Vẽ ký ức bằng sơn dầu
Trong căn nhà nhỏ ở phường Cam Ly - Đà Lạt - nơi họa sĩ Sơn Lâm cùng gia đình sinh sống, cũng chính là nơi anh sáng tác tranh mỗi ngày. Ở đó, quê nhà không xa xôi, mà hiện hữu trong từng nét cọ, chạm nhẹ lên từng toan vẽ.
Sinh ra trong gia đình có truyền thống hội họa ở thôn Mỹ Lại, xã Tịnh Khê. Anh là thế hệ thứ tư nối tiếp nghiệp vẽ của gia đình. Tuổi thơ anh lớn lên bên những giá vẽ thấm đẫm mùi sơn; say mê nhìn cha hòa màu, tỉ mỉ trong từng nét vẽ.
Khi mới 9 tuổi, anh được cha truyền dạy những kiến thức căn bản về hội họa. Khát khao tiến xa hơn với mỹ thuật chuyên nghiệp, anh Sơn Lâm theo học tại Trường Đại học Mỹ thuật TP.Hồ Chí Minh. Ra trường, đứng trước nhiều ngã rẽ cuộc đời, bôn ba làm việc ở một số nơi, nhưng rồi anh lại chọn TP.Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng (cũ) - xứ sở của ngàn hoa để đặt giá vẽ.
Anh hy vọng vùng đất thơ mộng này đủ yên ả để nuôi dưỡng những rung động của một người con Quảng Ngãi giàu ý chí và nghị lực, giúp anh có cơ hội sáng tác và đưa hội họa tiến xa hơn.
Họa sĩ Huỳnh Sơn Lâm, một người con của quê hương Tịnh Khê, đang sinh sống và làm việc tại phường Cam Ly - Đà Lạt (Lâm Đồng). Ảnh: HÀ HỮU NẾT
"Mỗi lần cầm cọ, tôi lại nhớ quê hương. Quê hương luôn là nơi bắt đầu của mọi ký ức, là nguồn cảm xúc vô tận để sáng tác”.
Họa sĩ SƠN LÂM
Ở vùng đất mới, anh luôn chọn cho mình một lối đi riêng, không chạy theo thị hiếu và tập trung sáng tác những gì anh nghĩ, những gì mình yêu thích nhất. Đó là phong cảnh, quê hương, đất nước, những vùng đất và con người mà anh từng qua; là những ký ức thân thương nơi quê nhà. Giữa muôn vàn chất liệu, sơn dầu được anh ưu ái hơn cả để thể hiện tác phẩm.
“Cơ duyên với nghề đưa tôi đến nhiều bảo tàng nổi tiếng trên thế giới, được tiếp cận những tác phẩm tranh sơn dầu kinh điển. Từ những trải nghiệm ấy, tôi nhận ra rằng, không chất liệu nào có thể thay thế sơn dầu, các chất liệu khác chỉ góp phần hỗ trợ để tác phẩm thêm nổi bật.
Vẽ tranh sơn dầu đòi hỏi nhiều công sức, thời gian hoàn thiện lâu và giá thành tác phẩm cũng cao hơn, nhưng đổi lại, nó cho phép tôi tạo nên những lớp màu dày, mềm mại, những mảng khối có chiều sâu cảm xúc”, họa sĩ Sơn Lâm chia sẻ.
Đi xa để ngắm nhìn thế giới rộng mở hơn nhưng trái tim người họa sĩ tài năng luôn hướng về nơi đã ươm mầm trong anh tình yêu với hội họa. Đối với anh, nỗi nhớ quê là điểm tựa để tâm hồn người nghệ sĩ không lạc lõng nơi đất khách, quê người; giữa miền lãng du rộng lớn.
Bởi vậy, phòng tranh sơn dầu cao cấp “Son Lam Art” của anh ở đường Hai Bà Trưng như một Đà Lạt thu nhỏ trước đây, hiện lên với những ký ức bình yên, giàu chất thơ. Những ngôi nhà cổ ẩn mình trong sương, những con dốc nhỏ phủ bóng thông xanh... tất cả đều khiến người xem bồi hồi nhớ lại một vùng đất và con người đẹp đến nao lòng.
Phòng tranh ngày càng được người dân và du khách biết đến, giúp anh sống tốt với nghề, như một sự đền đáp xứng đáng với những đầu tư nghiêm túc cùng hội họa.
Nhiều tác phẩm anh vẽ thường xuyên xuất hiện trong những trang báo, tạp chí; vượt khỏi phố núi, theo chân du khách đi khắp nơi, mang theo vẻ đẹp Đà Lạt và tình cảm của người họa sĩ tài năng.
Nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Lâm Đồng, nguyên Chủ tịch Hội VH-NT tỉnh Lâm Đồng (cũ) Hà Hữu Nết, hiện đang công tác tại Tạp chí Nhiếp ảnh và Đời sống, người chứng kiến sự trưởng thành của họa sĩ Sơn Lâm ngay từ những ngày đầu đến với vùng đất Cam Ly - Đà Lạt cho hay, ông luôn trân trọng hành trình sáng tạo miệt mài của họa sĩ Sơn Lâm.
"Ở một nơi hội tụ rất nhiều gương mặt hội họa danh tiếng, họa sĩ Sơn Lâm vẫn lặng lẽ bước đi trên con đường mà anh đã chọn từ thuở ban đầu, sáng tác bằng chất liệu sơn dầu cao cấp, về những vùng đất, con người anh yêu quý”.
Nguyên Chủ tịch Hội VH-NT tỉnh Lâm Đồng (cũ)
HÀ HỮU NẾT
Theo nhà báo Hà Hữu Nết, điều làm nên giá trị riêng ở họa sĩ Sơn Lâm là tinh thần lao động sáng tạo nghiêm túc, chỉn chu, luôn đặt cảm xúc và trách nhiệm nghệ thuật lên hàng đầu.
Mỗi bức tranh của anh là một lát cắt ký ức, một câu chuyện về quê hương, về những miền đất anh đã đi qua, được biểu đạt bằng sự khắt khe trong những chất liệu cao cấp.
“Nhìn tranh của anh, tôi thấy một Đà Lạt thơ mộng, thấy một Quảng Ngãi bình dị và thấy cả hành trình trưởng thành của một người nghệ sĩ luôn biết giữ trong mình ngọn lửa yêu nghề”, ông Nết chia sẻ.
Khát khao trở về
Rời Quảng Ngãi đã nhiều năm, nhưng tình yêu quê nhà trong họa sĩ Sơn Lâm chưa từng phai nhạt. Anh luôn mang trong mình ký ức về dòng sông Trà hiền hòa, con người ở vùng biển Tịnh Khê kiên cường trong gió bão và tiếng cười rộn ràng của ngư dân sau mỗi chuyến khơi xa.
Chỉ một lời nhắc hay một hình ảnh thân quen cũng đủ khiến những kỷ niệm tuổi thơ trở về nguyên vẹn.
Họa sĩ Huỳnh Sơn Lâm truyền nghề, nuôi dưỡng tình yêu hội họa đến các con. Ảnh: HÀ HỮU NẾT
Trong nhiều tác phẩm về vùng đất nơi anh đang sinh sống và làm việc, người xem dễ dàng nhận ra, phảng phất đâu đó trong mỗi bức tranh là hình ảnh của miền đất nghĩa tình ở quê nhà, đã nuôi dưỡng tuổi thơ anh. Vì thế, anh cũng dành nhiều thời gian cho những tác phẩm lấy cảm hứng từ quê hương.
Những năm gần đây, mỗi lần trở về Quảng Ngãi, họa sĩ Sơn Lâm không chỉ tìm lại cảm hứng sáng tác mà còn hướng đến hoạt động cộng đồng ý nghĩa. Anh vẽ tranh để gây quỹ hỗ trợ trẻ em nghèo; mở khóa dạy vẽ miễn phí cho trẻ khuyết tật, lan tỏa niềm tin nghệ thuật có thể chạm đến và nâng đỡ những số phận thiệt thòi trong cuộc sống.
“Hơn hai mươi năm rời xa quê hương, tôi đã gây dựng được chỗ đứng của mình giữa xứ sở ngàn hoa. Nhưng càng đi xa, nỗi nhớ quê lại càng trở nên da diết. Với người nghệ sĩ xa xứ, sau tất cả, trái tim vẫn luôn hướng về nơi đã nhen nhóm lên trong mình tình yêu hội họa”, họa sĩ Sơn Lâm tâm sự.
Khát vọng trở về của họa sĩ Sơn Lâm không chỉ là tìm lại những ký ức cũ, mà còn mong muốn được một ngày đặt giá vẽ trên chính mảnh đất Quảng Ngãi thân thương, để sáng tạo những tác phẩm phản ánh vẻ đẹp đời sống, con người và cảnh sắc nơi anh đã sinh ra và trưởng thành. Với họa sĩ Sơn Lâm, đó là cách anh tri ân quê hương, vùng đất đã âm thầm bồi đắp, nuôi dưỡng và chắp cánh cho hành trình nghệ thuật của mình.
THIÊN HẬU