Giảm tiểu cầu là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất ở bệnh nhân sốt xuất huyết. Ảnh: Shutterstock.
Sốt xuất huyết là căn bệnh phổ biến do muỗi truyền, có thể gây ra một loạt các triệu chứng suy nhược, bao gồm sốt cao, đau nhức cơ và đau đầu dữ dội. Tuy nhiên, một trong những vấn đề đáng lo ngại nhất ở bệnh nhân là tình trạng giảm tiểu cầu đột ngột.
Tiểu cầu là những tế bào máu nhỏ đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu và ngăn ngừa chảy máu quá nhiều. Ở một người khỏe mạnh, số lượng tiểu cầu sốt xuất huyết thường dao động từ 150.000 đến 450.000 tiểu cầu trên mỗi microlit (µL) máu. Tuy nhiên, sốt xuất huyết có thể gây ra sự sụt giảm đáng kể số lượng tiểu cầu, đôi khi xuống tới 10.000/µL hoặc thậm chí thấp hơn.
Tại sao tiểu cầu giảm khi mắc sốt xuất huyết?
Theo Max Healthcare, tác động của sốt xuất huyết lên số lượng tiểu cầu rất đa dạng, dẫn đến sự sụt giảm đáng kể. Bản thân virus phá vỡ quá trình sản xuất tiểu cầu bình thường và cũng kích hoạt các sự kiện dẫn đến sự hủy hoại chúng.
- Sản xuất tiểu cầu bị gián đoạn: Virus sốt xuất huyết có thể xâm nhập vào tủy xương, nơi sản xuất tiểu cầu. Sự xâm nhập này làm gián đoạn quá trình sản xuất bình thường, dẫn đến việc ít tiểu cầu được giải phóng vào máu hơn.
- Tăng phá hủy tiểu cầu: Nhiễm trùng sốt xuất huyết khiến hệ miễn dịch hoạt động quá mức. Đôi khi, trong quá trình chống lại virus, hệ miễn dịch nhầm lẫn tiểu cầu khỏe mạnh là tác nhân xâm nhập và tiêu diệt chúng. Điều này càng làm giảm số lượng tiểu cầu trong sốt xuất huyết.
Những tác động kết hợp này có thể gây ra tình trạng giảm đáng kể số lượng tiểu cầu trong bệnh sốt xuất huyết, làm dấy lên lo ngại về các biến chứng chảy máu tiềm ẩn.
Triệu chứng giảm tiểu cầu ở bệnh nhân sốt xuất huyết
Bản thân sốt xuất huyết có nhiều triệu chứng, nhưng khi nói đến tình trạng giảm tiểu cầu cụ thể, không phải lúc nào cũng có những dấu hiệu rõ ràng mà bạn có thể nhận thấy. Đây là lý do việc theo dõi số lượng tiểu cầu thường xuyên rất quan trọng trong quá trình sốt xuất huyết.
Tuy nhiên, một số dấu hiệu có thể chỉ ra tình trạng nghiêm trọng hơn do giảm tiểu cầu:
- Dễ bị bầm tím: Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của tình trạng giảm tiểu cầu trong sốt xuất huyết. Bạn có thể thấy những đốm nhỏ màu tím trên da (xuất huyết) hoặc những mảng lớn hơn, phẳng, màu nâu đỏ (bầm tím) ngay cả khi chỉ có những nốt nhỏ hoặc không rõ nguyên nhân.
- Chảy máu: Bạn cũng có thể bị chảy máu mũi, nướu răng, hoặc thậm chí chảy máu trong, mặc dù những triệu chứng này ít phổ biến hơn.
- Đau bụng dữ dội: Đau bụng có thể là dấu hiệu của tình trạng chảy máu trong ổ bụng.
- Nôn ra máu: Đây là dấu hiệu nghiêm trọng hơn và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
- Phân đen hoặc máu trong nước tiểu: Đây cũng là dấu hiệu của xuất huyết nội và cần được chăm sóc y tế khẩn cấp.
Mất bao lâu để số lượng tiểu cầu phục hồi?
Thời gian phục hồi số lượng tiểu cầu sau sốt xuất huyết có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trong hầu hết trường hợp, số lượng tiểu cầu bắt đầu tăng trong vòng 3-4 ngày sau khi hết sốt và thường trở lại bình thường trong vòng 7-10 ngày. Tuy nhiên, đối với các trường hợp nặng, quá trình phục hồi có thể mất nhiều thời gian hơn.
Trong hầu hết trường hợp, cơ thể sẽ tự nhiên tăng sản xuất tiểu cầu khi bạn hồi phục sau sốt xuất huyết. Tuy nhiên, nếu số lượng tiểu cầu giảm xuống mức nghiêm trọng (thường dưới 20.000/µL) hoặc kèm theo biến chứng chảy máu, bác sĩ có thể kê đơn thuốc hoặc truyền tiểu cầu.
Mai Phương