Nhà đấu giá hàng đầu thế giới Sotheby's đã lên lịch đấu giá mảnh thiên thạch lớn nhất có nguồn gốc từ Sao Hỏa từng biết đến trên Trái Đất, mẫu vật mang mã NWA 16788.
NWA 16788 dự kiến sẽ được Sotheby's bán với giá lên tới 4 triệu đô la (khoảng hơn 100 tỉ đồng), trong phiên đấu giá ngày 16/7 tới tại thành phố New York, Mỹ.
Công bố của Sotheby's cho biết, mảnh thiên thạch có kích thước 374,7 x 279,4 x 152,4 mm và nặng 24,67 kg.
Được phát hiện vào ngày 16/11/2023 bởi một thợ săn thiên thạch tại vùng Agadez xa xôi của Niger, NWA 16788 lớn hơn khoảng 70% so với mảnh thiên thạch Sao Hỏa lớn thứ hai được tìm thấy trên Trái Đất.
Thiên thạch được cho đã bị đẩy ra khỏi bề mặt Sao Hỏa sau cú va chạm của một tiểu hành lớn, sau đó di chuyển 140 triệu dặm (225 triệu km) trong không gian trước khi xuyên qua bầu khí quyển Trái Đất và rơi xuống ở sa mạc Sahara.
Thiên thạch sao Hỏa lớn nhất từng được biết đến trên Trái Đất được trưng bày tại nhà đấu giá Sotheby's. (Ảnh chụp màn hình, nguồn: Sotheby's).
Các mảnh thiên thạch từ Sao Hỏa được tìm thấy trên Trái Đất theo Sotheby's là rất hiếm. Theo nhà đấu giá, trong số hơn 77.000 thiên thạch được công nhận chính thức trên Trái Đất, chỉ có 400 mảnh là thiên thạch đến từ Sao Hỏa, chiếm tỷ lệ 0,6% với tổng trọng lượng ước tính khoảng 374 kg.
NWA 16788 được bao phủ bởi lớp vỏ nóng chảy màu nâu đỏ, mang lại cho nó một màu sắc đặc trưng của Sao Hỏa.
Có khá nhiều các vết lõm gồ ghề trên bề mặt thiên thạch hình thành do ma sát trong quá trình cọ sát với bầu khí quyển Trái Đất.
Cũng theo Sotheby's, NWA 16788 hầu như rất ít dấu hiệu bị phong hóa trên Trái Đất và cấu tạo vật lý, hóa học của nó không bị thay đổi kể từ khi rơi xuống sa mạc Sahara, cho thấy đây có thể là một thiên thạch tương đối mới, rơi xuống Trái Đất cách nay không lâu.
Cận cảnh thiên thạch sắp được đấu giá với những vết lõm trên bề mặt. (Ảnh chụp màn hình, nguồn: Sotheby's).
Một tỷ lệ đáng kể (khoảng 21,2% thể tích) của NWA 16788 được tạo thành từ một loại thủy tinh gọi là maskelynite, được tạo ra khi một tiểu hành tinh va chạm với bề mặt Sao Hỏa với lực mạnh đến mức làm biến chất fenspat ban đầu của đá do nhiệt độ và áp suất cao, đồng thời đẩy mảnh vật chất Sao Hỏa này ra khỏi bề mặt hành tinh.
NWA 16788 đã được xác nhận và công bố trên Tạp chí Meteoritical Bulletin số 113/2025. Trước khi hiện diện tại Sotheby's, thiên thạch này đã được trưng bày công khai tại Cơ quan Vũ trụ Ý ở Rome và tại một phòng trưng bày tư nhân ở Arezzo, vùng Tuscany, Ý vào năm 2024.
Bà Cassandra Hatton- Phó Chủ tịch khoa học và lịch sử tự nhiên của Sotheby's, cho biết, việc một thiên thạch tương tự rơi xuống Trái Đất là cực kỳ hiếm.
“Đây không chỉ là một phát hiện kỳ diệu mà còn là một nguồn dữ liệu lớn có thể giúp chúng ta khám phá những bí mật của hành tinh đỏ, người hàng xóm của chúng ta.”, bà Hatton nói.
Văn Phong/Sotheby's, CBSNews