Tiểu Lâm (23 tuổi), nhân viên văn phòng ở Trung Quốc, cho biết bản thân là “fan cứng” của trà sữa. Gần nửa năm nay, anh gần như không bỏ sót ngày nào mà không uống loại đồ uống này, chủ yếu vào giờ nghỉ trưa tại công ty. Những hôm phải tăng ca, anh còn đặt thêm một ly trà sữa để “giải tỏa mệt mỏi”.
“Tôi luôn chọn loại ‘ít đường’, chỉ 3 phần, lại là trà sữa tươi pha tại chỗ nên nghĩ sẽ không ảnh hưởng sức khỏe”, Tiểu Lâm chia sẻ.
Tuy nhiên, khi nhập viện vì đau khớp không chịu nổi, kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ axit uric trong máu của bệnh nhân lên tới 880 μmol/L, cao gấp đôi mức cho phép (≤420 μmol/L). Các bác sĩ chẩn đoán anh bị gút cấp – một dạng viêm khớp do lắng đọng tinh thể axit uric tại khớp.
Theo bác sĩ điều trị, nguyên nhân chính khiến Tiểu Lâm mắc gút cấp là do thói quen tiêu thụ quá nhiều đồ uống chứa đường fructose – loại đường thường thấy trong trà sữa, soda, nước trái cây đóng chai.
“Rất nhiều người nhầm tưởng ‘ít đường’ nghĩa là an toàn. Nhưng thực chất, các loại trà sữa hiện nay thường chứa siro ngô fructose-glucose (HFCS) – chất tạo ngọt rẻ tiền nhưng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe”, bác sĩ cảnh báo.
Fructose làm tăng nồng độ axit uric trong máu thông qua hai cơ chế: kích thích gan sản xuất axit uric nội sinh và làm giảm khả năng đào thải axit uric của thận. Khi tích tụ lâu ngày, axit uric sẽ lắng đọng tại các khớp, gây viêm, sưng đau – đặc biệt là ở ngón chân cái, đầu gối, cổ chân.
Trường hợp của Tiểu Lâm là lời cảnh tỉnh cho giới trẻ – những người đang vô tư duy trì thói quen uống trà sữa mỗi ngày, ít vận động và chủ quan với các dấu hiệu bất thường của cơ thể. Chỉ đến khi đầu gối sưng to, đau nhức dữ dội, anh mới được người nhà dìu đến bệnh viện.
Các bác sĩ nhận định, gút không còn là “bệnh của người già”. Với chế độ ăn hiện đại nhiều đường và ít vận động, bệnh đang có xu hướng trẻ hóa rõ rệt.
Để phòng ngừa gút và các bệnh chuyển hóa, bác sĩ đưa ra khuyến cáo:
Hạn chế uống trà sữa, nước ngọt có đường quá 1–2 lần/tuần.
Ưu tiên dùng nước lọc, trà xanh hoặc nước ép trái cây nguyên chất không thêm đường.
Kiểm tra định kỳ chỉ số axit uric, đặc biệt với người có tiền sử gia đình mắc bệnh gút hoặc tiêu thụ nhiều đường.
Khi có triệu chứng đau khớp, sưng nóng, đỏ, đau dữ dội – nhất là ở ngón chân cái hoặc đầu gối – cần đến bệnh viện khám sớm để điều trị kịp thời.
Đừng để một ly trà sữa mỗi ngày trở thành “giọt nước tràn ly”, khiến tuổi xuân phải đánh đổi bằng những cơn đau nhức khớp kéo dài và hệ lụy sức khỏe lâu dài.
Thu Giang (T/H)