giao cho 9 huyện cũ trên địa bàn thực hiện. Tính đến ngày 30/4, các địa phương đã hoàn thành hỗ trợ 620 nhà ở cho các hộ dân.
Trong giai đoạn 2021-2025, T.Ư và tỉnh Nghệ An đã phân bổ vốn hỗ trợ đất sản xuất cho 1.340 hộ với số tiền 33,1 tỷ đồng. Về chuyển đổi nghề, T.Ư cùng tỉnh Nghệ An đã phân bổ vốn hỗ trợ cho 7.785 hộ với số tiền 85,5 tỷ đồng. Tính đến 30/4, các địa phương đã thực hiện hỗ trợ chuyển đổi nghề cho gần 3,4 nghìn hộ dân.
Về hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán giai đoạn I, T.Ư đã bố trí vốn hỗ trợ cho 15.153 hộ với số tiền 45,4 tỷ đồng. Ngân sách tỉnh bố trí vốn đối ứng 4,5 tỷ đồng. Đến ngày 30/4, các địa phương đã thực hiện hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán đối với 15.143 hộ, đạt 99,9%. Trong giai đoạn 2021-2025, T.Ư cũng phân bổ cho tỉnh Nghệ An 105 tỷ đồng để thực hiện 46 công trình nước sinh hoạt tập trung ở 10 huyện (cũ). Đến ngày 30/4, các địa phương đã hoàn thành 33 công trình, đạt 71,7%.
Những con số ấy không chỉ là kết quả thực hiện chính sách mà còn là minh chứng cho sự đổi thay từng ngày ở vùng cao Nghệ An - nơi điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, đời sống người dân còn nhiều khó khăn.
Dự án 1 trong giai đoạn vừa qua không chỉ giúp giải quyết các vấn đề bức thiết, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nền tảng phát triển cho đồng bào các dân tộc. Mỗi căn nhà được dựng lên, mỗi diện tích đất sản xuất được giao, mỗi công trình nước sạch được hoàn thành đã góp phần củng cố niềm tin của người dân đối với chính sách của Đảng và Nhà nước.
632 hộ dân khu vực miền núi được hỗ trợ về nhà ở, sớm an cư lạc nghiệp.
Ý nghĩa lớn nhất của dự án còn nằm ở việc đảm bảo điều kiện “an cư” để người dân “lạc nghiệp”, giúp họ có động lực vươn lên phát triển kinh tế, giữ gìn bản sắc văn hóa và gắn bó với quê hương, bản làng. Những thành quả này cũng góp phần quan trọng vào mục tiêu giảm nghèo bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa miền núi và miền xuôi.
Nhiều giải pháp, quyết tâm mới
Phát huy kết quả đạt được, Nghệ An đang tiếp tục triển khai nhiều nhóm giải pháp trọng tâm để thực hiện tốt, đẩy nhanh tiến độ các giai đoạn tiếp theo. Cụ thể, tiếp tục tăng cường tuyên truyền sâu rộng mục tiêu, nhiệm vụ của các chương trình mục tiêu quốc gia đến cộng đồng dân cư nhằm tạo sự đồng thuận; tích cực hưởng ứng phong trào hiến đất, tham gia đóng góp tự nguyện bảo đảm phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội trong triển khai thực hiện Chương trình. Hoàn thiện cơ chế chính sách, các văn bản chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện; Thường xuyên rà soát và phê duyệt danh sách đối tượng thụ hưởng.
Nghệ An đang tiếp tục triển khai nhiều nhóm giải pháp trọng tâm để thực hiện tốt, đẩy nhanh tiến độ các giai đoạn tiếp theo.
Bên cạnh đó là tập trung huy động nguồn lực thực hiện Dự án, kịp thời tháo gỡ khó khăn các dự án thuộc Chương trình. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện Chương trình bảo đảm thường xuyên, liên tục. Chỉ đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh thường xuyên kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện các nội dung để hoàn thành kế hoạch được giao.
Thành công của Dự án 1 giai đoạn 1 là minh chứng rõ ràng cho nỗ lực chung của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của nhân dân. Đây cũng là nền tảng quan trọng để Nghệ An tiếp tục xây dựng vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát triển bền vững, giàu bản sắc, ngày càng khởi sắc trong những năm tiếp theo.
Ngọc Tú