Dầu khí Canada bước vào cuộc chơi sáp nhập khốc liệt

4 giờ trướcBài gốc

Hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) trong ngành dầu khí Canada đang tăng tốc mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025. Ảnh AFP

Sau hơn 10 năm âm thầm để mắt tới mảng kinh doanh chất lỏng khí tự nhiên (NGL) của Plains All American Pipeline tại Canada, Keyera cuối cùng cũng đạt được thỏa thuận mà họ ấp ủ từ lâu với đối tác đến từ Houston, Mỹ.

Vào thứ Sáu tuần trước, Keyera thông báo đã huy động xong nguồn vốn để thực hiện thương vụ trị giá 5 tỷ USD – mua lại hệ thống nhà máy xử lý NGL, đường ống, kho lưu trữ và nhà ga đường sắt của Plains tại các tỉnh Alberta, Saskatchewan, Manitoba và Ontario.

“Đây luôn là mục tiêu số một của chúng tôi”, ông Dean Setoguchi – Tổng Giám đốc Keyera – cho biết. “Trước đó, chúng tôi từng nhiều lần tiếp cận Plains để đàm phán, nhưng họ đều từ chối”, ông nói thêm.

Trong thời gian chờ đợi, Keyera đã không ngừng mở rộng quy mô và dần trở thành một trong những doanh nghiệp trung nguồn lớn nhất Canada, tập trung vào các sản phẩm NGL như propane, butan và condensate. Đầu năm nay, công ty còn mở rộng ra thị trường quốc tế, thông qua một hợp đồng vận chuyển tại cảng biển bờ Tây – bước đi quan trọng để xuất khẩu sang châu Á.

Ông Setoguchi chia sẻ rằng thương vụ này là kết quả của sự “hợp tác đôi bên cùng có lợi”: Plains sẽ rút khỏi mảng NGL để tập trung phát triển mảng dầu thô tại Mỹ, trong khi Keyera có cơ hội mở rộng hệ thống phân phối từ Alberta đi cả phía Đông lẫn phía Tây – nhờ vào mạng lưới xử lý và kho lưu trữ lớn tại Sarnia, Ontario, phục vụ khách hàng ở Canada và vùng Trung Tây nước Mỹ. “Chúng ta đang chứng kiến làn sóng sáp nhập thực sự rõ nét trong ngành năng lượng”, ông nói. “Quy mô giờ đây rất quan trọng. Các thương vụ như thế này không chỉ giúp vận hành hiệu quả hơn, mà còn tạo lợi thế cạnh tranh vững chắc – và đó chính là điều Keyera đang làm được”, ông chia sẻ thêm.

Theo dữ liệu từ công ty nghiên cứu năng lượng Enverus, tổng giá trị các thương vụ M&A trong lĩnh vực thăm dò và khai thác dầu khí tại Canada đã đạt khoảng 13 tỷ USD chỉ trong nửa đầu năm 2025 – gần bằng cả năm 2024 (18 tỷ USD), và vượt mốc 15 tỷ USD của năm 2023.

Ở mảng trung nguồn, tổng giá trị giao dịch cũng tăng vọt – đạt khoảng 6 tỷ USD chỉ trong nửa đầu năm, gần gấp đôi cả năm 2024 (3 tỷ USD) và năm 2023 (4 tỷ USD). Trong đó, thương vụ của Keyera là nhân tố chính thúc đẩy sự tăng trưởng ấn tượng này.

M&A dầu khí Canada tăng mạnh, ưu tiên hoán đổi cổ phiếu để tránh biến động giá

Từ đầu năm 2025, phần lớn các thương vụ M&A trong ngành dầu khí Canada được thực hiện thông qua hình thức hoán đổi cổ phiếu thay vì thanh toán bằng tiền mặt. Công ty mua lại sẽ dùng cổ phiếu của chính họ để sở hữu doanh nghiệp mục tiêu.

Ông Andrew Dittmar – chuyên gia cấp cao tại Enverus – cho biết, hình thức này giúp các bên tránh rủi ro trong định giá, nhất là khi giá dầu khí biến động liên tục. Điển hình là thương vụ sáp nhập trị giá 15 tỷ USD giữa Whitecap Resources và Veren Inc, cũng dùng hoàn toàn cổ phiếu để thực hiện giao dịch.

