Dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột tử

14 giờ trướcBài gốc

Thời gian cấp cứu người bị đột tử tim được tính bằng từng giây, từng phút. Ảnh minh họa: Chí Hùng.

Không ít trường hợp đột tử xảy ra chỉ trong vài phút mà không kịp cấp cứu, để lại nỗi bàng hoàng cho người thân và bác sĩ. Dù diễn tiến nhanh và âm thầm, đột tử do tim không phải hoàn toàn không thể dự đoán.

Việc hiểu rõ các dấu hiệu cảnh báo, chủ động tầm soát và kiểm soát yếu tố nguy cơ là cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe tim mạch, đặc biệt với người từng có tiền sử bệnh tim.

Nguyên nhân đột tử do tim

Đột tử do tim với nguyên nhân thường gặp nhất là nhồi máu cơ tim cấp. Trong đó, dòng máu từ động mạch vành cấp máu nuôi cơ tim bị tắc nghẽn, thường là do huyết khối, làm cơ tim bị tổn thương và chết đi.

Bên cạnh đó, đột tử do tim cũng có thể có nguyên nhân rối loạn nhịp tim ở người hoàn toàn bình thường trước đó hay ở người bệnh đã biết bệnh tim nền như suy tim, các bệnh cơ tim, thiếu máu nuôi cơ tim mạn tính.

Đột tử do tim cần phân biệt với đột quỵ não, đây là tình trạng mạch máu nuôi não bị “tắc nghẽn” (nhồi máu não) hay bị “vỡ” (xuất huyết não). Não ở điều kiện bình thường không tích trữ oxygen và hoạt động của não phụ thuộc vào mạng lưới mạch máu dày đặc cung cấp oxy cho các tế bào.

Khi đột quỵ xảy ra, tình trạng thiếu máu nuôi làm các tế bào não xung quanh mạch máu bị thiếu dưỡng chất và oxygen. Nếu tình trạng này kéo dài hơn 3-4 phút, các tế bào não bắt đầu chết đi.

Cơn đau tim đột ngột thường xuất hiện trước khi xảy ra biến cố. Ảnh: Shutterstock.

Đột quỵ và đột tử do tim là hai thuật ngữ dùng để mô tả các tình trạng cấp cứu của não và tim, với đặc điểm biểu hiện chung là diễn tiến đột ngột, dễ dẫn đến tử vong tức thời nếu không được nhận diện và xử trí kịp thời. Tuy nhiên, phân biệt đột quỵ và đột tử do tim rất quan trọng, vì cách xử trí ban đầu và phác đồ điều trị cho người bệnh hoàn toàn khác nhau.

Triệu chứng đột tử do tim

Triệu chứng thường xuất hiện ngay trước khi xảy ra biến cố, trong khoảng thời gian rất ngắn, đôi khi khiến người bệnh không kịp xoay sở:

Đau ngực: Hầu hết người bệnh nhồi máu cơ tim méo một bên miệng, biểu hiện rõ tim cấp có cảm giác đè nặng, đau nhói hay đau thắt nghẹt vị trí giữa ngực, kéo dài vài phút, có thể một hay nhiều cơn đau. Đau có thể lan đến một hay hai cánh tay, lưng, cổ, hàm dưới (cứng hàm).
Hồi hộp, khó thở, mệt mỏi bất thường
Da xanh tái, vã mồ hôi
Đột ngột mất ý thức

Phòng ngừa đột tử do tim

Đột tử do tim và đột quỵ là hai tình huống cấp cứu hoàn toàn khác nhau về triệu chứng, nhưng lại có chung nhiều yếu tố nguy cơ là hút thuốc lá, huyết áp cao, rối loạn lipid máu, đái tháo đường. Những người ít vận động thể lực, béo phì và tiền căn gia đình bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch, cũng nằm trong nhóm nguy cơ.

Vì vậy, nguyên tắc cơ bản phòng ngừa đột quỵ và đột tử do tim nhìn chung giống nhau. Thay đổi lối sống tích cực giúp giảm cả nguy cơ đột tử do nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

TS.BS Giang Minh Nhật, Phó khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM). Ảnh: BVCC.

Dù ở bất cứ độ tuổi nào, chúng ta nên duy trì vận động thể lực thể thao đều đặn, ít nhất 30 phút/ngày, các ngày trong tuần. Người dân nên duy trì cân nặng lý tưởng, bằng khẩu phần ăn hợp lý như nhiều rau xanh, trái cây, ít chất mỡ bão hòa và cholesterol, ít muối.

Ngoài ra, mọi người nên ngưng hút thuốc lá, giảm lượng cồn trong thức uống. Khám sức khỏe định kỳ, phát hiện và chẩn đoán sớm các yếu tố nguy cơ tim mạch gây xơ vữa động mạch như huyết áp cao, rối loạn lipid máu, rung nhĩ, đái tháo đường.

Người dân nên đến bệnh viện ngay lập tức, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường về sức khỏe. Tùy theo giai đoạn bệnh lý, một hay nhiều bệnh lý đi kèm, tùy theo đặc điểm lối sống của từng người bệnh, các bác sĩ chuyên khoa sẽ tư vấn chế độ điều trị và theo dõi hợp lý.

Việc tầm soát và kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa những biến cố nguy hiểm này.

TS.BS Giang Minh Nhật

Phó khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Nhân dân Gia Định TP.HCM

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/dau-hieu-canh-bao-nguy-co-dot-tu-post1573534.html