Quy mô lớn là yếu tố then chốt

Theo giới phân tích, với đặc thù cần vốn đầu tư lớn, chỉ các công ty có quy mô đủ lớn và chi phí vận hành thấp mới có thể tồn tại và phát triển lâu dài trong ngành dầu khí.

“Doanh nghiệp buộc phải mở rộng quy mô và cải thiện hiệu suất nếu muốn cạnh tranh”, ông Dittmar nhận định. Khi giá hàng hóa lên xuống thất thường, công ty lớn thường có nhiều lợi thế hơn.

Trong bối cảnh nhu cầu dầu suy yếu và nhà đầu tư thận trọng, nhiều thương vụ M&A xuất hiện như cơ hội mua tài sản giá rẻ, giúp bên mua củng cố vị thế trên thị trường.

Thương vụ Strathcona – MEG: Đang chờ ngã rẽ

Một thương vụ đáng chú ý là Strathcona Resources đề nghị mua lại MEG Energy với giá 6,7 tỷ USD (kết hợp tiền mặt và cổ phiếu). Tuy nhiên, MEG đã khuyến nghị cổ đông từ chối, đồng thời mở rộng tìm kiếm các đối tác tiềm năng khác, có thể thông qua đấu giá.

Chủ tịch Strathcona – ông Adam Waterous – cho biết công ty sẵn sàng tham gia nếu có đấu giá diễn ra, nhưng cho rằng khó có khả năng xuất hiện đề nghị tốt hơn. Ông cũng cho biết số đối tác có thể mua MEG là rất ít – chủ yếu là các “đại gia” khai thác cát dầu – nhưng phần lớn đang tạm hoãn kế hoạch mở rộng. “Họ hoàn toàn có thể xây một ‘MEG thứ hai’ với chi phí rẻ hơn nhiều”, ông Waterous nói.

Chủ tịch Strathcona – ông Adam Waterous – cho rằng, phản ứng của thị trường sau đề nghị mua lại MEG Energy cho thấy cổ đông đang muốn bán. “Ngay khi chúng tôi đưa ra đề nghị, cổ phiếu của MEG lập tức tăng 19%. Trò chơi đã bắt đầu. Giờ hãy xem liệu có ai đưa ra lời chào mua hấp dẫn hơn không”, ông nói hôm thứ Sáu tuần trước.

Dầu khí Canada bước vào cuộc chơi sáp nhập khốc liệt

Theo ông Cole Smead – Giám đốc Smead Capital Management – làn sóng M&A trong ngành dầu khí Canada vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Nhiều công ty sẽ còn tiếp tục mua bán, tái cấu trúc để tập trung vào lĩnh vực cốt lõi và vùng địa lý chiến lược. “Thị trường đã chuyển sang thế thâu tóm, hoặc bị thâu tóm. Vấn đề là ai đủ nhanh và quyết liệt”, ông nói thêm.

Kỳ vọng từ “hành lang xuất khẩu mới”

Trong khi đó, ông Dean Setoguchi – CEO của Keyera – tỏ ra lạc quan trước những chính sách hỗ trợ mới từ chính quyền Alberta và liên bang Canada. Ông cho rằng những thay đổi này có thể thúc đẩy tăng trưởng toàn ngành.

Keyera đã tăng gấp đôi khối lượng NGL cam kết vận chuyển qua cơ sở xuất khẩu của AltaGas tại Prince Rupert (British Columbia) – một cảng biển chiến lược trong hành lang kinh tế mới kéo dài từ bờ Tây đến Churchill (Manitoba). Ý tưởng này đang nhận được sự ủng hộ từ nhiều Thủ hiến tại miền Tây, đặc biệt là Thủ hiến Alberta Danielle Smith.

“Chúng tôi đã ký hợp đồng lớn với AltaGas để mở rộng xuất khẩu sang thị trường Viễn Đông. Cả nước giờ đã nhận ra rằng quá phụ thuộc vào Mỹ là điều rủi ro”, ông Setoguchi chia sẻ.

Ông nhấn mạnh, nếu có thêm chính sách hỗ trợ, ngành công nghiệp dầu khí Canada hoàn toàn có thể tăng sản lượng để đáp ứng nhu cầu từ các thị trường phía Tây.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/dau-khi-canada-buoc-vao-cuoc-choi-sap-nhap-khoc-liet-729230.html